Zygmunt Kramsztyk – patriota, działacz społeczny, fi lozof medycyny i lekarz

• Authors: Polak Agnieszka , Grzybowski Andrzej , Sak Jarosław

Title variants

EN

Zygmunt Kramsztyk - patriot, social activist, philosopher of medicine and physician.

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł przedstawia drogę życiową, w tym dokonania zawodowe, lekarza i fi lozofa medycyny pochodzenia żydowskiego Zygmunta Kramsztyka na tle stosunków polsko-żydowskich na ziemiach polskich w XIX wieku. W pracy omówiono sytuację społeczno-polityczną ludności żydowskiej w dziewiętnastowiecznej Warszawie. Przedstawienie życiorysu Kramsztyka zostało pogłębione o prezentację Jego przodków i osób z bliskiej rodziny. Zygmunt Kramsztyk angażował się w niesienie pomocy medycznej ubogiej ludności Warszawy. Był dobrym organizatorem: sprawował funkcje naczelnego lekarza i ordynatora oddziału ocznego Szpitala Starozakonnych w Warszawie. Jako lekarz-okulista rozwijał również pasje humanistyczne. Dotyczyły one przede wszystkim badań nad kulturą i językiem polskim oraz refl eksji fi lozofi cznej nad medycyną. Stworzył „Krytykę Lekarską“ – czasopismo naukowe na łamach którego toczono spory w zakresie rozważań fi lozofi czno-medycznych. Jednym z najbardziej istotnych zagadnień w tym zakresie którymi fascynował się Kramsztyk była kwestia statusu metodologicznego medycyny – jej relacji do nauki i sztuki.

EN

Th e article presents the life and professional achievements of a Jewish physician and philosopher of medicine - Zygmunt Kramsztyk. Th e article is set against the background of Polish-Jewish relations on the Polish territories of the XIX century and discusses the sociopolitical situation of the Jews in nineteenth-century Warsaw. Presented biography of Kramsztyk was deepened by the presentation of his ancestors and his closest relatives. Zygmunt Kramsztyk was involved in providing medical aid to the poor of Warsaw. He was a good organizer; he held the function of head consultant and the Head of the Opthtalmological Department of the Jewish Hospital in Warsaw. As a physician - ophthalmologist he also developed a passion for humanities. Th ese passions focused mainly on the culture and Polish language and philosophical refl ection on medicine. He created the „Krytyka Lekarska“ – a scientifi c journal where disputes of philosophical and medical considerations were published. One of the most important matters that fascinated Kramsztyk was the methodological status of medicine – its relations to science and art.

Keywords

PL

Zygmunt Kramsztyk; medycyna warszawska; okulistyka żydowska; okulistyka polska; historia; okulistyki; historia medycyny

EN

Zygmunt Kramsztyk; Warsaw medicine; Jewish ophthalmology; Polish ophthalmology; history; of ophthalmology; history of medicine

• Publisher: Wydawnictwo Polihymnia
• Journal: Archiwum Historii i Filozofii Medycyny
• Year: 2015
• Volume: 78
• Pages: 96-108

Contributors

author

Polak Agnieszka

• Zakład Nauk Medycznych Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, Kierownik: dr n. farm. Andrzej Wróbel

author

Grzybowski Andrzej

• Oddział Okulistyczny Wielospecjalistycznego Szpitala Miejskiego w Poznaniu, Ordynator: dr hab. med. Andrzej Grzybowski, prof. UWM
• Katedra Okulistyki Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Kierownik: dr hab. med. Andrzej Grzybowski, prof. UWM

author

Sak Jarosław

• Zakład Etyki i Filozofi i Człowieka, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Kierownik: dr hab. med. Jarosław Sak