Modele psychometryczne w pomiarze diagnostycznym

• Authors: Artur Pokropek

Title variants

EN

Psychometric models in diagnostic measurement

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule przedstawione zostały podstawowe kategorie modeli psychometrycznych, które mogą zostać zastosowane w diagnostycznym pomiarze edukacyjnym. Szczególną uwagę poświęcono nowej dla polskiego pomiaru edukacyjnego kategorii modeli określanej mianem „statystycznych modeli diagnostycznych” lub „kognitywnych modeli diagnostycznych”. W artykule szczegółowo opisany został jeden z modeli diagnostycznych: DINA, a następnie pokazano jego zastosowanie na polskich danych uzyskanych na egzaminie gimnazjalnym w części matematyczno-przyrodniczej. Artykuł pokazuje korzyści płynące z nowego podejścia, jak również problemy związane z jego implementacją dla diagnozy edukacyjnej.

EN

In this article basic types of psychometric models useful in diagnostic educational measurement are presented. Particular attention is paid to a new measurement category for Polish educational psychometric models, referred to as statistical diagnostic models or cognitive diagnostic models. One of the cognitive diagnostic models: DINA was described and applied to Polish examination data (the mathematics part of the upper secondary mathematical-science exam). The article shows the benefits and limitations of the approach as an educational diagnostic measurement.

Keywords

PL

pomiar edukacyjny; egzaminy; IRT; matematyka; model DINA; modele cech ukrytych; modele diagnostyczne; pomiar diagnostyczny

EN

educational measurement; exams; IRT; mathematics; DINA model; latent traits models; diagnostic model; diagnostic measurement

• Publisher: Instytut Badań Edukacyjnych
• Journal: Edukacja
• Year: 2013
• Issue: 4(124)
• Pages: 20–41

Dates

published

2013-12-31

Contributors

author

Artur Pokropek

• Instytut Badań Edukacyjnych

References

• Asparouhov, T. i Muthén, B. (2009). Exploratory structural equation modeling. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 16(3), 397–438.
• Bolt, D. M. i Lall, V. F. (2003). Estimation of compensatory and noncompensatory multidimensional item response models using Markov chain Monte Carlo. Applied Psychological Measurement, 27(6), 395–414.
• Centralna Komisja Egzaminacyjna (2012). Osiągnięcia uczniów kończących gimnazjumw roku 2012. Warszawa: Centralna Komisja Egzaminacyjna.
• Gibbons, R. D. i Hedeker, D. R. (1992). Full-information item bi-factor analysis. Psychometrika, 57(3), 423–436.
• Haertel, E. H. (1989). Using restricted latent class models to map the skill structure of achievement items. Journal of Educational Measurement, 26(4), 301–321.
• Hagenaars, J. A. i McCutcheon, A. L. (red.). (2002). Applied latent class analysis. Cambridge: University Press.
• Kondratek, B. i Pokropek, A. (2013). IRT i pomiar edukacyjny. Edukacja, 124(4), 42–66.
• Maris, E. (1995). Psychometric latent response models. Psychometrika, 60(4), 523–547.
• Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych, których ukończenie umożliwia uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego. W: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Załącznik 4). Dz. U. z 15 stycznia 2009 r., nr 4, poz. 17, Warszawa.
• Reckase, M. D. (1985). The difficulty of test items that measure more than one ability. Applied Psychological Measurement, 9(4), 401–412.
• Reckase, M. D. (1997). The past and future of multidimensional item response theory. Applied Psychological Measurement, 21(1), 25–36.
• Robitzsch, A., Kiefer, T., George, A. C., Uenlue, A. i Robitzsch, M. A. (2013). Pakiet statystyczny CDM. Pobrano z: https://sites.google.com/site/alexanderrobitzsch/software
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. Dz. U. z 30 sierpnia 2012 r. poz. 977, Warszawa.
• Rupp, A. A., Templin, J. iHenson, R. A. (2010). Diagnostic measurement: Theory, methods, and applications. Guilford Press.
• Sympson, J. B. (1978). A model for testing with multidimensional items. W: D. J. Weiss (red.), Proceedings of the 1977 Computerized Adaptive Testing Conference (s. 82–98). Minneapolis: University of Minnesota.
• Templin, J. L. i Henson, R. A. (2006). Measurement of psychological disorders using cognitive diagnosis models. Psychological Methods, 11(3), 287.
• Torre, J. de la (2009). DINA model and parameter estimation: a didactic. Journal of Educational and Behavioral Statistics, 34(1), 115–130.
• Torre, J., de la i Douglas, J. A. (2004). Higher-order latent trait models for cognitive diagnosis. Psychometrika, 69(3), 333–353.
• Wilhelm, O. i Robitzsch, A. (2009). Have cognitive diagnostic models delivered their goods? Some substantial and methodological concerns. Measurement: interdisciplinary research and perspectives, 7(1), 53–57.
• Whitely, S. E. (1980). Multicomponent latent trait models for ability tests. Psychometrika, 45(4), 479–494.
• Xu, X. (2012). Review of diagnostic measurement: theories, methods, and applications. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 19(2), 320–327.

Notes

http://www.edukacja.ibe.edu.pl/images/numery/2013/4-2-pokropek-modele-psychometryczne.pdf

Identifiers

ISSN

0239-6858