Kompetencje emocjonalne dziecka i ich wzmacnianie poprzez aktywności muzyczno-ruchowe

• Authors: Kłysz-Sokalska Natalia

Title variants

EN

Emotional competencies of the child and reinforcing them through musical and movement activities

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Prawidłowe funkcjonowanie człowieka we współczesnym świecie uwarunkowane jest szeregiem kompetencji psychofizycznych, których rozwój przebiega przez całe życie, jakkolwiek etap dzieciństwa jest tym, który w najwyższym stopniu decyduje o późniejszych przemianach, jakie dokonują się w dorosłości. Kompetencje emocjonalne, wśród których wyróżniamy: świadomość własnego stanu emocjonalnego, zdolność dostrzegania cudzych emocji, umiejętność używania słownictwa związanego z emocjami, odczuwanie empatii oraz zdolność do prawidłowej ekspresji emocjonalnej, stanowią fundament w procesie socjalizacji i zrozumienia samego siebie. Muzyka traktowana jako środek do wywoływania w człowieku różnych reakcji emocjonalnych, w połączeniu z tekstem literackim, staje się najbardziej naturalną drogą do pogłębiania kompetencji emocjonalnych wyrażonych językiem w kontekście rozwoju dziecka w młodszym wieku szkolnym. Wykorzystanie działań muzyczno-ruchowych w edukacji emocjonalnej, językowej i etycznej sprzyja swobodnej ekspresji i pełniejszemu doświadczaniu i przeżywaniu podejmowanych kwestii. Artykuł zarysowuje tematykę emocji i kompetencji emocjonalnych dziecka, a także prezentuje ogólne spojrzenie na kwestię wzmacniania kompetencji emocjonalnych dziecka w młodszym wieku szkolnym poprzez aktywności muzyczno-ruchowe. Akcentuje zasadność takiego podejścia, odwołując się do badań z korelacji muzyki i emocji w odniesieniu do neuroestetyki muzyki. Zarys działań metodyczno-pedagogicznych jest wstępem do programu metodycznego stworzonego na potrzeby większego badania naukowego.

EN

The proper functioning of man in the modern world is conditioned by a number of psycho- -physical competencies developed throughout the whole life, although it is childhood which decisively determines the later transformations that take place in adulthood. Emotional competencies, including the awareness of one’s own emotional state, ability to notice other people’s emotions, ability to use emotion-related vocabulary, feeling empathy, and the ability to properly express emotions, are the foundation of the process of socialization and self-understanding. Music treated as a measure to induce various emotional reactions in a human being, combined with literary texts, becomes the most natural way to deepen the emotional competencies expressed in language in the context of developing a child at an early school age. Using the musical and movement activities in emotional, linguistic and ethical education promotes the free expression and more profound experience of these issues. The article outlines the theme of emotion and emotional competence of a child, and also presents an overview of the aspect of reinforcing the emotional competencies of a child at an early school age through musical and movement activities. It emphasizes the appropriateness of such an approach by referring to studies of the correlation between music and emotion in relation to the neuroesthetics of music. An outline of methodological and pedagogical activities serves as an introduction to the methodological program created for the purposes of greater scientific research.

Keywords

PL

edukacja muzyczna; emocje; kompetencje emocjonalne; język emocji

EN

music education; emotions; emotional competencies; language of emotion

• Publisher: Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku, Wydział Dyrygentury, Kompozycji i Teorii Muzyki
• Journal: Aspekty Muzyki
• Year: 2018
• Volume: 8
• Pages: s. 203-218

Dates

published

2018

Contributors

author

Kłysz-Sokalska Natalia

• Wydział Studiów Edukacyjnych Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, ul. Szamarzewskiego 89, 60–568 Poznań

