Spójność norm polskiego i unijnego prawa finansowego jako przesłanka działalności prawodawczej Sejmu RP

• Authors: Hanusz Antoni

Title variants

EN

The Coherence of Polish and EU Norms of Financial Law as a Prerequisite for the Lawmaking Activity of the Sejm of the Republic of Poland

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

EN

This study analyses the EU financial law provisions and the way they are implemented into the Polish financial law system by the Sejm of the Republic of Poland. Examples of their direct application allow us to determine the impact of the Polish legislative process on maintaining the coherence of the Polish financial law system with the legal standards established by the competent bodies of the European Union. On this basis, it can be argued that it is not the development of EU law and the accumulation of normative material that gradually lead to greater difficulties in maintaining the coherence of individual branches and fields of law in the Member States, but that this results from the method of achieving the said coherence. The importance of the method will become more and more visible because it does not seem possible to roll back legal provisions to a lower level of complexity.

Keywords

EN

enactment of law; legislative process; Sejm of the Republic of Poland; financial law; European Union law; implementation; transposition; terminological precision; comprehensibility of legal provisions; adequacy of legal provisions; completeness of the legal system

• Publisher: Kancelaria Sejmu / Chancellery of the Sejm
• Journal: Przegląd Sejmowy
• Year: 2025
• Issue: 3(188)
• Pages: 49-76

Contributors

author

Hanusz Antoni

• Prof. dr hab. Antoni Hanusz Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Wydział Prawa i Administracji, Polska Maria Curie-Skłodowska University in Lublin, Faculty of Law and Administration, Poland [e-mail], https://orcid.org/0000-0003-2390-9463

