Turystyka kulinarna – podejścia ‘geograficzne’ i ‘niegeograficzne’

• Authors: Andrzej Kowalczyk

Abstracts

PL

Kwestie związane z żywnością są jedną z najważniejszych części składowych turystyki, a jedzenie i picie są ważnymi elementami zachowań i doświadczeń turystycznych. W ostatnich latach turystyka kulinarna (gastronomiczna, czy turystyka jedzenia) stała się przedmiotem badań wielu dyscyplin naukowych. Jedną z nich jest geografia, ponieważ turystyka kulinarna – jak i inne rodzaje turystyki – jest zjawiskiem przestrzennym, a więc mieszczącym się w sferze zainteresowań geografii. Ale turystyka kulinarna jest przedmiotem badań również innych dyscyplin wiedzy. Zwłaszcza antropologii kulturowej, socjologii, ekonomii, nauk o zarządzaniu, a także nauk o żywności i żywieniu itp. W związku z tym w odniesieniu do turystyki kulinarnej można spotkać się z dwoma podejściami badawczymi – ‘geograficznym’ i ‘niegeograficznym’. Prezentowany artykuł ukazuje występujące między tymi dwoma ujęciami podobieństwa i różnice.

Keywords

PL

turystyka kulinarna,; szlak kulinarny,; lista produktów tradycyjnych,; rozwój regionalny i lokalny.; klastry turystyczne

• Publisher: KulTour.pl - Organizator Turystyki Kulturowej i Edukacyjnej, Poznań, Polska
• Journal: Turystyka Kulturowa
• Year: 2016
• Issue: 5
• Pages: 29-59

Dates

online

2016-09-01

Contributors

author

Andrzej Kowalczyk

• Uniwersytet Warszawski, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych

