Bezpieczeństwo jako prawo człowieka – aspekt kolekty wny w zestawieniu z indy widualnym

• Authors: Kaczmarczyk Martyna

Title variants

EN

Safety as a human right – collective aspect in statement with individual aspect

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Szeroko rozumiane bezpieczeństwo stanowi naturalne prawo człowieka i posiada liczne gwarancje w międzynarodowych aktach prawnych oraz w Konstytucji RP. Jako pojęcie posiada szeroki zakres i liczne aspekty, przez co jest trudne do jednoznacznego zdefi-niowania. Swoim zasięgiem obejmuje zróżnicowane sfery życia jednostki i społeczeń-stwa. W dobie intensywnego przenikania się życia prywatnego i publicznego, bezpie-czeństwo w wymiarze indywidualnym ściera się z jego aspektem kolektywnym. Zarówno bezpieczeństwo publiczne, jak i bezpieczeństwo prywatne, nie są dobrami absolutnymi, a Konstytucja przewiduje możliwości ich ograniczenia. Celem artykułu jest analiza, czy i w jakim zakresie na możliwość korzystania z prawa do bezpieczeństwa przez jednost-kę, rzutują ograniczenia w korzystaniu z wolności oraz praw konstytucyjnych, a więc w tym z bezpieczeństwa prywatnego, przewidziane w art. 31 ust. 3 Konstytucji RP dla ochrony m.in. bezpieczeństwa i porządku publicznego.

EN

Safety is widely understood as a natural human right and has numerous guarantees in international legal acts and in the Constitution of the Republic of Poland. As a concept, it has a wide range and many aspects, which makes it difficult to clearly define. Its range includes diverse spheres of individual and social life. In the era of intense interpenetra-tion of private and public life, safety in the individual dimension clashes with its collec-tive aspect. Both public safety and private security are not absolute goods, and the Con-stitution provides possibility of limiting them. The purpose of the article is whether and to what extent the entity’s ability to use the right to security is affected by restrictions on the use of freedom and constitutional rights, including private security, as provided in art. 31 para. 3 of the Constitution of the Republic of Poland for protection, among oth-ers public safety and public order

Keywords

PL

bezpieczeństwo publiczne, porządek publiczny, prawa i wolności czło-wieka, nietykalność osobista, bezpieczeństwo osobiste, prawa kolektywne, ogranicze-nia wolności i praw

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
• Year: 2019
• Issue: 1(47)
• Pages: 189-206

Dates

published

2019-02-28

Contributors

author

Kaczmarczyk Martyna

• Uniwersytet Humanistycznospołeczny Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej w Warszawie

