Wiedza mieszkańców Uniejowa i okolic na temat udaru mózgu

• Authors: Chmielecki Błażej , Stępnik Lidia

Title variants

EN

Knowledge of stroke among residents of Uniejów and the surrounding area

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W pracy oceniano wiedzę mieszkańców Uniejowa i okolic na temat udaru mózgu. Badaniami objęto 100 losowo wybranych osób. Zasób wiadomości respondentów na temat udaru mózgu jest niewielki. W porównaniu z badanymi z innych grup społecznych i innych regionów Polski poziom ich znajomości w tym temacie wydaje się być niższy. Zdecydowana większość pacjentów nie znała obu przyczyn udarów, jednakże wiedzą oni, że choroba ta nie musi wystąpić w starszym wieku. Za główny jej symptom uważają zaburzenia mowy. Większość zbadanych nie zna wszystkich objawów udaru. Za czynniki wpływające na wystąpienie tej choroby respondenci uważają przede wszystkim: nadciśnienie tętnicze, stres, palenie tytoniu, otyłość i miażdżycę naczyń. Nie doceniają oni znaczenia cukrzycy, zaburzeń lipidowych i doustnych środków antykoncepcyjnych. Wiele z tych czynników dostrzegają u siebie, ale uważają, że tylko na niektóre można wpływać (otyłość, stosowanie używek, siedzący tryb życia). Większość z nich nie zna prawidłowych wartości ciśnienia tętniczego, wpływu alkoholu na ryzyko wystąpienia udaru oraz nie wykonuje regularnie badań kontrolnych. Przebadani mieszkańcy Uniejowa i okolic prawidłowo oceniają wpływ palenia papierosów na ryzyko udaru. Wiedzą również co należy robić w przypadku wystąpienia objawów udaru i jak ważne jest znaczenie czasu dla możliwości wyleczenia. Ankietowani pacjenci nie znają metod nowoczesnego, skutecznego leczenia i w większości widzą możliwość tylko częściowego wyleczenia udaru. Respondenci chcą poszerzyć swoje wiadomości na temat tej jednostki chorobowej.

EN

The study evaluated the knowledge of residents of Uniejów and the surrounding area about stroke. 100 randomly selected people were included in the study. Respondents’ knowledge of stroke is low. In comparison with respondents from other social groups and other regions of Poland, their level of knowledge seems to be lower. The vast majority of patients do not know both causes of stroke, but they know that this disease does not have to occur in old age. They consider speech disorders to be the main symptom. Most of the respondents do not know all the symptoms of stroke. The most important factors influencing the occurrence of this disease are believed to be: hypertension, stress, smoking, obesity and atherosclerosis. They underestimate the importance of diabetes, lipid disorders and oral contraceptives. They recognize many of these factors in their own case, but believe that only some can be influenced (obesity, use of stimulants, sedentary lifestyle). Most of them do not know the proper blood pressure values nor the impact of alcohol on the risk of stroke and do not regularly have medical checks. The residents of Uniejów and the surrounding area correctly assess the impact of smoking on the risk of stroke. They also know what to do in the event of stroke symptoms and the importance of time for healing. The examined patients do not know the methods of modern, effective treatment and mostly see only the possibility of partial cure of stroke. The respondents want to broaden their knowledge about this disease.

Keywords

PL

udar; wiedza pacjentów; Uniejów

EN

stroke; patients’ knowledge; Uniejów

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Biuletyn Uniejowski
• Year: 2020
• Volume: 9
• Pages: 59-80