References

• Allaire-Graham E. S., 2014, Tour de cookery: food on the Grand Tour, or a journey from London to Italy and back, through parmezant cheese, garlick, and macaroni, „Travel Poetics”, vol. 1, no. 1, s. 111-132
• Anbalagan K., Lovelock B., 2014, The potential for coffee tourism development in Rwanda – neither black nor white, „Tourism and Hospitality Research”, vol. 14, no. 1-2, s. 81–96
• Andersen T., Bianchi de Aguiar F., Curado M. J., 2004, The Alto Douro Wine Region greenway, „Landscape and Urban Planning”, vol. 68, no. 2-3, 289-303
• Asogwa B. Ch., Umeh J. Ch., Okwoche V. A., 2012, The sociological and cultural significance of the Argungu International Fishing and Cultural Festival in Nigeria, „International Journal of Humanities and Social Science”, 2, 11 (June), s. 243-249
• Avieli N., 2013, What is ‘local food?’ Dynamic culinary heritage in the World Heritage Site of Hoi An, Vietnam, „Journal of Heritage Tourism”, vol. 8, no. 2-3, s. 120-132
• Barrère Ch., 2013a, Les patrimoines gastronomiques, facteurs de développement local?,
• http://www.univ-angers.fr/_attachments/gastronomie-et-developpement-local-article/prog_gastronomi_mail.pdf?download=true [20.04.2016]
• Barrère Ch., 2013b, Patrimoines gastronomiques et développement local : les limites du modèle français de gastronomie élitiste, „Mondes du tourisme”, vol. 7, s. 15-36, http://tourisme.revues.org/178 [20.04.2016]
• Batyk I. M., 2010, Wpływ złożoności kulturowej na dziedzictwo kulinarne Warmii i Mazur, [w:] Puchnarewicz E. (red.), Wielokulturowość w turystyce, Wyższa Szkoła Turystyki i Języków Obcych w Warszawie, Warszawa, s. 323-334
• Beaugé B., 2012, On the idea of novelty in cuisine: a brief historical insight, „International Journal of Gastronomy and Food Science”, 1, 1, s. 5-14
• Bucholc M., 2012, „Kto nie pracuje, ten niechaj nie je”. O socjologicznych interpretacjach jedzenia, [w:] Chymkowski R., Jaroszuk A., Mostek M. (red.) Antropologia praktyk kulinarnych. Szkice, Tom V. Pongo, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 11-26
• Buczkowska-Gołąbek K., 2015, Foodie w podróży, [w:] Krakowiak B., Stasiak A. (red.) Kultura i turystyka – wokół wspólnego stołu, Regionalna Organizacja Turystyczna Województwa Łódzkiego, Łódź, s. 173-190
• Cheng S., Hu, J., Fox, D., Zhang, Y., 2012, Tea tourism development in Xinyang, China: stakeholders' view, „Tourism Management Perspectives”, vol. 2-3 (April-July), s. 28-34
• Cheng S., Xu, F., Zhang, J., Zhang, Y., 2010, Tourists’ attitudes towards tea tourism: a case study in Xinyang, China, „Journal of Travel & Tourism Marketing”, vol. 27, no. 2, s. 211-220.
• http://eprints.bournemouth.ac.uk/17559/3/Tea_Tourism.pdf [30.04.2016]
• Charzyński P., Podgórski Z., Jasińska M., 2015, Stan i perspektywy rozwoju biroturystyki w województwie śląskim, [w:] Krakowiak B., Stasiak A. (red.) Kultura i turystyka – wokół wspólnego stołu, Regionalna Organizacja Turystyczna Województwa Łódzkiego, Łódź, s. 217-234
• Chrzan J., 2007, Dreaming of Tuscany. Pursuing the anthropology of culinary tourism, „Expedition”, vol. 49, no. 2, s. 21-29, http://www.penn.museum/documents/ publications/expedition/PDFs/49-2/Chrzan.pdf (30.04.2016)
• Claesson S., Robertson A. R., Hall-Arber M., 2005, Fishing heritage festivals, tourism, and community development in the Gulf of Maine, [w:] Peden, J. G., Schuster, R. M. [eds.] Proceedings of the 2005 Northeastern Recreation Research Symposium, 2005 April 10-12, 2005, Bolton Landing, NY. Gen. Tech. Rep. NE-341, U.S. Forest Service, Northeastern Research Station, Newtown Square, PA, s. 420-428
• http://www.fs.fed.us/ne/newtown_square/publications/technical_reports/pdfs/2006/341 papers/claesson341.pdf [25.03.2013]
• Csergo, J., 2006, Quelques jalons pour une histoire du tourisme et de la gastronomie en France, „Téoros”, 25-1, s. 5-9, https://teoros.revues.org/1297 [30.04.2016]
• Cusack I., 2000, African cuisines: recipes for nation-building?, „Journal of African Cultural Studies”, vol. 13, no. 2 (December), s. 207-225
