Św. Jan Chrzciciel w cieniu św. Benedykta z Nursji. Kartki z dziejów Puchaczowa

• Authors: Tomasz Moskal

Title variants

EN

St. John the Baptist in the Shadow of St. Benedict of Nnursia History of Puchaczów

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Puchaczów to nieduża osada położona 5 km od Łęcznej. W 1526 roku król Zygmunt I Stary wyraził zgodę na lokację miasta (prawa zabrane w 1870), pozostającego do pocz. XIXw. pod opieką benedyktynów z Sieciechowa. Parafię erygował biskup krakowski Piotr Tomicki w 1533 roku. Drewniana świątynia z tego czasu spłonęła w czasie pożaru miasta w 1623 roku. Nowa, wybudowana przy wsparciu arcybiskupa lwowskiego Andrzeja Próchnickiego, została konsekrowana w 1633 roku. Pod koniec XVIII wieku podjęto inicjatywę budowy kościoła murowanego, którą zwieńczyła konsekracja w 1786 roku. Na uwagę badaczy dziejów miasta zasługuje herb przedstawiający św. Jana Chrzciciela. Jest on z jednej strony inny, niż znane heraldyczne wyobrażenia tego świętego, z drugiej jest przykładem koegzystencji dwóch świętych w jednej osadzie, uwzględniając patrona właścicieli miasta − benedyktynów, św. Benedykta z Nursji.

EN

Puchaczów is a small settlement, located five kilometers away from Łęczna, east of Lublin. In 1526, King Sigismund I allowed to locate a town here (city rights suspended in 1870), leaving it under the custody of the Benedictine Friars from Sieciechów, who stayed here until the early 19th century. The parish was erected by Bishop of Cracow Piotr Tomicki in 1533. The original wooden parish church burnt down in 1623. A new church, built with the support of the Bishop of Lviv Andrzej Próchnicki, was consecrated in 1633. An initiative to build a brick-and-stone church emerged in the late 18th century, leading to the consecration of a new temple in 1786. Researchers of the history of the town can be attracted by its coat-of-arms. It depicts St. John the Baptist. On the one hand, it is different from a lot of other heraldic representations of this saint, while also being an example of a peculiar "cohabitation" of two saints on one coat-of-arms. This other patron saint is Benedict of Nursia - the patron of the family that owned Puchaczów.

Keywords

PL

Puchaczów; benedyktyni; heraldyka miejska; św. Jan Chrzciciel

EN

Puchaczów; Benedictines; city heraldry; St. John the Baptist

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Teologiczne
• Year: 2015
• Volume: 62
• Issue: 4: Historia Kościoła
• Pages: 105-114

Contributors

author

Tomasz Moskal

• Katedra Historii Kościoła w Czasach Najnowszych, Metodologii i Nauk Pomocniczych w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II

References

• Archidiecezja lubelska 2006, red. P. Nowak, K. A. Bajda, A. Hanc, Lublin 2006.
• Archiwum Państwowe w Lublinie i jego oddziały w Chełmie, Kraśniku i Radzyniu Podlaskim. Przewodnik po zasobie archiwalnym, t. 1., red. F. Cieślak, M. Trojanowska, Lublin 1997.
• Dyska A., Kościół pobenedyktyński Wniebowzięcia NMP w Puchaczowie, „Roczniki Humanistyczne” 6(1957), z. 4, s. 119-129.
• Gębarowicz M., Jan Andrzej Próchnicki (1533-1633), Kraków 1980.
• Gołdyn P., Symbolika religijna i kościelna w herbach miast polskich do końca XX wieku, Warszawa 2008.
• Gumowski M., Pieczęcie i herby miejscowości województwa lubelskiego, Lublin 1959.
• Katalog dokumentów różnej proweniencji: miast, wsi, cechów, parafii, klasztorów i osób prywatnych (1397-1794), opr. M. Trojanowska, Lublin 1998.
• Karpacz A., Ikonografia świętego Jana Chrzciciela w małopolskiej heraldyce miejskiej do końca XVIII wieku, w: SIGNA. Studia i szkice z nauk pomocniczych historii, red. A.Marzec, M. Starzyński, Kraków 2014, s. 241-258.
• Kowalczyk J., Architektura sakralna między Wisłą a Bugiem w okresie późnego baroku, Dzieje Lubelszczyzny, t. IV, cz. B, Lublin 1992, s. 77-82.
• Kracik J., Konsekracje kościołów i ołtarzy w diecezji krakowskiej w XVII-XVIII wieku, NP 61(1984), s. 111-147.
• Marecki J., Rotter L., Jak czytać wizerunki świętych. Leksykon atrybutów i symboli hagiograficznych, Kraków 2009.
• Muszyńska J., Żydzi w miastach województwa sandomierskiego i lubelskiego w XVIII wieku, Kielce 1998.
• Plewako A., Wanag J., Herbarz miast polskich, Warszawa 1994.
• Seroka H., Herby miast małopolskich do końca XVIII wieku, Warszawa 2002.
• Szafran P., Rozwój średniowiecznej sieci parafialnej w lubelskiem, Lublin 1958.
• Szczepaniak J., Spis prepozytów i plebanów diecezji krakowskiej (XVIII w.), Kraków 2008.
• Szczepanowicz N., Zwierzęta i rośliny w życiu świętych oraz jako ich atrybuty, Kraków 2007.
• Warchoł S., Nazwy miast Lubelszczyzny, Lublin 1964.
• Znamierowski A., Herbarz rodowy, Warszawa 2004.

Identifiers

DOI

10.18290/rt.2015.62.4-5