Społeczne rozumienia kultury

• Authors: Błaszczyk Mateusz , Banaszak Ewa

Title variants

EN

The Social Understandings of Culture

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule podjęto próbę systematyzacji sposobów konceptualizacji pojęcia kultury przez jej rzeczywistych i potencjalnych konsumentów. Rozumienie kultury traktujemy jako poznawczy element postawy, który jest powiązany z praktykami uczestnictwa w kulturze. Badania jakościowe, prowadzone w ramach ewaluacji Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016, pozwoliły zidentyfikować cztery odmienne sposoby rozumienia kultury, które określają nadawany jej sens, znaczenie oraz sposoby uczestnictwa. W konkluzjach omawiamy zasadnicze czynniki różnicujące podejście do kultury. Wskazujemy także, że skuteczna polityka zorientowana na zwiększanie uczestnictwa w kulturze nie może ograniczać się do tworzenia oferty, ale powinna uwzględniać także kształtowanie i upowszechnianie inkluzywnych sposobów rozumienia kultury.

EN

This article aims at systematizing the conceptualizations of the notion of culture by its actual and potential consumers. We treat the understanding of culture as attitude’s cognitive element associated with the practices of cultural participation. The qualitative research undertaken as a part of the European Capital of Culture Wrocław 2016 evaluation has identified four different ways of understanding culture, which refer to its meaning and significance as well as to the manner of cultural participation. We discuss the main factors that differentiate the approach to culture. We conclude by pointing out that an effective policy of increasing cultural participation cannot be limited to creating a cultural offer, but should also shape and promote the inclusive ways of understanding culture.

Keywords

PL

uczestnictwo w kulturze; rozumienie kultury; polityka kulturalna; Europejska Stolica Kultury

EN

cultural policy; perception of culture; cultural participation; European Capital of Culture

• Publisher: Institute of Philosophy and Sociology, Polish Academy of Sciences
• Journal: Studia Socjologiczne
• Year: 2020
• Issue: 2(237)
• Pages: 63-82