• de Myttenaere, B., 2011/2012, Tourisme rural et valorisation des ressources alimentaires locales: le cas de l’AOP fromage Herve, „Bulletin de la Société Géographique de Liège”, vol. 57, s. 37-51, http://popups.ulg.ac.be/0770-7576/index.php?id=675 [30.04.2016]
• Derek M., 2013, Słowo wstępne, [w:] Derek, M. (red.) Turystyka kulinarna, „Prace i Studia Geograficzne”, 52, s. 7-8
• Dominik P., Zadrożna D., 2014, Szlak kulinarny jako produkt turystyczny, [w:] Dominik P. (red.) Szlaki kulinarne jako element turystycznej atrakcyjności regionu Mazowsze, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa, s. 11-30
• Duarte Alonso A., Sheridan L., Scherrer P., 2008, Wine tourism in the Canary Islands: An exploratory study, „PASOS. Revista de Turismo y Patrimonio Cultural”, s. 291-300
• Duda-Gromada K., 2013a, Biroturystyka w Polsce – charakterystyka zjawiska, [w:] Derek M. (red.) Turystyka kulinarna, „Prace i Studia Geograficzne”, 52, s. 63-84
• Duda-Gromada K., 2013b, Muzeum multimedialne jako miejsce spotkań – wybrane aspekty (na przykładzie muzeów piwowarstwa), [w:] Krakowiak, B., Stasiak, A., Włodarczyk, B. (red.), Kultura i turystyka – miejsca spotkań, Regionalna Organizacja Turystyczna Województwa Łódzkiego, Łódź, s. 237-253
• Duda-Gromada K., 2015, Biroturystyka – „nowa” forma turystyki kulinarnej w Polsce, Krakowiak B., Stasiak A. (red.) Kultura i turystyka – wokół wspólnego stołu, Regionalna Organizacja Turystyczna Województwa Łódzkiego, Łódź, s. 201-215
• Duda-Seifert M., Drozdowska M., 2015, Kulinarne produkty turystyczne Polski – analiza przestrzenna i ocena dynamiki rozwoju, [w:] Krakowiak B., Stasiak A. (red.) Kultura i turystyka – wokół wspólnego stołu, Regionalna Organizacja Turystyczna Województwa Łódzkiego, Łódź, s. 151-172
• Durrande-Moreau A., 2015, Valoriser un produit agroalimentaire AOP par le tourisme, une étude de cas dans le secteur du fromage, Version 1 non définitive, rédigée en avril 2015, Maître de Conférences en Sciences de Gestion, HDR IREGE, CITHEME, IAE Savoie Mont Blanc, Université Savoie Mont Blanc, France Programme Labex – ITEM (innovation territoires de montagne), http://www.irege.univ-savoie.fr/images/15_28_durrande.pdf [30.04.2016]
• Dumas L., Menvielle W., Perreault, J. D., Pettigrew, D., 2006, Terroirs, agrotourisme et marketing : le cas des fromages québécois, „Téoros. Revue de recherche en tourisme”, 25, 1, s. 34-41, https://teoros.revues.org/1317 [30.04.2016]
• Durydiwka M. 2013, Turystyka kulinarna – nowy (?) trend w turystyce kulturowej, [w:] Derek M. (red.) Turystyka kulinarna, „Prace i Studia Geograficzne”, 52, s. 9-30
• Enderwitz S., 2009 Regionale Spezialitäten als Motor für die touristische Entwicklung Schleswig-Holsteins – Ein Handlungsleitfaden für Akteure kulinarischer Netzwerke, Prüfungsausschuss für den Diplomstudiengang Geographie der Christian-Albrechts-Universität zu Kiel, Kiel, Februar 2009, http://www.klimabuendnis-kieler-bucht.de/download.php?cat=40_Projekte&file=Diplomarbeit_Enderwitz.pdf [05.04.2012]
• Étude sur le tourisme pêche et ses perspectives de développement à l’échelle du bassin de la Loire et de ses affluents, 2002, Etude réalisée par L’Etablissement Public Loire, en partenariat avec l’Etat dans le cadre du plan Loire grandeur nature - Juillet 2002, http://www.eptb-loire.fr/wp-content/uploads/2013/10/EPLoire_EtudePeche_Phase1.pdf [25.03.2013], http://www.eptb-loire.fr/wp-content/uploads/2013/10/EPLoire_EtudePeche_Phase2.pdf [25.03.2013], http://www.eptb-loire.fr/wp-content/uploads/2013/10/EPLoire_EtudePeche_Phase3.pdf [25.03.2013].
• Flecha A. C., Forristal L. J., 2013, Brazil’s sugar heritage and tourism – from engenhos to cachaça, [w:] Jolliffe, L. (eds.), Sugar heritage and tourism in transition, „Tourism and Cultural Change”, 32, Channel View Publications, Ltd., Bristol – Buffalo – Toronto, s. 65-86
• Freidberg S., 2003, Editorial. Not all sweetness and light: new cultural geographies of food, „Social & Cultural Geography”, vol. 4, no. 1, s. 3-6
