Poezja Gregora Strnišy w przekładzie Katariny Šalamun-Biedrzyckiej

• Authors: Gawlak Monika

Title variants

SL

Poezija Gregorja Strniše v prevodu Katarine Šalamun‑Biedrzycke

EN

The Gregor Strniša’s poetry translated by Katarina Šalamun‑Biedrzycka

• Languages of publication: PL

Abstracts

SL

Poezijo Gregorja Strniše, ki je eden najznamenitejših slovenskih pesnikov XX. stoletja, najobširneje predstavlja Katarina Šalamun‑Biedrzycka. Razen pesmi v antologiji Srebro in meh je izdala tudi samostojen izbor njegove poezije Odisej. Pričujoči članek obravnava prevajalske odločitve na treh nivojih — na nivoju izbora zbirk, pesmi ter posameznih prevajalskih preoblikovanj. Na nivoju izbora zbirk prevajalka ne upošteva treh zadnjih, ki najbolj izrazito predstavljajo idejo „vesoljske zavesti”, ki pa je celo najprepoznavnejša značilnost njegove ustvarjalnosti. Bralci prejemniške kulture torej nimajo možnosti za vsaj selektivno spoznanje zbirk, v katerih Strniša najbolj realizira (v okviru lirike) lastno koncepcijo sveta in vesolja. Na nivoju poetike besedil predstavlja prevajalka poezijo Strniše samo kot „stopnje naraščanja groze” in s tem precej zoži perspektivo pogleda na resničnost Strniševega pesniškega sveta samo na plat razsežnosti, ki jih navdihuje eksistencialna filozofija. Konfrontativna analiza besedil izvirnikov in prevodov pa je dokazala precejšnje odklone. Vsekakor pa je treba Katarini Šalamun‑Biedrzycki priznati, da je z obravnavanimi prevodi opravila pionirsko delo v približevanju Gregorja Strniše poljskojezičnim bralcem.

EN

The poetry of Gregor Strniša — one of the greatest Slovenian poet of the XX century — is widely presented in Poland by Katarina Šalamun‑Biedrzycka. Apart from poetry anthology Silver and moss she also published independent selection of his poetry Odysseus. Presented article considers the translator’s choices on three levels — chosen poetry volumes, poems and translator’s transformations itself. On the level of chosen poetry volumes the translator omits the last three ones, clearly realizing specific for the artist idea of the „cosmic consciousness”. The circle of receiving audience is being devoided of even selective experience of the volumes’ character, in which Strnisa realizes (on the lyrical range) his conception of the world and universe. On the level of poetics translator presents Strniša’s poems only as „degrees of releasing terror” and at the same time limits the perspective of the created reality only to the dimension inspired by existentialist philosophy. Comparing the original text with the translation has proven that they differ significantly. However,alamun‑Biedrzycka’s translations undoubtedly deserve merit for their pioneering quality.

Keywords

PL

przekład; Gregor Strniša; poezja słoweńska; Katarina Šalamun-Biedrzycka; wybory tłumacza

EN

translation; Gregor Strniša; Slovene poetry; Katarina Šalamun-Biedrzycka; translator`s choices

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
• Journal: Przekłady Literatur Słowiańskich
• Year: 2009
• Volume: 1
• Issue: 1
• Pages: 227-241

Dates

published

2009-10-01

Contributors

author

Gawlak Monika

• Instytut Filologii Słowiańskiej, Uniwersytet Śląski

References

• Bajt, Drago. „Gregor Strniša, Življenje in delo.” Gregor Strniša. Interpretacije. Ur. Jože Snoj. Ljubljana: Nova revija, 1993.
• Barańczak, Stanisław. „Mały, lecz maksymalistyczny manifest translatologiczny.” Ocalone w tłumaczeniu. Szkice o warsztacie tłumacza poezji z dołączeniem małej antologii przekładów. Poznań: Wydawnictwo "a5", 1994.
• Camus, Albert. Eseje. Wybór i przekład Joanna Guze. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1971.
• Filozofia i socjologia XX wieku. Red. Bronisław Baczko. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1962.
• Janicka, Krystyna. Światopogląd surrealizmu. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1985.
• Kos, Janko. „Med tradicijo in avantgardo.” Sodobnost 10 (1970).
• Novak-Popov, Irena. „Przechadzki poetyckie.” Tłum. Monika Matuszewska. Opcje 1/2 (2004).
• Pretnar, Tone. „Strniševa štirivrstičnica.” XXIV Seminar slovenskega jezika literature in kulture. Ljubljana: Filozofska fakulteta, 1988. 143—155.
• R. Nycz: Język modernizmu. Wrocław 2002.
• Šalamun –Biedrzycka, Katarina. „Słoweńskie epifanie, czyli od Prešerna do Zupana.” Krasnogruda 7 (1997).
• Schmidt-Snoj, Malina. „Škarje in Jajce kot menipejska satira.” Gregor Strniša. Interpretacije. Ur. Jože Snoj. Ljubljana: Nova revija, 1993. 84–89.
• Schmidt-Snoj, Malina. „Realistično in fantastično doživljanje sveta.” Sodobnost 7 (1977).
• Tatarkiewicz, Władysław. Historia filozofii. T. 2. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970.
• Tokarz, Bożena. „Tłumacz a norma językowa, forma genologiczna i wyznaczniki obyczajowości.” Obyczajowość a przekład. Red. Piotr Fast. Katowice: Śląsk 1996.
• Tokarz, Bożena. „Między osobistym a społecznym aspektem przekładu.” Socjologiczne aspekty przekładu. Red. Piotr Fast. Katowice: Śląsk 2004, s. 13—31.
• Tokarz, Bożena. Wzorzec, podobieństwo, przypominanie. Katowice: Śląsk, 1998.

Identifiers

ISSN

1899-9417