Na szlaku „królowej śląskich zup”

• Authors: Świtała-Trybek Dorota , Przymuszała Lidia

Title variants

EN

On the ”Queen of Silesian Soups” Trail

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Przedmiotem niniejszego opracowania jest wodzionka – jedna z charakterystycznych zup śląskich, która w ostatnich kilku latach stała się kulinarną atrakcją Górnego Śląska. Zupa ta, mająca wiele lokalnych odmian, doczekała się swojego przeboju, felietonów w prasie oraz w Internecie, programów kulinarnych, festynów itd., co niewątpliwie przyczynia się do promocji tak samej potrawy, jak i odkrywania dziedzictwa kulinarnego tego regionu, z którym jest utożsamiana. Materiał, który stał się podstawą analizy, pochodzi z dwóch źródeł: zastanych (literatura przedmiotu, w tym również archiwalna, materiały internetowe) i wywołanych (wywiady przeprowadzone w latach 2007-2017 z mieszkańcami dwóch województw: opolskiego i śląskiego).

EN

The subject of this study is the wodzionka - one of the characteristic Silesian soups, which in the last few years has become a culinary attraction of Upper Silesia. This soup, which has many local varieties, has had its hit, columns in the press and on the Internet, culinary programs, festivities, etc., which undoubtedly contributes to the promotion of the same dish, and discovering the culinary heritage of the region with which it is equated. The material that became the basis for the analysis comes from two sources: existing (literature on the subject, including archival, online materials) and induced (interviews carried out in 2007-2017 with the inhabitants of two provinces: Opole and Silesia).

Keywords

PL

Górny Śląsk; zupa; wodzionka; dziedzictwo kulinarne; szlak kulinarny

EN

Upper Silesia; soup; wodzionka; culinary heritage; culinary trail

• Publisher: Akademia Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie
• Journal: Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula
• Year: 2018
• Issue: 60(3) Turystyka IV
• Pages: 115-129