• Getz D., Brown G., 2006, Critical success factors for wine tourism regions: a demand analysis, „Tourism Management”, vol. 27, no. 1, s. 146-158
• Gołębiowska J., 2015, Socjologia jedzenia – niezbędne uzupełnienie badań nad turystyką kulinarną, [w:] Krakowiak B., Stasiak A. (red.) Kultura i turystyka – wokół wspólnego stołu, Regionalna Organizacja Turystyczna Województwa Łódzkiego, Łódź, s. 43-54
• Goonwalla H., Neog D., 2011, Problem and prospect of tea tourism in Assam - a SWOT analysis, „2011 International Conference on Advancements in Information Technology With workshop of ICBMG”, 2011 IPCSIT vol. 20, IACSIT Press, Singapore, s. 243-248 http://www.ipcsit.com/vol20/45-ICAIT2011-G2023.pdf
• Greenberg L. S. Z., 2006, Cheese tourism in Wisconsin: issues & prospects, „Cultural Landscapes”, LLC for the Dairy Business Innovation Center May 2006, http://www.dbicusa.org/documents/Cheese%20Tourism%20Report.pdf [07.04.2012]
• Haid O., 2003, Early tourism and public drinking: the development of a beer-drinking culture in a traditional wine-producing area (Meran, South Tyrol), [w:] Jacobs M., Scholliers P. [eds.] Eating out in Europe: picnics, gourmet dining and snacks since the late eighteenth century, Berg Publishers, Oxford – New York, s. 105-124
• Hall C. M., Sharples L., 2003, The consumption of experiences or the experience of consumtion? An introduction to the tourism of taste, [w:] Hall C. M., Sharples L., Mitchell R., Macionis N., Cambourne B. Food tourism arround the world. Development, management and markets, Butterworth-Heinemann, Oxford – Burlington, s. 1-24
• Harrington R. J., Miszczak D. C., Ottenbacher M. C., 2008, The impact of beer type, pizza spiciness and gender on match perceptions, „PASOS. Revista de Turismo y Patrimonio Cultural”, vol. 6, no. 2 „Número Especial. Turismo Gastronómico y Enoturismo”, s. 173-188
• Hashimoto A., Telfer D. J., 2006, Selling Canadian culinary tourism: branding the global and the regional product, „Tourism Geographies”, vol. 8, no. 1 (February), s. 31-55
• Heryanto B., Sastrawati I., Patandianan M. V., 2013, Culinaryscape: typomorphological changes in old district urban landscape, „Revista Lusófona de Arquitectura e Educação”, no. 8-9, s. 205-222, http://revistas.ulusofona.pt/index.php/revlae/article/view/4234/2886, 20.04.2016]
• Howe G., 1996, An untapped heritage resource - the British public house, „International Journal of Wine Marketing”, vol. 8, no. 1, s. 41-52
• Hrelia S., 2015, Food, tourism and health: a possible sinergy?, „AlmaTourism. Journal of Tourism, Culture and Territorial Development”, vol. 6, no. 11, https://almatourism.unibo.it/article/view/5290 [20.05.2016]
• Jodice L. W., Norman W. C., Shenoy S., 2005, Is the coastal tourist still looking for a local seafood?, „Proceedings of the 14th Biennial Coastal Zone Conference New Orleans, Louisiana July 17-21, 2005”, https://www.clemson.edu/ centers-institutes/tourism/documents/JodiceNormanShenoyCZ05.pdf [25.03.2013]
• Jolliffe L., 2003, The lure of tea: history, traditions and attractions, [w:] Hall C. M., Sharples L., Mitchell R., Macionis N., Cambourne B. (eds.) Food tourism arround the world. Development, management and markets, Butterworth-Heinemann, Oxford – Burlington, s. 121-136
• Jolliffe L. (eds.), 2007, Tea and tourism tourists, traditions and transformations, „Tourism and Cultural Change”, 11, Channel View Publications, Ltd., Clevedon – Buffalo – Toronto.
• Jolliffe L. (eds.), 2010, Coffee culture, destinations and tourism (tourism and cultural change), „Tourism and Cultural Change”, 24, Channel View Publications, Ltd., Bristol – Buffalo – Toronto
• Jolliffe L. (eds.), 2013, Sugar heritage and tourism in transition, „Tourism and Cultural Change”, 32, Channel View Publications, Ltd., Bristol – Buffalo – Toronto
• Jolliffe L. (eds.), 2014, Spices and tourism: destinations, attractions and cuisines, „Tourism and Cultural Change”, 38, Channel View Publications, Ltd., Bristol – Buffalo – Toronto
• Jolliffe L., Aslam M. S. M., 2009, Tea heritage tourism: evidence from Sri Lanka, „Journal of Heritage Tourism”, vol. 4, no. 4 (November), s. 331-344