References

• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/59/UE z dnia 15 maja 2014 r. ustanawiająca ramy na potrzeby prowadzenia działań naprawczych oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, Dz. Urz. UE L 173 z dnia 12 czerwca 2014 r., ze zm.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2015/2366 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego, Dz. Urz. UE L 337 z dnia 23 grudnia 2015 r., ze zm.
• Dyrektywa Rady 2003/49/WE z dnia 3 czerwca 2003 r. w sprawie wspólnego systemu opodatkowania stosowanego do odsetek oraz należności licencyjnych między powiązanymi spółkami różnych Państw Członkowskich, Dz. Urz. UE L z dnia 26 czerwca 2003 r., ze zm.
• Dyrektywa Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, Dz. Urz. UE L 347 z dnia 11 grudnia 2006 r., ze zm.
• Dyrektywa Rady 2008/7/WE z dnia 12 lutego 2008 r. dotycząca podatków pośrednich od gromadzenia kapitału, Dz. Urz. UE L z dnia 21 lutego 2008 r., ze zm.
• Dyrektywa Rady 2011/16/UE z dnia 15 lutego 2011 r. w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania i uchylająca dyrektywę 77/799/EWG, Dz. Urz. UE L 64 z dnia 11 marca 2011 r.
• Dyrektywa Rady 2011/85/UE z dnia 8 listopada 2011 r. w sprawie wymogów dla ram budżetowych państw członkowskich, Dz. Urz. UE 306 z dnia 23 listopada 2011 r.
• Dyrektywa Rady 2013/36/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie warunków dopuszczenia instytucji kredytowych do działalności oraz nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi, Dz. Urz. UE L 176 z dnia 27 czerwca 2013 r., ze zm.
• Dyrektywa Rady 2016/1164 z dnia 12 lipca 2016 r. ustanawiająca przepisy mające na celu przeciwdziałanie praktykom unikania opodatkowania, które mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego, Dz. Urz. UE L 193 z dnia 19 lipca 2016 r., ze zm.
• Dyrektywa Rady 2017/1852 z dnia 10 października 2017 r. w sprawie mechanizmów rozstrzygania sporów dotyczących podwójnego opodatkowania w Unii Europejskiej, Dz. Urz. UE L 265 z dnia 14 października 2017 r., ze zm.
• Dyrektywa Rady (UE) 2020/262 z dnia 19 grudnia 2019 r. ustanawiająca ogólne zasady dotyczące podatku akcyzowego (przekształcenie), Dz. Urz. UE L 58 z dnia 27 lutego 2020 r., ze zm.
• Komunikat Komisji do Rady i Parlamentu Europejskiego w sprawie możliwości grupowego rozliczania VAT przewidzianej w art. 11 dyrektywy Rady 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, COM/2009/0325.
• Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 stycznia 2023 r., sygn. akt II GSK 788/22.
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych oraz zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012, Dz. Urz. UE L 176 z dnia 27 czerwca 2013 r.
• Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 kwietnia 2002 r. w sprawie „Zasad techniki prawodawczej”, Dz.U. z 2016 r. poz. 283.
• Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, wersja skonsolidowana, Dz. Urz. UE C 202 z dnia 7 czerwca 2016 r.
• Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 r. – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, M.P. z 2022 r. poz. 990, ze zm.
• Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, Dz.U. z 2024 r. poz. 226, ze zm.
• Ustawa z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, Dz.U. z 2024 r. poz. 87, ze zm.
• Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, Dz.U. z 2023 r. poz. 2805, ze zm.
• Ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, Dz.U. z 2022 r. poz. 1233.
• Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, Dz.U. z 2023 r. poz. 120, ze zm.
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa, Dz.U. z 2023 r. poz. 2383.
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, Dz.U. z 2023 r. poz. 2488, ze zm.
• Ustawa z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej, Dz.U. z 2022 r. poz. 2512, ze zm.
• Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych, Dz.U. z 2024 r. poz. 295.
• Ustawa z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych, Dz.U. z 2024 r. poz. 18, ze zm.
• Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, Dz.U. z 2024 r. poz. 87.
• Ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym, Dz.U. z 2023 r. poz. 1542, ze zm.
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, Dz.U. z 2024 r. poz. 1530, ze zm.
• Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych, Dz.U. z 2024 r. poz. 30.
• Ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów i przymusowej restrukturyzacji, Dz.U. z 2022 r. poz. 2253, ze zm.
• Ustawa z dnia 9 marca 2017 r. o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami, Dz.U. z 2023 r. poz. 241.
• Ustawa z dnia 16 października 2019 r. o rozstrzyganiu sporów dotyczących podwójnego opodatkowania oraz zawieraniu uprzednich porozumień cenowych, Dz.U. z 2023 r. poz. 948.
• Ustawa z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2021 r. poz. 2105, ze zm.
• Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 25 maja 1998 r., sygn. akt U 19/97, OTK ZU 1998, nr 4, poz. 47.
• Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich z dnia 3 kwietnia 2003 r. w sprawie Matthias Hoffmann, C-144/00, ECLI:EU:C:2003:192.
• Bundesministerium der Justiz. Handbuch der Rechtsförmlichkeit, Bundesanzeiger Verlag, Köln 2008.