Contributors

author

Świtała-Trybek Dorota

• Uniwersytet Opolski

author

Przymuszała Lidia

• Uniwersytet Opolski

References

• Brillat-Savarin A. (1977), Fizjologia smaku albo medytacje o gastronomii doskonałej, PIW, Warszawa.
• Dominik P., Zadrożna D. (2014), Szlak kulinarny jako produkt turystyczny, (w:) Dominik P. (red.), Szlaki kulinarne jako element turystycznej atrakcyjności regionu – Mazowsze, Almamer Szkoła Wyższa, Warszawa.
• Drożdż A. (2013), Drobne ciasteczka cieszyńskie – kulinarne dziedzictwo Śląska Cieszyńskiego, (w:) Adamowski J., Smyk K. (red.), Niematerialne dziedzictwo kulturowe: źródła – wartości – ochrona, t. 1, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Narodowy Instytut Dziedzictwa, Lublin-Warszawa.
• Durydiwka M. (2013), Turystyka kulinarna – nowy (?) trend w turystyce kulturowej, (w:) Derek M. (red.), Turystyka kulinarna, „Prace i Studia Geograficzne”, t. 52.
• Gerlich H. (1984), Narodziny, zaślubiny, śmierć. Zwyczaje i obrzędy w katowickich rodzinach górniczych, Śląski Instytut Naukowy, Katowice.
• Korzeniowska W. (1993), Codzienność społeczności wsi rejencji opolskiej w aspekcie zachodzącym przemian (1815-1914), Państwowy Instytut Naukowy – Instytut Śląski w Opolu, Opole.
• Kowalczyk A. (2011), Turystyka kulinarna jako potencjalny czynnik rozwoju lokalnego i regionalnego, „Turystyka i Rekreacja”, t. 7.
• Kowalski P. (1998), Leksykon świata. Omen, przesąd, znaczenie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Wrocław.
• Majewski J. (2008), Turystyka kulinarna i kreowanie marki obszaru, „Rocznik Naukowy Wyższej Szkoły Turystyki i Rekreacji im. Mieczysława Orłowicza”, t. 7.
• Maurizio A. (1926), Pożywienie roślinne i rolnictwo w rozwoju dziejowym, Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, Warszawa.
• Ondrusz J. (1972), Pożywienie ludu cieszyńskiego, (w:) Kadłubiec D. (red.), Płyniesz Olzo... Zarys kultury duchowej ludu cieszyńskiego, t. 2, Ostrava.
• Orłowski D., Woźniczko M. (2013), Kuchnia śląska istotnym elementem potencjału turystycznego regionu, (w:) Makala H. (red.), Kulturowe uwarunkowania żywienia w turystyce, Wyższa Szkoła Turystyki i Języków Obcych, Warszawa.
• Orłowski D., Woźniczko M., (2015), Turystyka kulinarna w przestrzeni muzeów skansenowskich, (w:) Brakowiak B., Stasiak A. (red.), Kultura i turystyka. Wokół wspólnego stołu, Regionalna Organizacja Turystyczna Województwa Łódzkiego, Łódź.
• Paluch A. (1988), Świat roślin w tradycyjnych praktykach leczniczych wsi polskiej, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław.
• Szołtysek M. (2014), Robiymy wodzionka, https://slask.onet.pl/robiymy-wodzionka-felieton-marka-szoltyska/ppes7 [dostęp: 14.02.2017].
• Szromba-Rysowa Z. (1978), Pożywienie ludności wiejskiej na Śląsku, Polska Akademia Nauk, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk.
• Sztabowa W. (1985), Krupnioki i moczka czyli gawędy o kuchni śląskiej, Wydawnictwo Śląsk, Katowice.
• Świtała-Mastalerz J., Świtała-Trybek D. (2014), Śląska spiżarnia, Fundacja Lokalna Grupa Działania „Spichlerz Górnego Śląska”, Koszęcin.
• Świtała-Trybek D. (2015), Tasty Events. On Culinary Events in the Silesian Voivodeship, „Łódzkie Studia Etnograficzne” t. 54.
• Wieczorkiewicz A. (2004), Cały świat w zasięgu smaku. O projektach doświadczeń kulinarno-turystycznych, (w:) Jacyno M., Jawłowska A., Kempy M. (red.), Kultura w czasach globalizacji, IFiS PAN, Warszawa.
• Wijas-Grocholska E. (2012), Kołocz w tradycji i współczesnej kulturze mieszkańców Śląska Opolskiego, „Notatnik Skansenowski. Rocznik Muzeum Wsi Opolskiej” nr 2.
• Woźniczko M., Jędrysiak T., Orłowski D. (2015), Turystyka kulinarna, PWE, Warszawa.
• Wysokińska B. (2014), Elementy historyczne w tworzeniu i rozwoju szlaków kulinarnych Mazowsza, (w:) Dominik P. (red.), Szlaki kulinarne jako element turystycznej atrakcyjności regionu – Mazowsze, Almamer Szkoła Wyższa, Warszawa.
• Żywirska M. (1964), Pożywienie, (w:) Ligęza J., Żywirska M., Zarys kultury Górniczej. Górny Śląsk, Zagłębie Dąbrowskie, Katowice.
• (www1) https://www.slaskiesmaki.pl/Aktualnosci/Pokaz/22002/znamy-restauracje-szlakukulinarnego-sla [dostęp: 14.03.2017].
• (www2) http://www.minrol.gov.pl/Jakosc-zywnosci/Produkty-regionalne-i-tradycyjne/Listaproduktow-tradycyjnych/woj.-opolskie/Wodzionka [dostęp: 30.03.2017].
• (www3) http://www.slaskiesmaki.pl/Potrawy/Pokaz/409651/wodzionka-de-lux [dostęp: 14.03.2017].
• (www4) http://babcineprzysmaki.blog.onet.pl/wodzionka-zupa-z-chleba/ [dostęp: 15.04.2017].