• Kamieniecka J., 2016, Produkty ze znakiem „Jakość Tradycja” na polskich szlakach kulinarnych, „Smak i Tradycja”, nr 20, marzec-kwiecień 2016, s. 13-15
• Kleidas M., Jolliffe L., 2010, Coffee attraction experiences: a narrative study, „Tourism. Preliminary Communication”, vol. 58, no 1, s. 61-73
• Knowles T., Dingle A., 1996a, The British pub within the tourism product, „International Journal of Wine Marketing”, vol. 8, no. 2, s. 31-41
• Knowles T., Dingle A., 1996b, The preservation and marketing of the pub experience: An integral part of the tourist product for overseas visitors?, „International Journal of Wine Marketing”, vol. 8, no. 3-4, s. 57-70
• Kordowska M., Kowalczyk M., Kulczyk S., 2013, Smakowanie natury – o przyrodniczych korzeniach turystyki kulinarnej, [w:] Derek M. (red.) Turystyka kulinarna, „Prace i Studia Geograficzne”, 52, s. 31-45
• Kowalczyk A., 2003, Szlaki wina – nowa forma aktywizacji turystycznej obszarów wiejskich, [w:] Kowalczyk A. (red.) Geografia turyzmu, „Prace i Studia Geograficzne”, 32, s. 69-98
• Kowalczyk A., 2005, Turystyka kulinarna – ujęcie geograficzne, „Turyzm”, 15, 1/2, s. 163-186
• Kowalczyk A., 2008, Współczesna turystyka kulturowa: między tradycją a nowoczesnością, [w:] Kowalczyk A. (red.) Turystyka kulturowa (spojrzenie geograficzne), „Geografia turyzmu 1”, Uniwersytet Warszawski, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Warszawa, s. 9-57
• Kowalczyk A., 2010, Turystyka winiarska, [w:] Kowalczyk, A. (red.) Turystyka zrównoważona, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 208-230
• Kowalczyk A., 2011, Turystyka kulinarna jako potencjalny czynnik rozwoju lokalnego i regionalnego, „Turystyka i Rekreacja”, 7, s. 13-26
• Kruczek Z., 2009, Enoturystyka, [w:] Buczkowska, K., Mikos von Rohrscheidt, A. (red.) Współczesne formy turystyki kulturowej, Akademia Wychowania Fizycznego im. E. Piaseckiego w Poznaniu, Poznań, s. 333-34
• López-Guzmán T., Di-Clemente E., Hernández-Mogollón J. M., 2014, Culinary tourists in the Spanish region of Extremadura, Spain, „Wine Economics and Policy”, 3, 1, s. 10-18
• Lowitt K., 2011, Examining the foundation for stronger fisheries-tourism synergies and increased local seafood consumption in the Bonne Bay region of Newfoundland, Prepared for the CURRA, Memorial University of Newfoundland, November 2011, The Community University Research for Recovery Alliance, Memorial University of Newfoundland, St. John’s, NL, http://www.ope.gov.nl.ca/pe/whatweredoing/cbr_reports/14.1.CURRA_Fisheries-Tourism_rpt_Nov2011.pdf [30.04.2016]
• Lyon, S., 2013a, Coffee tourism and community development in Guatemala, „Human Organization”, vol. 72, no. 3 (Fall), s. 188-198
• Lyon S., 2013b, Coffee tourism in Chiapas: recasting colonial narratives for contemporary markets, „Culture, Agriculture, Food and Environment”, vol 35, no. 2 (December), s. 125-139
• Madurowicz M., 2013, O łaknieniu poznawczym, [w:] Derek, M. (red.) „Turystyka kulinarna”, „Prace i Studia Geograficzne”, 52, s. 135-154
• Makuch M., 2006, Dolina Karpia – wykorzystanie produktu lokalnego dla rozwoju regionu, projekt „Tajemnice smaku produktów regionalnych i tradycyjnych”, Projekt realizowany przez Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Krakowie w ramach ogólnopolskiego seminarium dla kierowników działów Gospodarstwa Wiejskiego i Agroturystyki, 19-22 czerwca 2006 r., Kraków. Projekt współfinansowany przez Fundację Fundusz Współpracy ze środków Programu "Agro Smak 2" realizowanego na zlecenie Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej, http://www.produktyregionalne.edu.pl/dokumenty/8Makuch.pdf [20.03.2012]
• Mannur A., 2005, Model minorities can cook: fusion cuisine in Asian America, [w:] Davé, S., Nishime, L., Oren, T. G. (red.) East Main Street: Asian American popular culture, New York University Press, New York and London, s. 72-9
• Mannur A., 2015, Food, [w:] Schlund-Vials, C. J., Trinh Võ, L., Wong, S. (red.). Keywords for Asian American studies, New York University Press, New York and London, s. 95-97