Contributors

author

Błaszczyk Mateusz

• Uniwersytet Wrocławski

author

Banaszak Ewa

• Uniwersytet Wrocławski

References

• Andrews, Sean, Janice Peck, Gilbert Rodman, (杨帆) Fan Yang. 2017. Media:Culture:Policy, or What we talk about when we talk about (cultural) policy. Communication+ 1, 6, 1: 1. DOI: 10.7275/R5HQ3X33.
• Anheier, Helmut K., Olga Kononykhina, Jessica Leong Cohen, Matthias Haber, Malte Berneaud-Kötz, Sonja Kaufmann, Luis Mejia. 2017. Cultural Participation and Inclusive Societies. A thematic report based on the Indicator Framework on Culture and Democracy. Council of Europe. https://rm.coe.int/cultural-participation-and-inclusive-societies-a-thematic-report-based/1680711283. Dostęp 29.05.2020.
• Aschaffenburg, Karen, Ineke Maas. 1997. Cultural and Educational Careers: The Dynamics of Social Reproduction. American Sociological Review, 62, 4: 573. DOI: 10.2307/2657427.
• Bachórz, Agata, Karolina Ciechorska-Kulesza, Sławomir Czarnecki, Martyna Grabowska, Jakub Knera, Lesław Michałowski, Krzysztof Stachura, Stanisław Szultka, Cezary Obracht-Prondzyński, Piotr Zbieranek. 2014. Punkty styczne: między kulturą a praktyką (nie)uczestnictwa. Gdańsk: Instytut Kultury Miejskiej, Uniwersytet Gdański.
• Bachórz, Agata, Krzysztof Stachura. 2015. W poszukiwaniu punktów stycznych. Rekonstrukcja dyskursu o problemach (nie)uczestnictwa w kulturze. Gdańsk: Instytut Kultury Miejskiej.
• Bennett, Tony, Elizabeth Silva. 2006. Cultural Capital and Inequality – Policy Issues and Contexts. Cultural Trends, 15, 2-3: 87–106. DOI: 10.1080/09548960600712777.
• Belfiore, Eleonora. 2016. Cultural policy research in the real world: curating “impact”, facilitating “enlightenment”. Cultural Trends, 25, 3: 205–16. DOI: 10.1080/09548963.2016.1204050.
• Bianchini, Franco. 1993. Remaking European cities: the role of cultural policies, Manchester – New York: Manchester University Press, 1–20.
• Błaszczyk, Mateusz. 2017. Wizerunek, duma, polityka – tożsamość lokalna a Europejska Stolica Kultury. Kultura Współczesna, 98, 5: 57–72. DOI: 10.26112/kw.2017.98.05.
• Błaszczyk, Mateusz, Ewa Banaszak, Katarzyna Kajdanek, Jacek Pluta. 2017. Archipelagi kultury. Europejska Stolica Kultury Wrocław 2016 w doświadczeniu społecznym. Raport z badań jakościowych. In: F. Bianchini, M. Parkinson, eds. Cultural policy and urban regeneration: The West. Wrocław: Instytut Socjologii Uniwersytetu Wrocławskiego. https://www.repozytorium.uni.wroc.pl/dlibra/publication/94513/edition/89120. Dostęp 29.05.2020.
• Bourdieu, Pierre. 2005. Dystynkcja: Społeczna krytyka władzy sądzenia. Przekład Piotr Biłos. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Bourdieu, Pierre. 2001. Reguły sztuki. Geneza i struktura pola literackiego. Przekład Andrzej Zawadzki. Kraków: Universitas.
• Bucci, Alberto, Giovanna Segre. 2011. Culture and human capital in a two-sector endogenous growth model. Research in Economics, 65, 4: 279–93. DOI: 10.1016/j.rie.2010.11.006.
• Bygren, Lars Olov, Gösta Weissglas, Britt-Maj Wikström, Boinkum Benson Konlaan, Andrej Grjibovski, Ann-Brith Karlsson, Sven-Olof Andersson, Michael Sjöström. 2009. Cultural Participation and Health: A Randomized Controlled Trial Among Medical Care Staff. Psychosomatic Medicine 71, 4: 469–73. DOI: 10.1097/PSY.0b013e31819e47d4.
• Chmielewski, Adam, Roland Zarzycki. 2010. Przestrzenie dla piękna. Aplikacja Wrocławia o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury. Wrocław. https://www.wroclaw.pl/files/ESK/aplikacja_na_nowo_pl.pdf. Dostęp 29.05.2020.
• Clark, Terry Nichols. 2004. The city as an entertainment machine. T. 9. Amsterdam – Boston: Elsevier/JAI.
• Coulangeon, Philippe. 2015. The sociology of cultural participation in France thirty years after Distinction. In: L. Hanquinet, M. Savage, eds. Routledge International Handbook of the Sociology of Art and Culture, 26–37. London–New York: Routledge.