Contributors

author

Chmielecki Błażej

author

Stępnik Lidia

References

• Bartyzel-Lechforowicz H., Znajomość problematyki udaru mózgu wśród nauczycieli i uczniów, „Hygeia Public Health” 2010, t. 45, nr 1, s. 74–79
• Błaszczyk B., Czernecki R., Prędota-Panecka H., Profilaktyka pierwotna i wtórna udarów mózgu, „Studia Medyczne” 2008, nr 9, s. 71–75.
• Cichońska M., Borek M., Krawczyk W., Wybrane czynniki ryzyka, choroby i zespoły objawowe prowadzące do występowania udarów mózgu, „Acta Scientifica Academiae Ostroviensis” 2012, nr 1, sec. B, s. 27–46.
• Czarnecka D., Kloch-Badełek M., Nadciśnienie tętnicze a udar mózgu – aktualne dane, „Choroby Serca i Naczyń” 2007, t. 4, nr 4, s. 153–161.
• Członkowska A., Niewada M., Udar mózgu, [w:] P. Gajewski (red.), Interna Szczeklika 2019/20. Mały podręcznik, Medycyna Praktyczna, Kraków 2019, s. 383–390.
• Dobrakowski P., Pierzchała K., Świątkowska-Flis B., Różnice w śmiertelności spowodowanej udarem mózgu w populacji miejskiej i podmiejskiej – dane literaturowe i obserwacje własne, „Annales Academiae Medicae Silesiensis” 2012, t. 66, nr 3, s. 7–11.
• Drygas W., Bielecki W., Kozakiewicz K. et al., Wieloośrodkowe ogólnopolskie badanie stanu zdrowia ludności – WOBASZ, [w:] G. Kopeć, P. Jankowski, A Pająk, W. Drygas, Epidemiologia i prewencja chorób układu krążenia, Medycyna Praktyczna, Kraków 2015, s. 41–56.
• Faiz K.W., Sundseth A., Thommessen B., Rønning O.M., Patient knowledge on stroke risk factors, symptoms and treatment options, „Vascular Health and Risk Management” 2018, nr 14, s. 37–40.
• Gawińska E., Epidemiologia, [w:] F. Raciborski, M. Gujski (red.) Udary mózgu – rosnący problem w starzejącym się społeczeństwie, Instytut Ochrony Zdrowia, Warszawa 2016, s. 32–46.
• Jankowska B., Bartczuk A., Socha J., Łoboz-Grudzień K., Analiza czynników ryzyka wpływających na występowanie udaru mózgu – rola pielęgniarki, [w:] E. Krajewska-Kułak, M. Szczepański, C. Łukaszuk, J. Lewko (red.), Problemy terapeutyczno-pielęgnacyjne od poczęcia do starości, Akademia Medyczna, Białystok 2005, s. 331–339.
• Kalinowska P.S., Snarska K.K., Chorąży M., Znajomość czynników ryzyka udaru niedokrwiennego mózgu wśród pracowników systemu ochrony zdrowia, [w:] K. Kowalczyk, E. Krajewska--Kułak, M. Cybulski (red.), Wybrane choroby cywilizacyjne XXI wieku, t. III, Uniwersytet Medyczny, Białystok 2017, s. 43–75
• Kazberuk S.J., Klimaszewska K., Poziom wiedzy społeczeństwa na temat profilaktyki udarów mózgu, [w:] B. Jankowiak, B. Kowalewska, E. Krajewska-Kułak (red.) Promocja, edukacja zdrowotna oraz profilaktyka w naukach medycznych, t. II, Uniwersytet Medyczny, Białystok 2019, s. 407–447.
• Kłak A., Następstwa udaru mózgu, [w:] F. Raciborski, M. Gujski (red.) Udary mózgu – rosnący problem w starzejącym się społeczeństwie, Instytut Ochrony Zdrowia, Warszawa 2016, s. 47–62.
• Koenig K.L., Whyte E.M., Munin M.C. et al. Stroke-related knowledge and Health Behaviors among poststroke patients un inpatietnt rehabilitation, „Archives of Physical Medicine and Rehabilitation” 2007, t. 88, September, s. 1214–1216.