• Mas I. M., 2015, The fishing footprint of a tourism-based economy: displacing seafood consumption from local to distant waters in the Balearic Islands, „Journal of Political Ecology’, vol. 22, s. 211-238, http://jpe.library.arizona.edu/volume_22/Murray.pdf [25.04.2016]
• Matusiak A., 2009, Turystyka kulinarna, [w:] Buczkowska, K., Mikos von Rohrscheidt, A. (red.) Współczesne formy turystyki kulturowej, Akademia Wychowania Fizycznego im. E. Piaseckiego w Poznaniu, Poznań, s. 313-332
• Millán G., Arjona J. M., Amador L., 2014, A new market segment for olive oil: olive oil tourism in the south of Spain, „Agricultural Sciences”, vol. 5, no.3, s. 179-185
• Murgado E. M., 2013, Turning food into a gastronomic experience: olive oil tourism, [w:] Arcas N., Arroyo López, F. N., Caballero, J., D'Andria, R., Fernández, M., Fernandez Escobar, R., Garrido, A., López-Miranda, J., Msallem, M., Parras, M.), Rallo, L., Zanoli, R. (eds.), Present and future of the Mediterranean olive sector, „Options Méditerranéennes: Série A”, Séminaires Méditerranéens, n. 106, „International Seminar: Present and Future of the Mediterranean Olive Sector”, CIHEAM/IOC, Zaragoza, s. 97-109, http://om.ciheam.org/om/pdf/a106/00006809.pdf [30.04.2016]
• Nield K., 1996, Cross-border shopping and the price of a pint of beer: an examination of the case for and against cutting duties on beer, „International Journal of Wine Marketing”, vol. 8, no. 1, s. 53-57
• Patterson M. W., Hoalst-Pullen N., 2014, Geographies of beer, [w:] Patterson, M. W., Hoalst-Pullen, N. (red.).
• The geography of beer: regions, environment, and societies, Springer, Dordrecht – Heidelberg – New York – London, s. 1-5
• Plebańczyk K., 2013, Turystyka kulinarna w kontekście zrównoważonego rozwoju w kulturze – perspektywy dla Polski, „Turystyka Kulturowa”, nr 10 (październik), s. 23-38, turystykakulturowa.org [03.04.2016]
• Plummer R., Telfer D., Hashimoto A., Summers R., 2005, Beer tourism in Canada along the Waterloo–Wellington Ale Trail, „Tourism Management”, vol. 26, no. 3, s. 447-458
• Przecławski K., 1973, Turystyka i wychowanie, Nasza Księgarnia, Warszawa
• Przecławski K., 1994, Turystyka a świat współczesny, Uniwersytet Warszawski, Warszawa
• Raimbourg Ch., 2004, Etude de faisabilité pour le développement du tourisme pêche en Seine Maritime, 2004, Comité Départemental du Tourisme de Seine Maritime, Mai/Octobre 2004, Ancourt.
• Raschi L., Gretzel U., 2008, Wineries' involvement in promoting tourism online: the case of Texas, „PASOS. Revista de Turismo y Patrimonio Cultural”, s. 317-326
• Schnell S. M., Reese J. F., 2014, Microbreweries, place, and identity in the United States, [w:] Patterson, M. W., Hoalst-Pullen, N. (red.) The geography of beer: regions, environment, and societies, Springer, Dordrecht – Heidelberg – New York – London, s. 167-187
• Sengel T., Karagöz A., Cetin G., İstanbullu Dinçer F., Ertuğrul S. M., Balık M., 2015, Tourists’ approach to local food, World Conference on Technology, Innovation and Entrepreneurship, 28-30 May 2015, İstanbul Üniversitesi, „Procedia – Social and Behavioral Sciences” vol. 195, s. 429 – 437, http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1877042815039646 (20.05.2016)
• Sidali K. L., Kastenholz E., Bianchi R., 2015, Food tourism, niche markets and products in rural tourism: combining the intimacy model and the experience economy as a rural development strategy, „Journal of Sustainable Tourism”, vol. 23, no. 8-9, s. 1179-1197
• Singapore. Food and entertainment, Singapore Tourism Board, Singapore, 1997
• Solomidou-Ieronymidou M., 2015, Sugar mills and sugar production in medieval Cyprus, [w:] Rogge, S., Grünbart, M., Medieval Cyprus. A place of cultural encounter, Waxmann Verlag GmbH, Münster, 147-173
• Thomas B., Quintal V., 2010, Conceptualising predictors of attitudes toward and revisit intentions to a winescape, [w:] Phau, I. (red.) Marketing insights, „Working Paper Series School of Marketing”, 2010003, School of Marketing, Curtin Business School, Curtin University of Technology, Perth, http://espace.library.curtin.edu.au/R/?func=dbin-jump-full&object_id=144927&local_base=GEN01-ERA02 [15.04.2016]
