Arteterapia i jej zastosowanie w obszarze edukacji

• Authors: Korbut Anna

Title variants

EN

Art Therapy and its Application in the Field of Education

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł porusza zagadnienia z zakresu arteterapii, która znana jest również jako terapia przez sztukę. Działania prowadzone w jej obrębie polegają na wykorzystywaniu terapeutycznych właściwości sztuki w praktyce. Arteterapia jest pojęciem niezwykle obszernym. Zawiera w sobie bowiem wiele rodzajów terapii opierających swoje działania na szeroko pojętej sztuce. Wśród terapii wchodzących w zakres arteterapii można wymienić: terapię, której podstawę stanowi twórczość plastyczna, muzykoterapię, biblioterapię, teatroterapię, choreoterapię oraz estezjoterapię. Pisząc o właściwościach arteterapeutycznych, należy także wspomnieć o filmoterapii, kulturoterapii, hortikuloterapii oraz terapii zajęciowej. Artykuł ma charakter przeglądowy. Celem publikacji jest ukazanie czytelnikowi, jak szerokie spectrum oddziaływań ma arteterapia. W artykule przedstawiono zagadnienia definicyjne z zakresu arteterapii. Zwrócono także uwagę na samą sztukę, która stanowi jej integralną część. Wyszczególnione zostały również techniki występujące w obszarze arteterapii. Wskazano także funkcje, jakie pełni ona w aspekcie oddziaływań terapeutycznych oraz w obszarze edukacji. Ponadto ukazano rolę arteterapeuty w procesie terapeutycznym. W artykule znalazły się także zagadnienia z zakresu arteterapii w aspekcie edukacyjnym. Wśród nich ukazane zostały obszary jej zastosowania wśród dzieci oraz przegląd wybranych pozycji literaturowych, przydatnych w działalności arteterapeutycznej.

EN

The article broaches the subject of art therapy, which is also known as therapy through art. The activities carried out within it are based on the use of the therapeutic properties of the art practice. Art therapy is an extremely large concept and contains in itself many therapies based on its actions in art. Art therapy includes: therapy, which is based on plastic arts, music therapy, bibliotherapy, dramatherapy, dancetherapy and others. Writing about the properties of art therapy should also mention cinema therapy, culture therapy, horticultural therapy and occupational therapy. This article is a review and the aim of the publication is to show to the reader how wide a spectrum of interaction art therapy is. The article presents problems of definition in the field of art therapy. Attention was also drawn to the art itself, which is an integral part. Detailed techniques have also been shown in the field of art therapy and it also shows the functions that art therapy performs in in the area of education. Above all, the article shows the art therapist’s role in the therapeutic process. The article also included issues of art therapy in the context of education. Among them were areas of its application among children and a review of selected literature items, useful in art therapy activity.

Keywords

PL

arteterapia; terapia przez sztukę; twórczość; sztuka; edukacja

EN

art therapy; therapy through art; creati­vity; art; education

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie, Instytut Nauk o Wychowaniu, ul. Kopernika 26, 31-501 Krakow, Poland
• Journal: Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
• Year: 2016
• Volume: 11
• Issue: 3(41)
• Pages: 267-280