• Choduń A., Komunikatywność języka tekstów aktów prawnych, „Przegląd Legislacyjny” 2007, nr 2.
• Cień K., Precyzja języka definicji legalnej unikania opodatkowania jako warunek dostatecznej ochrony interesu publicznego oraz interesu indywidualnego podatnika, [w:] Bezpieczeństwo prawne państwa i podatnika a sprawiedliwy system podatkowy, red. J. Krukowski, M. Sitarz, A. Romanko, Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2020.
• Cień K., Unikanie opodatkowania a planowanie podatkowe, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2022.
• Czech T., komentarz do art. 45, [w:] Ustawa o usługach płatniczych. Komentarz, red. J. Dybiński, Legalis 2024.
• Domańska M., Implementacja dyrektyw unijnych przez sądy krajowe, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2014.
• Garlicki L., Stosowanie Europejskiej Konwencji Praw Człowieka przez sądy krajowe a podporządkowanie sędziego Konstytucji i ustawie, „Europejski Przegląd Sądowy” 2023, nr 11.
• Gizbert-Studnicki T., Postulat jasności i zrozumiałości tekstów prawnych a dostęp do prawa, [w:] Prawo i język, red. A. Mróz, A. Niewiadomski, M. Pawelec, Międzywydziałowe Koło Naukowe Kultury Języka Prawnego i Prawniczego Lingua Iuris – Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2009.
• Gsell B., Granice rozwijania prawa w duchu zgodności z dyrektywami Unii Europejskiej w obrębie niemieckiego prawa prywatnego, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2012, nr 1.
• Hanusz A., Cień K., Przedsiębiorstwo jako samodzielny podatnik – uwagi de lege lata i de lege ferenda, [w:] Praktyczne i teoretyczne problemy prawa finansowego wobec wyzwań XXI wieku, red. J. Gliniecka, A. Drywa, E. Juchniewicz, T. Sowiński, CeDeWu, Warszawa 2017.
• Hanusz A., Szczęśniak P., Pojęcie strony w postępowaniu administracyjnym. Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 sierpnia 2022 r., I OSK 2034/20, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2023, nr 5.
• Koronkiewicz J., Terminologia podatkowa a prawidłowość implementacji dyrektyw unijnych w Polsce, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2015.
• Kurcz B., Dyrektywy Wspólnoty Europejskiej i ich implementacja do prawa krajowego, Zakamycze, Kraków 2004.
• Maliszewska-Nienartowicz J., System instytucjonalny i prawny Unii Europejskiej, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora”, Toruń 2010.
• Marchewka-Bartkowiak K., Ramy budżetowe państw członkowskich – nowe regulacje prawne w zakresie polityki budżetowej w Unii Europejskiej, „Studia BAS” 2012, nr 3.
• Michalik T., komentarz do art. 43, [w:] T. Michalik, VAT. Komentarz, Legalis 2024.
• Mik C., Państwo i prawo wobec procesów internacjonalizacji, integracji i globalizacji, t. 2: Wpływ globalizacji na klasyczny paradygmat państwa i prawa. W cieniu pandemii SARS-COVID 19, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora”, Toruń 2022.
• Muszyński M., Relacja między systemem prawa krajowego a systemem prawa unijnego z perspektywy instytucjonalnej: strażnicy systemów, „Prokuratura i Prawo” 2023, nr 7–8.
• Prechal S., Widdershoven R.J.G.M., Jans J.H., Introduction, [w:] Europeanisation of Public Law, red. S. Prechal, R.J.G.M. Widdershoven, J.H. Jans, Europa Law Publishing, Groningen 2015.
• Prete L., Smulders B., The Coming of Age of Infringement Proceedings, „Common Market Law Review” 2010, nr 1.
• Suska M., Korespondencja dyrektyw redagowania i interpretowania tekstu prawnego, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2023.
• Szczęśniak P., Podatek od czynności cywilnoprawnych, [w:] Źródła finansowania samorządu terytorialnego, red. A. Hanusz, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2015.
• Szczęśniak P., Środki przymusowej restrukturyzacji banku, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2018.
• Szczęśniak P., Termin wniesienia skargi do sądu administracyjnego na decyzję o wszczęciu postępowania w sprawie przymusowej restrukturyzacji. Glosa do postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11.08.2020 r., II GZ 221/20, „Glosa” 2022, nr 1.
• Szczęśniak P., Zgrupowania solidarnościowe banków spółdzielczych. Konstrukcja normatywna, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2022.
• Woźniak T., Współpraca międzynarodowa w sprawach podatkowych, [w:] Prawo finansowe, red. A. Hanusz, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2022.
• Wronkowska S., Postulat jasności prawa i niektóre metody jego realizacji, „Państwo i Prawo” 1976, z. 10.
• Wróbel A., Kurcz B., komentarz do art. 288, [w:] Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Komentarz, red. A. Wróbel, t. 3: Art. 223–358, red. D. Kornobis-Romanowska, J. Łacny, A. Wróbel, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2012.
• Zdzitowiecki J., Rok budżetowy, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1961, nr 3.
• Zieliński M., Wykładnia prawa. Zasady, reguły, wskazówki, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2017.
• Zimmerman P., komentarz do art. 103, [w:] Ustawa o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji. Komentarz, red. P. Zawadzka, P. Zimmerman, R. Sura, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2017.

Identifiers

DOI

10.31268/PS.2025.302