• Cultural Access and Participation. 2019. Compendium of Cultural Policies & Trends in Europe, XXth edition. 2019.
• Daly, Mary, Hilary Silver. 2008. Social exclusion and social capital: A comparison and critique. Theory and Society, 37, 6: 537–66. DOI: 10.1007/s11186-008-9062-4.
• DiMaggio, Paul. 1982. Cultural Capital and School Success: The Impact of Status Culture Participation on the Grades of U.S. High School Students. American Sociological Review, 47, 2: 189–201. DOI: 10.2307/2094962.
• Drozdowski, Rafał, Barbara Fatyga, Mirosław Filiciak, Marek Krajewski, Tomasz Szlendak. 2014. Praktyki kulturalne Polaków. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Eijck, K. van, Wim Knulst. 2005. No More Need for Snobbism: Highbrow Cultural Participation in a Taste Democracy. European Sociological Review, 21, 5: 513–28. DOI: 10.1093/esr/jci038.
• Falk, Martin, Tally Katz-Gerro. 2016. Cultural participation in Europe: Can we identify common determinants? Journal of Cultural Economics, 40, 2: 127–62. DOI: 10.1007/ s10824-015-9242-9.
• Florida, Richard. 2005. Cities and the Creative Class. London: Routledge. DOI: 10.4324/9780203997673.
• Galloway, Susan. 2007. Cultural Participation and Individual Quality of Life: A Review of Research Findings. Applied Research in Quality of Life, 1, 3–4: 323–42. DOI: 10.1007/s11482-007-9024-4.
• Halloran, Michael J., Emiko S. Kashima. 2006. Culture, Social Identity and the Individua. In: T.Postmes, J.Jetten, eds. Individuality and the Group: Advances in Social Identity, 137–54. London: Sage.
• Hausner, Jerzy, Anna Karwińska, Jacek Purchla, red. 2013. Kultura a rozwój. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
• Inglehart, Ronald. 1990. Culture Shift in Advanced Industrial Society. Princeton, New Jersey: Princeton University Press.
• Kajdanek, Katarzyna. 2018. Deindywiduacja jako pragnienie miejskiej tożsamości. O znaczeniu uczestnictwa w wielkich miejskich wydarzeniach kulturalnych na przykładzie ceremonii otwarcia Europejskiej Stolicy Kultury (ESK Wrocław 2016). Miscellanea Anthropologica et Sociologica, 19, 1: 163–177. DOI: 10.26881/MAES.2018.1.11.
• Kawashima, Nobuko. 2006. Audience Development and Social Inclusion in Britain. International Journal of Cultural Policy, 12, 1: 55–72. DOI: 10.1080/10286630600613309.
• Kim, Seoyong, Hyesun Kim. 2009. Does Cultural Capital Matter?: Cultural Divide and Quality of Life. Social Indicators Research, 93, 2: 295–313. DOI: 10.1007/s11205-008-9318-4.
• Kłopot, Stanisław Witold, Mateusz Błaszczyk, Jacek Pluta. 2010. Stare i nowe problemy społeczne wielkiego miasta: socjologiczne studium konsumpcji na przykładzie Wrocławia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Kłoskowska, Antonina. 1972. Społeczne ramy kultury. Monografia socjologiczna. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Kłoskowska, Antonina. 2007. Socjologia kultury. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Landry, Charles. 2012. The Origins & Futures of the Creative City. Bournes Green near Stroud: Comedia.
• Long, Jonathan, Mel Welch, Peter Bramham, Kevin Hylton, Jim Butterfield, Eddy Lloyd. 2002. Count Me In: The dimensions of social inclusion through culture and sport. In: The Dimensions of Social Inclusion through Culture, Media & Sport. Leeds: Department for Culture, Media & Sport. https://static.a-n.co.uk/wp-content/uploads/2013/11/4175550.pdf. Dostęp 29.05.2020.
• Majer, Andrzej. 2014. Odrodzenie miast. Warszawa–Łódź : Wydawnictwo Naukowe Scholar. Uniwersytet Łódzki.
• Marody, Mirosława. 1976. Sens teoretyczny a sens empiryczny pojęcia postawy. Analiza metodologiczna doboru wskaźników w badaniach nad postawami. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Oczak, Dorota, Jarosław Fret. 2014. Dziewięć pytań do szefa kuratorów ESK 2016. e-teatr.pl – wortal teatru polskiego, maj 2014. http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/183790,druk.html. Dostęp 29.05.2020.