References

• Bezpieczeństwo w teorii i badaniach naukowych, red. B. Wiśniewski, Szczytno 2011.
• Banaszak B., Konstytucja RP Komentarz, Warszawa 2012.
• Bolesta S., Pojęcie porządku publicznego w prawie administracyjnym, „Studia Prawnicze” 1983, nr 1.
• Brzeziński M., Kategorie bezpieczeństwa, [w:] Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa, wybrane zagadnienia, red. S. Sulowski, M. Brzeziński, Warszawa 2009.
• Czaja J., Kulturowy wymiar bezpieczeństwa, aspekty teoretyczne i praktyczne, Karków 2013.
• Czapiński W., Bezpieczeństwo, spokój i porządek publiczny w naszym prawie administracyjnym, „Gazeta Administracji i Policji Państwowej” 1929, nr 9.
• Czarnecki B., Siemiński W., Kształtowanie bezpiecznej przestrzeni publicznej, Warszawa 2004.
• Daszkiewicz W., Konstytucyjne gwarancje wolności osobistej. Rozważania de lege ferenda, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1989, nr 2.
• Drabik K., Bezpieczeństwo personalne i strukturalne, Warszawa 2013.
• Dudek D., Konstytucyjna wolność człowieka a tymczasowe aresztowanie, Lublin 1999.
• Gierszewski J., Bezpieczeństwo społeczne. Studium i zakres teorii bezpieczeństwa narodowego, Warszawa 2013.
• Gierszewski J., Bezpieczeństwo wewnętrzne, zarys systemu, Warszawa 2013.
• Guść J., Ład społeczny, poczucie bezpieczeństwa a prawo – kilka uwag z zakresu teorii prawa, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2012, T. IX.
• Hofreiter L., Wstęp do studiów bezpieczeństwa, Kraków 2012.
• Hołyst B., Bezpieczeństwo. Ogólne problemy badawcze, Warszawa 2014.
• Instytucje bezpieczeństwa narodowego, red. M. Paździor, B. Szmulik, Warszawa 2012.
• Jaskiernia J., Bezpieczeństwo państwa a ochrona praw i wolności jednostki w Polsce – obszary koegzystencji i konfliktu tych wartości w kontekście realizacji standardów międzynarodowych i wewnętrznych, [w:] Bezpieczeństwo państwa a ochrona praw i wolności jednostki we współczesnym świecie, red. J. Jaskiernia, Katowice 2012.
• Jedynak J., Bezpieczeństwo jako zjawisko socjologiczne i kryminologiczne, [w:] Służby i formacje mundurowe w systemie bezpieczeństwa wewnętrznego Rzeczypospolitej Polskiej, red. E. Ura, S. Pieprzny, Rzeszów 2010.
• Kamiński Ł., Pojęcie bezpieczeństwa w prawie administracyjnym, „Państwo i Prawo” 2013, nr 10.
• Kawka W., Policja w ujęciu historycznym i współczesnym, Wilno 1939.
• Kaźmierczak-Pec D., Od bezpieczeństwa państwa do bezpieczeństwa ludzkiego. Ewolucja pojęcia bezpieczeństwa w rzeczywistości ponowoczesnej, [w:] Współczesne bezpieczeństwo jednostkowe, red. M. Kubiak, P. Żarkowski, Warszawa-Siedlce 2013.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Komentarz encyklopedyczny, red. W. Skrzydło, S. Grabowska, R. Grabowski, Warszawa 2009.
• Kuć B.R., Ścibiorek Z., Podstawy metodologiczne nauk o bezpieczeństwie, Warszawa 2013.
• Kwiasowski Z., Prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego, [w:] Prawa człowieka – wybrane zagadnienia i problemy, red. L. Koba, W. Wacławczyk, Warszawa 2009.
• Kwiatkowski S., Między bezpieczeństwem obywateli a wolnością – społeczne reperkusje „polityki bezpieczeństwa”, [w:] Współczesne bezpieczeństwo jednostkowe, red. M. Kubiak, P. Żarkowski, Warszawa-Siedlce 2013.
• Liwo M., Status służb mundurowych i funkcjonariuszy w nich zatrudnionych, Warszawa 2013.
• Marciniak E.M., Psychologiczne aspekty poczucia bezpieczeństwa, [w:] Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa, wybrane zagadnienia, red. S. Sulowski, M. Brzeziński, Warszawa 2009.
• Michałowska G., Prawa człowieka i ich ochrona, Warszawa 2010.
• Misiuk A., Administracja porządku i bezpieczeństwa wewnętrznego – zagadnienia prawnoustrojowe, Warszawa 2008.
• Misiuk A., Rozważania o bezpieczeństwie, [w:] Nauka o bezpieczeństwie. Istota, przedmiot badań i kierunki rozwoju, studia i materiały, T. I, red. L. Grochowski, A. Letkiewicz, Szczytno 2011.
• Nowak E., Nowak M., Zarys teorii bezpieczeństwa narodowego, zarządzanie bezpieczeństwem, Warszawa 2011.
• Pieprzny S., Administracja bezpieczeństwa i porządku publicznego, Rzeszów 2008.
• Pikulski S., Podstawowe zagadnienia bezpieczeństwa publicznego, [w:] Prawne i administracyjne aspekty bezpieczeństwa osób i porządku publicznego w okresie transformacji ustrojowo-gospodarczej, red. W. Bednarek, S. Pikulski, Olsztyn 2000. Potrzeszcz J., Naturalne prawo człowieka do bezpieczeństwa, [w:] J. Potrzeszcz, Bezpieczeństwo prawne z perspektywy filozofii prawa, Lublin 2013.
• Rakoczy B., Ograniczenia praw i wolności jednostki ze względu na ochronę środowiska w Konstytucji RP, Toruń 2006.
• Serafin T., Parszowski S., Bezpieczeństwo społeczności lokalnych. Programy prewencyjne w systemie bezpieczeństwa – zarządzanie bezpieczeństwem, Warszawa 2011.
• Sienkiewicz-Małyjurek K., Niczyporuk Z.T., Bezpieczeństwo publiczne, zarys problematyki, Gliwice 2011.
• Sokolewicz W., Wolność prasy i jej konstytucyjne ograniczenia, „Państwo i Prawo” 2008, nr 6.
• Studia bezpieczeństwa, red. P.D. Williams, Kraków 2012.
• Studziński W., Prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego, [w:] Prawa i wolności I i II generacji, red. A. Florczak, B. Bolechow, Toruń 2006.
• Sulowski S., O nowym paradygmacie bezpieczeństwa w erze globalizacji, [w:] Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa, wybrane zagadnienia, red. S. Sulowski, M. Brzeziński, Warszawa 2009.
• Świda Z., Prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego a stosowanie zatrzymania i tymczasowego aresztowania w procesie karnym, [w:] Prawa i wolności obywatelskie w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, red. B. Banaszak, A. Preisner, Warszawa 2002.
• Ura E., Pojęcie ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, „Państwo i Prawo” 1974, nr 2.
• Wajszczak R., Bezpieczeństwo państwa a ochrona praw i wolności jednostki w Polsce, [w:] Uniwersalny i regionalny wymiar ochrony praw człowieka. Nowe wyzwania – nowe rozwiązania, red. J. Jaskiernia, Warszawa 2014.
• Wołpiuk W.J., Bezpieczeństwo państwa i pojęcia pokrewne. Aspekty konstytucyjnoprawne, „Krytyka Prawa, Niezależne studia nad prawem” T. II Bezpieczeństwo, Warszawa 2010.
• Wołpiuk W.J., Bezpieczeństwo państwa a prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego, [w:] Bezpieczeństwo państwa a ochrona praw i wolności jednostki we współczesnym świecie, red. J. Jaskiernia, Katowice 2012.
• Zaborowski J., Administracyjnoprawne ujęcie pojęć „bezpieczeństwo publiczne, porządek publiczny”, „Zeszyty Naukowe ASW” 1985, nr 41.
• Żywucka-Kozłowska E., Kowalczyk-Ludzia M., Uniwersalizm bezpieczeństwa, [w:] Nauka o bezpieczeństwie. Istota, przedmiot badań i kierunki rozwoju, studia i materiały, T. I, red. L. Grochowski, A. Letkiewicz, A. Misiuk, Szczytno 2011.

Identifiers

ISSN

2082-1212