Deleuze’a walka z kliszami, czyli o poszukiwaniu widzialności w kinie słów kilka

• Authors: Cichoń Adam

Title variants

EN

Deleuze’s Struggle With Clichés, Or a Couple of Words On Searching For Visibility In Cinema

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Jednym z centralnych problemów książki Gilles’a Deleuze’a poświęconej kinematografii są klisze, które francuski filozof przeciwstawia obrazom prawdziwym. Podział ten ma zasadniczy wpływ na rozważania prowadzone przez Deleuze’a. Klisze rozumiane jako zubożałe obrazy reprezentują szeroko pojęte kino głównego nurtu, a szczególnie kino amerykańskie. Myśliciel chce – jak się wyraża – wyrwać kliszom obrazy. W swoich dociekaniach taką możliwość odnajduje między innymi dzięki filmom Antonioniego. Poszukiwania, które prowadził Deleuze, zdają się zbieżne ze współczesnymi tendencjami w kinie artystycznym, które możemy nazwać poszukiwaniem nowego kina. Szczególną tego egzemplifikacją jest „slow cinema”, nurt w kinematografii, który poszukuje tego, co Deleuze nazwałby prawdziwą widzialnością. Niniejszy artykuł jest próbą zastosowania teorii kina Gilles’a Deleuze’a do opisu „slow cinema” oraz ukazanie specyficznego – kontemplacyjnego – nastawienia do obrazu filmowego

EN

One of the central problems of Gilles Deleuze’s book devoted to cinematography are clichés that the French philosopher contrasts with real images. This distinction has a fundamental impact on Deleuze’s deliberations. Clichés understood as impoverished images represent broadly understood mainstream cinema, especially American cinema. The philosopher wants – as he expresses it – to snatch the images from clichés. In his investigations he finds such a possibility, among others, thanks to films by Antonioni. The research carried out by Deleuze seem to coincide with the contemporary trends in art cinema, which we might call the search for a new cinema. A special example of this is slow cinema, a trend in cinematography that seeks what Deleuze would call true visibility. This article is an attempt to apply Gilles Deleuze’s theory of cinema to the description of slow cinema and to show a specific – contemplative – attitude towards film image.

Keywords

PL

Gilles Deleuze;; klisze, a obrazy prawdziwe;; Klisze jako zubożałe obrazy; Antonioni;; poszukiwanie nowego kina;; „slow cinema”;; prawdziwa widzialność;; zastosowania teorii kina Gilles’a Deleuze’a do opisu „slow cinema”;

EN

Gilles Deleuze;; clichés and real images;; Clichés understood as impoverished images;; Antonioni;; search for a new cinema;; slow cinema;; true visibility;

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2018
• Issue: 101-102 Kino europejskie XXI wieku
• Pages: 249-261

Contributors

author

Cichoń Adam

• Kolegium Artes Liberales, Uniwersytet Warszawski

References

• 1. Baudrillard Jean, Symulakry i symulacja, przeł. Królak Sławomir, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2005.
• 2. Cağlayan Omre, Screening boredom: The history and aesthetics of slow cinema, Uniwersytet Kent 2014.
• 3. Deleuze Gilles, Kino, Wydawnictwo Słowo/Obraz Terytoria, przeł. Margański Janusz, Gdańsk 2008.
• 4. Deleuze Gilles., Guattari Felix, Tysiąc plateau, przeł. opracowanie zbiorowe, Fundacja Bęc Zmiana, Warszawa 2016.
• 5. Eisenstein Sergiej, Nieobojętna przyroda, przeł. Kumorek Mieczysław, Wydawnictwo Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1975.
• 6. Jakubowska Małgorzata, Teoria kina Gillesa Deleuze'a: filozoficzna diagnoza kultury wizualnej XX wieku, Wydawnictwo Rabid, Kraków 2003.
• 7. Jones David Martin, Deleuze and World Cinemas, Continuum, Londyn i Nowy Jork 2011.
• 8. Lubelski Tadeusz, Sowińska Iwona, Syska Rafał, Kino klasyczne, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, Kraków 2011.
• 9. Marion, Jean-Luc, Bóg bez bycia, przeł. Frankiewicz Małgorzata, Wydawnictwo Znak, Kraków 1996.
• 10. Syska Rafał, Filmowy neomodernizm, Wydawnictwo Avalon, Kraków 2014.