• Kozera G., Nyka W.M., Siebers J., Aktualne zasady terapii ostrej fazy udaru mózgu, „Forum Medycyny Rodzinnej” 2011, t. 5, nr 2, s. 147–155.
• Kozera G., Raniszewska E., Gąsecki D., Nyka W.M., Pierwsza pomoc u pacjentów z udarem mózgu, „Forum Medycyny Rodzinnej” 2007, nr 1, s. 11–16.
• Krishnamurthi R.V., Feigin V.L., Forouzanfar M.H. et al., Global and regional burden of first-ever ischaemic and haemorrhagic stroke during 1990–2010: findings from the Global Burden of Disease Study 2010, „Lancet Global Health” 2013, Nov., t. 1, nr 5, s. 259–281.
• Kristensen B., Malm J., Carlberg B., Stegmayr B., Beckman C., Fagerlund M., Olsson T., Epidemiology and etiology of ischemic stroke in young adults aged 18 to 44 years in northern Sweden, „Stroke” 1997, nr 28, s. 1702–1709.
• Mazanek A., Dąbek J., Głogowska-Ligus J., Gąsior Z., Wiedza uczniów szkół licealnych na temat czynników ryzyka chorób układu krążenia, „Annales Academiae Medicae Silesiensis” (online) 2019, nr 73, s. 43–52.
• Mazur R., Świerkocka-Miastkowska M., Udar mózgu – pierwsze objawy, „Choroby Serca i Naczyń” 2005, t. 2, nr 2, s. 84–87.
• Panicio M.I., Mateus L., Ricarte I.F. et al. The influence of patient’s knowledge about stroke in Brazil: a cross sectional study, „Arquivos de Neuro-Psiquiatria” 2014, t. 72, nr 12, s. 938–941.
• Rajewski P., Książkiewicz B., Zawały lakunarne u osób młodych, „Udar Mózgu” 2009, t. 11, nr 2, s. 66–69.
• Rosińczuk J., Księżyc M., Kołtuniak A., Kublik D., Analiza stanu wiedzy o wybranych czynnikach ryzyka udaru mózgu wśród pacjentów po przebytym udarze mózgu, „Współczesne Pielęgniarstwo i Ochrona Zdrowia” 2014, t. 3, nr 2, s. 25–56.
• Stachowska M., Szalbierz H., Szewczak M., Biskupska M., Jakość życia pacjentów chorujących na nadciśnienie tętnicze, „Hygeia Public Health” 2014, t. 49, nr 4, s. 813–819.
• Strepikowska A., Buciński A., Udar mózgu – czynniki ryzyka i profilaktyka, „Postępy Farmakoterapii” 2009, t. 65, nr 1, s. 46–50.
• Szpunar P., Mańdziuk M., Kaszuba B., Krawczyk-Suszek M., Kołodziej K., Wiedza pracowników biurowych na temat udaru mózgu – doniesienia wstępne, „Polski Przegląd Nauk o Zdrowiu” 2017, t. 2, nr 51, s. 199–206.
• Ślusarz R., Beuth W., Książkiewicz B., Śniegocki M., Stan wiedzy na temat udaru mózgu wśród studentów pielęgniarstwa i nauk o zdrowiu, „Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska” 2003, t. LVIII, Suppl. XIII, nr 258, s. 311–318.
• Tomaszewska A., Wiedza mieszkańców Płocka i jego okolic na temat udaru mózgu, „Pielęgniarstwo Neurologiczne i Neurochirurgiczne” 2013, t. 2, nr 3, s. 110–116.
• Truelsen T., Begg S., Mathers C., The global burden of cerebrovascular disease, 2006, https://www.researchgate.net/publication/228551377_The_Global_Burden_of_Cerebrovascular_Disease [dostęp: 15.05.2020].
• Wang M.D., Wang Y., Mao L. et al. Acute stroke patiens’ knowledge of stroke at discharge in China: a cross-sectional study, „Tropical Medicine & International Health” 2018, t. 23, nr 11, s. 1200–1206.
• Wąsowski M., Walicka M., Marcinkowska-Suchowierska E., Otyłość – definicje, etiologia, patogeneza, „Postępy Nauk Medycznych” 2013, t. 26, nr 4, s. 301–306.