Wincenty Lutosławski i jego zainteresowanie Stanami Zjednoczonymi Ameryki w świetle korespondencji z Fundacją Kościuszkowską

• Authors: PUDŁOCKI Tomasz

Title variants

Wincenty Lutosławski and his interest in the United States of America in the light of the correspondence addressed to the Kosciuszko Foundation

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Autor na podstawie odnalezionej korespondencji Wincentego Lutosławskiego ze Stefanem Mierzwą, dyrektorem wykonawczym Fundacji Kościuszkowskiej w Nowym Jorku, obejmującej lata 1926–1930, omawia nieznane fakty z życia wileńskiego filozofa. Lutosławski jawi się w niej jako wielki wielbiciel Teatru Reduta Juliusza Osterwy. Przy okazji wyjawia swoje ambicje ponownego przyjazdu do Stanów Zjednoczonych Ameryki na przełomie lat 20. i 30. XX wieku pod auspicjami fundacji. Z lektury listów wynika, że Lutosławski, skupiony na promowaniu własnej osoby i dorobku, wypowiadał się krytycznie nawet o tych uczonych, którzy, jak Roman Dyboski, byli mu przychylni. Korespondencja potwierdza tym samym nie najlepszą opinię, jaką cieszył się filozof w świecie polskiej nauki.

EN

Author found and gave to print unknown letters of Vilnius philosopher and scholar, Wincenty Lutosławski to Stefan Mierzwa, executive director of the Kosciuszko Foundation – the source kept in the Archives of the Kosciuszko Foundation in New York City. The letters reveal unknown facts from the life of Vilnius philosopher. Lutosławski appears to be a great admirer of Juliusz Osterwa and his The Reduta (Redoubt) Theatre, as well as a good advocate of his students. In the same time despite of being in late 60. Lutosławski had great plans and ambitions to arrive to the U.S. under auspices of the KF. What is more, the correspondence shows that Lutosławski, focused on promoting his own person and achievements, was not far of underestimating the authority even those scholars, who like Roman Dyboski, were generally favorable to him. The correspondence confirms therefore not the best opinion enjoyed by Polish philosopher in the world of science.

Keywords

PL

Wincenty Lutosławski; Stefan Mierzwa; Roman Dyboski; Fundacja Kościuszkowska; nauka polska; współpraca polsko-amerykańska

EN

Wincenty Lutosławski; Roman Dyboski; Stefan Mierzwa; The Kosciuszko Foundation; Polish science; Polish-American cooperation

• Publisher: Polska Akademia Umiejętności
• Journal: Prace Komisji Historii Nauki PAU
• Year: 2015
• Volume: 14
• Pages: 81-97

Dates

cover

2015

Contributors

author

PUDŁOCKI Tomasz

• Zakład Historii Kultury i Edukacji Historycznej Instytut Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego

References

• Źródła archiwalne
• Archiwum Akt Nowych w Warszawie (AAN) Zesp. 503 Ambasada RP w Londynie, sygn. 755, 1038, 1102.
• Archiwum Nauki PAN i PAU w Krakowie Spuścizna Wincentego Lutosławskiego, sygn. K III–155.
• The Kosciuszko Foundation Archives in New York City (KFA) The Mizwa’s Papers: KF III/32, Correspondence – Henry Noble MacCracken Jan. 8, 1926 – June 9, 1926; KF III/33, Correspondence – Henry Noble MacCracken, Jan. 6, 1927 – Nov. 7, 1927; KF IV.28, Correspondence. Wincenty Lutosławski, Wilno, Poland 1926–1929.
• Źródła drukowane
• DYBOSKI Roman 1930: Stany Zjednoczone Ameryki Północnej: wrażenia i refleksje. Lwow: Książnica-Atlas.
• LUTOSŁAWSKI Wincenty 1933: Jeden łatwy żywot. Warszawa: F. Hoesick.
• LUTOSŁAWSKI Wincenty 2004: Metafizyka. Tekst do druku przygotował, wstępem i przypisami opatrzył oraz indeks sporządził T. Mroz. Drozdowo: Muzeum Przyrody. ISBN 83-9137-763-6.
• Opracowania
• BAŁABUCH Henryk 2010: Komparatystyka podróżnicza Wincentego Lutosławskiego z perspektywy iberyjskiej. [W:] Europejczyk w podróży 1850–1939. Red. E. Ihnatowicz, S. Ciara. Warszawa: Neriton. ISBN 978-83-7543-129-2, ss. 153–170.
• BELA Teresa 2000: Roman Dyboski (1883–1945). [W:] Uniwersytet Jagielloński. Złota Księga Wydziału Filologicznego. Pod red. Jana Michalika i Wacława Waleckiego. Kraków: Uniwersytet Jagielloński. ISBN 83-7188-298-X, ss. 286–288.
• BELA Teresa, MAŃCZAK-WOHLFELD Elżbieta 1997: Professor Roman Dyboski: Founder of English studies in Poland. Proceedings of the Commemorative Conference for Roman Dyboski (1883–1945), Krakow, 1–2 June 1995. Kraków: Universitas. ISBN 83-7052-891-0.
• DOPIERAŁA Kazimierz 1992: Fundacja Kościuszkowska. Zarys dziejów. Poznań: Zakład Badań Narodowościowych PAN. ISBN 83-8537-607-0.
• HELSZTYŃSKI Stanisław 1968: Wstęp. [W:] DYBOSKI Roman: Wielcy pisarze amerykańscy. Warszawa: PAX. ISBN 83-8615-628-7.
• KALISZ Zbigniew 1983: Sprawa wydania „The Polish Nation” w świetle korespondencji Wincentego Lutosławskiego z Władysławem Zamoyskim. Pamiętnik Biblioteki Kornickiej z. 20, ss. 213–225.
• KRAJEWSKA Zofia 1968: Roman Dyboski (1883–1945). Katowice: Śląsk.
• KRZYŻANOWSKI Julian 1957: Roman Dyboski i jego dzieło. [W:] DYBOSKI Roman: Sto lat literatury angielskiej. Warszawa: PAX.
• LASKOWSKA Maria, TARNAWSKI Władysław 1946: Dyboski Roman. [W:] Polski słownik biograficzny. Kraków: Polska Akademia Umiejętności. ISBN 83-0400-148-9, ss. 33–35.
• MAJKOWSKA Rita, FIJAŁEK Elżbieta (red.) 2010: Wincenty Lutosławski 1863–1954. Materiały z Posiedzenia Naukowego PAU w dniu 19 listopada 2004 r. Kraków: Polska Akademia Umiejętności. ISBN 978-83-7676-051-3.
• MIZWA Steven P. 1972: The Story of the Kosciuszko Foundation. How It Came About? New York: The Kosciuszko Foundation. ISBN 1-5739-2035-5.
• MRÓZ Tomasz 2003: Wincenty Lutosławski – polskie badania nad Platonem, Zielona Gora: nakładem autora, ISBN: 83-9205-220-X.
• MRÓZ Tomasz 2004: Wincenty Lutosławski i Stefan Pawlicki. Spory i ich konsekwencje: referat wygłoszony na posiedzeniu Komisji Historii Nauki PAU w dniu 23 czerwca 2004 r. Kraków: Polska Akademia Umiejętności Komisja Historii Nauki.
• MRÓZ Tomasz 2007: Wincenty Lutosławski w Wilnie (1919–1931). Próby sprowadzenia M. Borowskiego, powołanie T. Czeżowskiego i doktorat B. Woyczyńskiego. Kwartalnik Historii Nauki i Techniki R. 52, 2007/3–4, ss. 97–130.
• MRÓZ Tomasz 2008: Wincenty Lutosławski 1863–1954. Jestem obywatelem utopii. Kraków: Polska Akademia Umiejętności. ISBN 978-83-6018-383-0 (Komisja Historii Nauki. Monografie; 15).
• MRÓZ Tomasz 2012: Platon w Polsce 1800–1950. Typy recepcji – autorzy – problemy. Fundamenta.Studia z Historii Filozofii, LXXIV, Kęty.
• MUSIAŁ Jan 2013: Wincentego Lutosławskiego listow kilka do Jana Gwalberta Pawlikowskiego. Przyczynek do dziejów recepcji późnej tworczości Juliusza Słowackiego. Rocznik Przemyski, t. 49, z. 2 Literatura i Język, ss. 3–11.
• OBSULEWICZ Beata K. 2010: Realne koszta tanich podróży. O Wincentym Lutosławskim i jego wrażeniach iberyjskich. [W:] Europejczyk w podróży 1850–1939. Red. E. Ihnatowicz, S. Ciara. Warszawa: Neriton. ISBN 978-83-7543-129-2, ss. 171–192.
• POGONOWSKA Ewa, PIECHOTA Magdalena 2009: Oczami Europejczyka – Romana Dyboskiego wizja Rosji i Stanow Zjednoczonych. [W:] Czytanie Dwudziestolecia, t. 2. Red. Elżbieta Hurnikowa, Elżbieta Wrobel. Częstochowa: Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza. ISBN 978-83-7455-099-4; ss.159–174.
• PUDŁOCKI Tomasz 2013: Archiwum Fundacji Kościuszkowskiej w Nowym Jorku – zapomniana skarbnica do dziejów nie tylko nauki polskiej. Prace Komisji Historii Nauki PAU 12, ss. 67–79.
• PUDŁOCKI Tomasz 2014: Pierwsze stypendystki Fundacji Kościuszkowskiej z Polski w Stanach Zjednoczonych Ameryki (1925–1939). [W:] „Człowiek – społeczeństwo – źródło”. Studia dedykowane profesor Jadwidze Hoff. Red. Sz. Kozak, D. Opaliński, J. Polaczek, Sz. Wieczorek, W. Zawitkowska. Rzeszow: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego. ISBN 978-83-7996-114-6, ss. 374–389.
• PUDŁOCKI Tomasz 2015a: Ambasadorzy idei. Wkład intelektualistów w promowanie pozytywnego wizerunku Polski w Wielkiej Brytanii w latach 1918–1939. Kraków: Historia Iagellonica. ISBN 978-83-62261.
• PUDŁOCKI Tomasz 2015b: Z dziejów relacji polsko-amerykańskich – Roman Dyboski jako wykładowca Uniwersytetu Chicagowskiego. [W:] Amico, socio et viro docto. Księga ku czci profesora Andrzeja Kazimierza Banacha. Red. Tomasz Pudłocki, Krzysztof Stopka. Kraków: Historia Iagellonica. ISBN 978-83-6508-003-2, ss. 243–264.

Notes

PL