• Omar, Lizardo. 2008. The Question of Culture Consumption and Stratification Revisited. Sociologica, Italian Journal of Sociology on Line, 2. DOI: 10.2383/27709.
• Pakulski, Jan. 1997. Cultural citizenship. Citizenship Studies, 1, 1: 73–86. DOI: 10.1080/13621029708420648.
• Pelinescu, Elena. 2015. The Impact of Human Capital on Economic Growth. Procedia Economics and Finance, 22: 184–90. DOI: 10.1016/S2212-5671(15)00258-0.
• Pluta, Jacek. 2018. Uwagi o reprodukcji wspólnoty. Kwestia integracji społecznej mieszkańców miasta poprzez uczestnictwo w kulturze. Miscellanea Anthropologica et Sociologica, 19, 1: 287–307. DOI: 10.26881/MAES.2018.1.18.
• Rössel, Jörg, Patrick Schenk, Sebastian Weingartner. 2017. Cultural Consumption. In: R.A. Scott, S.M. Kosslyn, eds. Emerging Trends in the Social and Behavioral Sciences. John Wiley & Sons, 1–14.
• Sacco, Pier Luigi, Giovanna Segre. 2009. Creativity, Cultural Investment and Local Development: A New Theoretical Framework for Endogenous Growth. In: U. Fratersi, L. Senn, eds. Growth and Innovation of Competitive Regions. Berlin – Heidelberg: Springer, 281–94.
• Savage, Mike. 2016. The fall and rise of class analysis in British sociology, 1950–2016. Tempo Social, 28, 2: 57–72.
• Scott, Allen John. 2014. Beyond the Creative City: Cognitive–Cultural Capitalism and the New Urbanism. Regional Studies, 48, 4: 565–78. DOI: 10.1080/00343404.2014.891010.
• Sanetra-Szeliga, Joanna. 2017a. Kultura jako element składowy jakości życia w mieście. Kultura i Rozwój, 1, 2: 45–59.
• Sanetra-Szeliga, Joanna. 2017b. Kultura – zasób strategiczny? Kultura i Rozwój, 4, 5: 81–93.
• Silver, Daniel, Terry Nichols Clark. 2015. The Power of Scenes: Quantities of amenities and qualities of places. Cultural Studies, 29, 3: 425–49. DOI: 10.1080/09502386.2014.937946.
• Stevenson, David, Gitte Balling, Nanna Kann-Rasmussen. 2017. Cultural participation in Europe: shared problem or shared problematisation? International Journal of Cultural Policy, 23, 1: 89–106. DOI: 10.1080/10286632.2015.1043290.
• Storper, Michael, Michael Manville. 2006. Behaviour, Preferences and Cities: Urban Theory and Urban Resurgence. Urban Studies, 43, 8: 1247–74. DOI: 10.1080/00420980600775642.
• Sum, Ngai-Ling, Bob Jessop. 2013. Towards a Cultural Political Economy: Putting Culture in its Place. Cheltenham: Edward Elgar Publishing.
• Szlendak, Tomasz. 2010. Aktywność kulturalna. W: E. Sekuła i in., red. Kultura miejska w Polsce z perspektywy interdyscyplinarnych badań jakościowych. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury, 112–143.
• Teixeira, Aurora A.C., Anabela S.S. Queirós. 2016. Economic growth, human capital and structural change: A dynamic panel data analysis. Research Policy, 45, 8: 1636–48. DOI: 10.1016/J.RESPOL.2016.04.006.
• Upright, Craig Barton. 2004. Social capital and cultural participation: spousal influences on attendance at arts events. Poetics, 32, 2: 129–43. DOI: 10.1016/J.POETIC.2004.02.002.
• Vestheim, Geir. 2018. Cultural Policy and Democracy. London–New York: Routledge.
• Wainryb, Cecylia. 2006. Moral Development in Culture: Diversity, Tolerance, and Justice. In: M. Killen, J. G. Smetana, eds. Handbook of Moral Development. 229–58. Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Publishers, 229–58.
• Znaniecki, Florian, Janusz Ziółkowski. 1984. Czym jest dla ciebie miasto Poznań?: dwa konkursy 1928–1964. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Zukin, Sharon. 1998. Urban Lifestyles: Diversity and Standardisation in Spaces of Consumption. Urban Studies, 35, 5–6: 825–39. DOI: 10.1080/0042098984574.

Identifiers

DOI

10.24425/sts.2020.132462