„Rasa” a nacjonalizm. W stronę „urasowienia” narodu

• Authors: Małczyński Piotr

Title variants

EN

„Race” and Nationalism. Towards the „Racialisation” of a Nation

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Popularne ujęcia nacjonalizmu ograniczają go do ksenofobii, co wpływa na obraz jego związków z „rasą”. Tymczasem przyjęcie szerszego rozumienia nacjonalizmu pozwala na głębszą analizę relacji między narodem a „rasą”. Szersza antropologiczna perspektywa umożliwia interpretację zjawiska „urasowienia” narodu – specyficznej esencjalizacji, która nawiązuje do natury i/lub kultury. Ujmowanie narodu w kategoriach biologicznych – często w formie więzi pokrewieństwa – pojawia się zarówno w nacjonalistycznej retoryce, jak i w dyskursach naukowych z nurtu prymordialistycznego (np. socjobiologicznym). Nawiązania do (metaforyki) wspólnego pochodzenia stanowią istotny komponent etnonacjonalizmów. Jednak niewłaściwe wydaje się kontrastowanie „rasistowskiego” nacjonalizmu etnicznego i „otwartego” nacjonalizmu obywatelskiego. Ślepe zawierzenie dychotomii autorstwa Hansa Kohna powoduje bowiem przeoczenie przypadków, w których nacjonalizm zachodni wiąże się z rasizmem kulturowym.

EN

Popular understandings of nationalism confine it to xenophobia which affects nationalism’s relation to the “race”. Meanwhile, the acceptance of a broader understanding of nationalism facilitates a deeper analysis of the race–nationalism relations. A wider anthropological perspective enables the interpretation of the phenomenon of nation’s “racialization” – a specific type of esentialization which refers to nature and/or culture. Perceiving a nation in biological terms – often in the form of kinship bonds – exists in both the nationalist rhetoric and the scientific discourses of the primordialistic (for instance, socio-biological) field of study. References to (the metaphoric) common ancestry constitute an important component of ethno-nationalisms. However, the contrasting of the “racist” nationalism and “open” social nationalism seems inappropriate. A blind reliance on Hans Kohn’s dichotomy causes an oversight of the cases in which western nationalism ties with cultural racism.

Keywords

PL

rasa; nacjonalizm; urasowienie; naród; rasizm; etniczność; Pierre van den Berghe; Hans Kohn

EN

race; nationalism; racialization; nation; racism; ethnicity; Pierre van den Berghe; Hans Kohn

• Publisher: Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych Uniwersytetu Wrocławskiego, Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej
• Journal: Tematy z Szewskiej
• Year: 2014
• Issue: Rasa 3(13)/2014
• Pages: 23-36

Contributors

author

Małczyński Piotr

• Studium Nauk o Kulturze, Uniwersytet Wrocławski (doktorant)