Contributors

author

Korbut Anna

References

• Buchalter S.I., Terapia sztuką, Wyd. Zysk i S-ka, Poznań 2006.
• Florczykiewicz J., Józefowski E., Arteterapia w edukacji i resocjalizacji. Wybrane działania arteterapeutyczne i studia empiryczne, UPH, Siedlce 2011.
• Gulińska-Grzeluszka D., Wspomaganie komunikacji niewerbalnej między dzieckiem a nauczycielem przez muzykoterapię, [w:] Dzieci o specjalnych potrzebach komunikacyjnych, diagnoza – edukacja – terapia, red. B. Winczura, Impuls, Kraków 2014.
• Handford O., Karolak W., Bajka w twórczym rozwoju i arteterapii, Wyd. Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi, Łódź 2007.
• Jałocha M., Taniec jako forma arteterapii, [w:] Metody i formy terapii sztuką, red. L. Kataryńczuk-Mania, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2005.
• Józefowski E., Praktyka sztuki jako terapia – kilka uwag edukatora sztuki, [w:] Metody i formy terapii sztuką, red. L. Kataryńczuk-Mania, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2005.
• Kalbarczyk A., Zabawy ze sztuką. Podręcznik metodyczny dla nauczycieli. Praca z dzieckiem uzdolnionym, wrażliwym lub nieśmiałym w małych grupach, Impuls, Kraków 2006.
• Karolak W., Rysunek w arteterapii, Wyd. Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi, Łódź 2005.
• Konieczna E.J., Arteterapia w teorii i praktyce, Impuls, Kraków 2003.
• Kordzińska-Grabowska A., Arteterapia. Wykorzystanie technik plastycznych w pracy z uczniem przejawiającym zaburzone zachowania, Wyd. VERLAG DASHÖFER, Warszawa 2012.
• Kowal A., Definicja arteterapii, [w:] Arteterapia, cz. 2, red. B. Łoza, A. Chmielnicka-Plaskota, Difin, Warszawa 2014.
• Kuczyńska A., Makowska H., Drama, która leczy, [w:] Metody i formy terapii sztuką, red. L. Kataryńczuk-Mania, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2005.
• Marcinkowska A., Arteterapia, [w:] Słownik metod, technik i form pracy socjalnej, opiekuńczej i terapeutycznej, t. 2, red. A. Weissbrot-Koziarska, I. Dąbrowska-Jabłońska, Wyd. Uniwersytet Opolski, Opole 2013.
• Molicka M., Bajkoterapia. O lękach dzieci i nowej metodzie terapii, Wyd. Media Rodzina, Poznań 2002.
• Polikowska M., Łoza B., Pałuba M., Film i fotografia, [w:] Arteterapia, cz. 2, red. B. Łoza, A. Chmielnicka-Plaskota, Difin, Warszawa 2014.
• Popek S.L., Psychologia twórczości plastycznej, Impuls, Kraków 2010.
• Rozmysłowicz P., Arteterapia jako metoda korygowania zaburzeń emocjonalnych, [w:] Metody i formy terapii sztuką, red. L. Kataryńczuk-Mania, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2005.
• Różycka R., ART-TERAPIA, [w:] Terapia zabawą. Terapia przez sztukę, red. M. Piszczek, Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej, Warszawa 2002.
• Rudowski T., Arteterapia. Inspiracje i wartości, ENETEIA, Warszawa 2014.
• Rudowski T., Studia nad arteterapią w ujęciu aksjologiczno-psychologicznym, Uniwersytet Warszawski Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji, Warszawa 2009.
• Sikorski W., Arteterapia, [w:] Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. 1, Żak, Warszawa 2003.
• Stańko-Kaczmarek M., Arteterapia i warsztaty edukacji twórczej, Difin, Warszawa 2013.
• Szczukiewicz M., Szkic arteterapii analitycznej, [w:] Arteterapia, cz. 1, red. B. Łoza, A. Chmielnicka-Plaskota, Difin, Warszawa 2014.
• Szulc W., Arteterapia. Narodziny idei, ewolucja teorii, rozwój praktyki, Difin, Warszawa 2011.
• Szulc W., Historia i rozwój arteterapii, [w:] Arteterapia, cz. 1, red. B. Łoza, A. Chmielnicka-Plaskota, Difin, Warszawa 2014.
• Szulc W., Kulturoterapia. Wykorzystanie sztuki w działalności kulturalno-oświatowej w lecznictwie, Wyd. Uczelniane AM, Poznań 1994.
• Wróblewska M., Poszukiwanie istoty twórczości w ekspresji werbalnej i plastycznej, [w:] Wymiary ekspresji dziecięcej. Stymulacja – samorealizacja – wsparcie, red. K. Krasoń, B. Mazepa-Domagała, LIBRUS, Katowice 2005.
• Sikorska A., Arteterapia w leczeniu depresji dzieci i młodzieży, http://sensarte.pl/blog/2016/04/arteterapia-w-leczeniu-depresji-dzieci-i-mlodziezy/ (dostęp: 18.05.2016).
• Szymanowska A., Użycie dramaterapii w pracy z dziećmi, http://www.dramaterapia.pl/artykul.html (dostęp: 22.10.2016).