I varchi della letteratura: tra scienza, follia e spiritualità

• Authors: Redaelli Stefano

Title variants

PL

Literackie przejścia: między nauką, szaleństwem i duchowością

• Languages of publication: IT

Abstracts

IT

Nel novecento italiano spiccano scrittori nella cui opera la letteratura si è aperta ad altre discipline, come la scienza, la psichiatria, la teologia. In questo articolo si descrive lo scambio tra saperi attraverso l’immagine dei varchi, portando l’esempio di Primo Levi (nel varco tra letteratura e scienza) e Alda Merini (nel varco tra letteratura, follia, spiritualità). Se da una parte nella vita degli scrittori il varco è vissuto come spaccatura, dall’altra troviamo nella loro opera una fusione di saperi e linguaggi diversi, che concorrono a una rappresentazione più ampia della natura e dell’uomo.

PL

We włoskiej literaturze XX wieku szczególnie wyróżniają się pisarze, w których twórczości literatura otwiera się na inne dyscypliny, takie jak nauka, psychiatria, teologia. W niniejszym artykule, używając metafory przejścia przedstawiona zostaje wymiana zachodząca pomiędzy różnymi dziedzinami wiedzy na przykładzie Primo Leviego (przejście między literaturą i nauką) i Aldy Merini (przejście między literaturą, szaleństwem i duchowością). O ile z jednej strony w życiu pisarzy tego typu przejście odczuwane jest jako pęknięcie, z drugiej – odnajdujemy w ich twórczości zespolenie różnych dziedzin wiedzy i języków, które przyczyniają się do pełniejszego zrozumienia natury i człowieka.

Keywords

IT

letteratura; varco; interdisciplinarietà; conoscenza

PL

literatura; przejście; interdyscyplinarność; wiedza

• Publisher: Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
• Year: 2017
• Issue: 9(1) "Gli orizzonti dell’italianistica: tradizione, attualita e sfide di ricerca"
• Pages: 280-288

Contributors

author

Redaelli Stefano

• Uniwersytet Warszawski

References

• Calvino I. 1995. Due interviste su scienza e letteratura, [in:] Una pietra sopra, Milano.
• Calvino I. 2000. Lettere 1940–1985, a c. di L. Baranelli, Milano.
• Calvino I. 2005. Lezioni americane. Sei proposte per il prossimo millennio, Milano.
• Cianfaglioni C. 2013. Disprigionare l’immenso. La poesia di Alda Merini: una pro-vocazione al linguaggio teologico, Assisi.
• Colanero, K. 2014. “The nature of scientific knowledge and its relevance for our choice of interventions on Nature”, [in:] Relazionalità naturale e coscienza ambientale, a c. di L. Fiorani, Roma: 53–60.
• Gotti, M. 1991. I linguaggi specialistici, Firenze.
• Levi P. 1975. Il sistema periodico, Torino.
• Levi P. 1997. Conversazioni e interviste 1963–1987, a c. di Marco Belpoliti, Torino.
• Levi P. 2005. Se questo è un uomo, Torino.
• Merini A. 1991. Vuoto d’amore, Torino.
• Merini A. 1994. Reato di vita. Autobiografia e poesia, Roma.
• Merini A. 1997. L’altra verità. Diario di una diversa, Milano.
• Merini A. 1998. Fiore di poesia, Torino.
• Merini A. 1999. La poesia come luogo del nulla, Lecce.
• Merini A. 2003. Corpo d’amore. Un incontro con Gesù, Milano.
• Merini A. 2003a. La carne degli angeli, Milano.
• Michnik A. 2011. “Skand”, Zeszyty Literackie 116 (4): 94–98.
• Nicolescu B. 1996. La transdisciplinarité. Manifeste, Editions du Rocher, Monaco.
• Ravasi G. 2003. “Prefazione”, [in:] Corpo d’amore, Milano: VII–XV.
• Redaelli S. 2012. “Tre punti di vista sulla follia: Mario Tobino, Alda Merini, Carmelo Samonà”, Rassegna europea di letteratura italiana 39: 89–108.
• Redaelli S. 2014. “Primo Levi: nel varco tra le due culture”, Rassegna europea di letteratura italiana 43: 111–124.
• Rondinara S. 2008. “Dalla interdisciplinarità alla transdisciplinarità. Una prospettiva epistemologica”. Sophia 1: 61–70.
• Roth P. 2005. Intervista di Philip Roth a Primo Levi, [in:] Il sistema periodico, Torino: 241–251.