Filozoficzne konsekwencje przyjęcia paradygmatu ewolucyjnego w badaniach nad umysłem

• Authors: Andrzej Stępnik

Title variants

EN

The philosophical consequences of the evolutionary paradigm in mind examination

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest rozważenie filozoficznych konsekwencji, jakie niesie za sobą przyjęcie paradygmatu ewolucyjnego w badaniach nad umysłem, a także zbadanie metodologicznych trudności związanych z generowaniem wyjaśnień ewolucyjnych. Artykuł składa się z czterech części. W pierwszej zarysowana zostaje teoria ewolucji i współczesne kontrowersje wokół niej, w szczególności wokół jej statusu. W drugiej omawia się paradygmat ewolucyjny w badaniach nad umysłem, a także pewne aspekty metodologiczne z nim związane. Trzecia poświęcona jest analizie filozoficznych konsekwencji przyjęcia paradygmatu ewolucyjnego, a czwarta stanowi próbę oceny jego głównych wad i zalet, z odniesieniem do przyszłości badań nad umysłem i dociekań z zakresu filozofii umysłu. Rezultatem jest stwierdzenie, że paradygmat ewolucyjny stanowi interesującą perspektywę badawczą, nie nakładającą zbytnich zobowiązań ontologicznych i pozwalającą na odrzucenie niektórych stanowisk odnoszących się do problemu psychofizycznego. Jednakże ze względu na trudności metodologiczne nie może być to paradygmat jedyny i uniwersalny, a do wielu wyjaśnień ewolucyjnych należy podchodzić z odpowiednią rezerwą.

EN

The aim of the article is to consider the philosophical consequences of the evolutionary paradigm in mind examination and to examine some methodological problems connected with evolutionary explanations. The article consists of four parts. The theory of evolution and contemporary controversies related to it are outlined in the first part. The second concerns the evolutionary paradigm applied to mind examination, especially from the methodological perspective. The third is entirely dedicated to an analysis of the philosophical consequences of the evolutionary paradigm, and the last is a summary. The result is the recognition of the evolutionary paradigm as an interesting perspective, which doesn’t demand far-reaching ontological assumptions, which allows for the rejection of some views concerning the mind-body problem. But the evolutionary paradigm cannot be the only universal paradigm, and some of the evolutionary explanations are nothing more than hypotheses or speculations.

Keywords

PL

umysł; ewolucjonizm; Darwinizm; psychologia ewolucyjna; problem psychofizyczny

EN

mind; evolutionism; Darwinism; evolutionary psychology; mind-body problem

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Studia Philosophiae Christianae
• Year: 2012
• Volume: 48
• Issue: 1
• Pages: 105-127

Contributors

author

Andrzej Stępnik

• Warszawska Szkoła Reklamy, ul. Szolc-Rogozińskiego 3, 02-777 Warszawa, Poland