Konceptualizacje JA i DRUGIEGO w filozoficznym i poetyckim dyskursie miłosnym

• Authors: Winiarska Justyna

Title variants

EN

Conceptualizations of ``me'' and ``the other'' in philosophical and poetic love discourse

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autorka analizuje sposoby konceptualizacji miłości oraz JA i DRUGIEGO w dyskursie miłosnym na przykładzie filozofii E. Lévinasa i liryki H. Poświatowskiej. Za najważniejsze schematy organizujące rozumienie miłości, jej przedmiotu i podmiotu uznaje schemat więzi oraz całości i części. Odwołują się do nich, choć w nieco różny sposób, oba omawiane dyskursy. Lévinas uważa, że możliwa jest miłosna relacja, w której oba człony nie tworzą całości i w ten sposób zachowują swą tożsamość. Poświatowska buduje obrazy fizycznej bliskości kochanków, ich wzajemnego przenikania się i wreszcie zatraty JA w DRUGIM. W filozoficznej rozprawie miłość stanowi wyłącznie przedmiot refleksji, w wierszach Poświatowskiej jest ona ponadto ujawnianą przez JA emocją. W obu tekstach nadawcy otwarcie definiują przyjmowany punkt widzenia: jako kobiecy (Poświatowska) i męski (Lévinas).

EN

The author analyzes the conceptualizations of love, as well as of ME and THE OTHER in love discourse, on the basis of the philosophy of Emmanuel Lévinas and the poetry of Halina Poświatowska. As the most important schemas organizing the understanding of love, its subject and its object, she identifies the schemas of “bond” and “part-and-whole”: both types of discourse utilize them, though in different ways. Lévinas claims that a love is possible in which each side preserves his or her identity and does not unite with the other. Poświatowska constructs the images of physical closeness of lovers, their “merger” and eventual disappearance of one in the other. In the philosophical discourse, love is merely an object of intellectual reflection, while in Poświatowska’s poetry it is also ME’s emotion. The authors of both categories of text openly define their respective points of view as male (Lévinas) and female (Poświatowska).

Keywords

PL

„ja”; „drugi”; konceptualizacja; dyskurs miłosny; filozofia Emmanuela Lévinasa; liryka Haliny Poświatowskiej; schemat kognitywny; punkt widzenia

EN

“me”; “other”; conceptualization; love discourse; Emmanuel Lévinas; Halina Poświatowska; cognitive schema; point of view

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
• Year: 2008
• Volume: 20
• Pages: 179-189

Contributors

author

Winiarska Justyna

• Zakład Teorii Komunikacji na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego

References

• Jakubowicz Mariola, 2000, Dwa oblicza miłości. Porównanie językowych obrazów miłości tkwiących w etymologii i frazeologii, [w:] ,,Język a Kultura'', t. 14, Wrocław, s. 233--244.
• Jarnuszkiewicz Antoni, 1985, Emmanuela Levinasa filozofia spotkania, [w:] Teksty filozoficzne, Kraków, s. 154--166.
• Jarnuszkiewicz Antoni, 1994, Miłość i bycie, Kraków.
• Johnson Mark, Lakoff George, 1988, Metafory w naszym życiu, tłum. T. P. Krzeszowski, Warszawa.
• Kita Małgorzata, 2007, Szeptem albo wcale. O wyznawaniu miłości, Katowice.
• Lakoff George, Turner Mark, 1989, More than cool reason. A field guide to poetic metaphor, University of Chicago Press.
• Langacker Ronald, 2005, Obserwacje i rozważania na temat zjawiska subiektyfikacji, tłum. M. Majewska, Kraków.
• Lévinas Emmanuel, 1998, Całość i nieskończoność, tłum. M. Kowalska, Warszawa.
• Mielec Bogusław, 2000, Próba oceny myśli etycznej Emmanuela Lévinasa w świetle zasad teologii moralnej, Kraków.
• Nowakowska-Kempna Iwona, 2000a, Konceptualizacja uczuć w języku polskim, Warszawa.
• Nowakowska-Kempna Iwona, 2000b, Język ciała czy ciało w umyśle, czyli o metaforyce uczuć. [w:] ,,Język a Kultura'', t. 14, Wrocław, s. 25--58.
• Poświatowska Halina, 2005, Wiersze wszystkie, Kraków.
• Skarga Barbara, 1998, Wstęp, [w:] E. Levinas, Całość i nieskończoność, Warszawa.
• Zwierzyńska Aldona, 1992, Wyidealizowane modele kognitywne pojęcia „miłość” i „love” przedstawionego w przysłowiach polskich i angielskich --- porównanie, [w:] ,,Język a Kultura'', t. 8, Wrocław, s. 91--112.

Notes

Artykuł ten jest zmienioną wersją referatu wygłoszonego podczas międzynarodowej konferencji etnolingwistycznej w Lublinie w 2006 r.