• Tranel K. A., 2013, Coffee volunteering grounded in tourism: online journals reveal volunteer rationale, International Studies in the Graduate College of the University of Iowa, May 2013, Iowa City, IA, praca magisterska, http://ir.uiowa.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=4777&context=etd
• Tse P., Crotts J. C., 2005, Antecedents of novelty seeking: international visitors’ propensity to experiment across Hong Kong’s culinary traditions, „Tourism Management”, vol. 26, no. 4, s. 965-968
• Tuan Y., 1979, Geografia, fenomenologia i studium natury człowieka, tłum. H. Humięcka i A. Gocłowski [w:] Dramowicz K. (red.) Wybrane podstawy filozoficzne geografii współczesnej, „Przegląd Zagranicznej Literatury Geograficznej”, z. 3, s. 124-142
• Tuan Y., 1987, Przestrzeń i miejsce, tłum. A. Morawińska, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa
• Turra Grechinski P., Fabiula Cardozo P., 2008, A gastronomia eslava em Irati como possibilidade de atrativo turístico, „PASOS. Revista de Turismo y Patrimonio Cultural”, s. 361-375
• Ummiroh I. R., Hardiyani R., 2013, Agro-ecotourism management through cooperative based coffee plantation commodity to increase welfare of coffee farmer, „Journal of Economics, Business and Management”, vol. 1, no. 4 (November), s. 347-349
• Wieczorkiewicz A., 2012, Apetyt turysty. O doświadczaniu świata w podróży, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, Kraków
• Wojciechowski K., 1987, Wstęp, [w:] Tuan, Y., Przestrzeń i miejsce, tłum. A. Morawińska, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, s. 5-10
• Wolf E., 2004, Culinary tourism: a tasty economic proposition, June 2004, updated, International Culinary Tourism Association, Portland
• Wolf E., 2016, Developing a new geoculinary destination, wykład wygłoszony 12.05.2016 r. w Poznaniu uczestników spotkania zorganizowanego przez Polskie Stowarzyszenie Turystyki Kulinarnej
• Woźniczko M., Jędrysiak T., Orłowski D., 2015, Turystyka kulinarna, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• Woźniczko M., Orłowski D., 2014, Funkcjonowanie szlaków kulinarnych na Mazowszu, [w:] Dominik, P. (red.) Szlaki kulinarne jako element turystycznej atrakcyjności regionu Mazowsze, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa, s. 133-150
• Wysokińska B., 2014, Elementy historyczne w tworzeniu i rozwoju szlaków kulinarnych Mazowsza, [w:] Dominik, P. (red.) Szlaki kulinarne jako element turystycznej atrakcyjności regionu Mazowsze, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa, s. 51-71
• Zabrocki R., 2015, Zachowania żywieniowe turystów, [w:] Krakowiak B., Stasiak A. (red.) Kultura i turystyka – wokół wspólnego stołu, Regionalna Organizacja Turystyczna Województwa Łódzkiego, Łódź, s. 7-24
• Zhou M., 2011 Exploration of factors associated with tea culture and tea tourism in United States, China, and Taiwan, Faculty of the Graduate School at The University of North Carolina at Greensboro, Greensboro, praca magisterska, https://libres.uncg.edu/ir/uncg/f/Zhou_uncg_0154M_10846.pdf [15.03.2016]
• Žuromskaitė B., Dačiulytė R., 2015, Znaczenie programów edukacyjnych dotyczących chleba w popularyzacji turystyki kulinarnej na Litwie, [w:] Krakowiak B., Stasiak A. (red.) Kultura i turystyka – wokół wspólnego stołu, Regionalna Organizacja Turystyczna Województwa Łódzkiego, Łódź, s. 273-290
• https://de.wikipedia.org/wiki/Königsberger_Klopse [25.04.2016]
• http://whc.unesco.org/en/list/?search=wine&searchSites=&search_by_country=&region=&search_yearinscribe=&themes=&criteria_restrication=&type=&media=&order=country&description [10.05.2016]
• https://wineeconomist.com/2015/09/01/unesco2 [10.05.2016]
• https://www.researchgate.net/publication/271767605_Brazil's_Sugar_Heritage_and_Tourism_-_From_Engenhos_to_Cachaca [25.04.2016]
• http://www.kulturbrauerei.de/gelaende/geschichte [30.04.2016]