References

• Adamczykowa Zofia, Kołysanka — poezja wczesnego dzieciństwa, w: Muzyka w edukacji i wychowaniu, red. Helena Danel-Bobrzyk, Jadwiga Uchyła-Zroski, Katowice 1999, s. 97–111.
• Brattico Elvira, Pearce Marcus, The neuroaesthetics of music, „Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts” 2013, Vol. 7, No. 1, s. 48–61.
• Brenifier Oscar, Uczucia. Co to takiego?, tłum. Magdalena Kamińska-Maurugeon, Poznań 2017.
• Cieślikowski Jerzy, Wielka zabawa, Wrocław 1985.
• Edyk Anna, Od złości do radości. Wierszyki o uczuciach, Warszawa 2016.
• Ekman Paul, Basic emotions, w: Handbook of Cognition and Emotion, eds. Tim Dalgleish, Mick Power, Sussex 1999, s. 45–60.
• Gagnon Lise, Peretz Isabelle, Mode and tempo relative contributions to “happy-sad” judgements in equitone melodies, „Cognition and Emotion” 2003, Vol. 17, No. 1, s. 25–40.
• Gasiul Henryk, Teorie emocji i motywacji, Warszawa 2007.
• Hoffman Martin L., Empatia a rozwój moralny, tłum. Olena Waśkiewicz, Gdańsk 2006.
• Jaśkowski Piotr, Neuronauka poznawcza. Jak mózg tworzy umysł?, Warszawa 2009.
• Joźwiak Michał, Putkiewicz Agnieszka, Rozmus Katarzyna, Inspiracje muzyczne do podręcznika „Nasza szkoła”, Warszawa 2015.
• Koelsch Stefan, Toward a neural basis of music perception — a review and updated model, „Frontiers in Psychology” 2011, No. 2 [online], https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpsyg.20 (dostęp: 10.07.2018).
• Kołyszko Wojciech, Tomaszewska Jovanka, Złość i smok Lubomił, Sopot 2017.
• Kopeć Urszula, Rozwój słownictwa nazywającego uczucia w języku dzieci i młodzieży, Rzeszów 2000.
• Kozak Agnieszka, Proces grupowy. Poradnik dla trenerów, nauczycieli i wykładowców, Gliwice 2014.
• Kuszak Kinga, Kompetencje emocjonalne młodszych uczniów, w: Uczeń w świecie emocji, red. Kinga Kuszak, „Nauczanie Początkowe. Kształcenie Zintegrowane” 2016/2017, nr 2, s. 9–24.
• Lipska Ewa, Przychodzińska Maria, Muzyka w nauczaniu początkowym. Metodyka, Kraków 1991.
• Maruszewski Tomasz, Ścigała Elżbieta, Emocje — aleksytymia — poznanie, Poznań 1998.
• Oatley Keith, Jenkins Jennifer M., Zrozumieć emocje, tłum. Józef Radzicki, Jacek Suchecki, Warszawa 2003.
• Panksepp Jaak, Bernatzky Günther, Emotional sounds and the brain: the neuro-affective foundations of musical appreciation, „Behavioural Processes” 2002, Vol. 60, No. 2, s. 133–155.
• Plutchik Robert, A general psychoevolutionary theory of emotion, w: Emotion: Theory, Research, and Experience: Vol. 1. Theories of Emotion, eds. Robert Plutchik, Henry Kellerman, New York 1980, s. 3–33.
• Podlipniak Piotr, Przybysz Piotr, Sztuka, mózg, muzyka: perspektywy neuroestetyki muzyki, w: Neuroestetyka muzyki, red. Marcin Bogucki, Adrian Foltyn, Piotr Podlipniak, Piotr Przybysz, Hanna Winiszewska, Poznań 2013, s. 11–37.
• Przybysz Piotr, Emocje muzyczne i ich estetyczne modyfikacje, w: Neuroestetyka muzyki, red. Marcin Bogucki, Adrian Foltyn, Piotr Podlipniak, Piotr Przybysz, Hanna Winiszewska, Poznań 2013, s. 95–140.
• Przybysz Piotr, Muzyka a emocje, „Avant” 2013, Vol. 4, No. 3, s. 327–349.
• Schaffer H. Rudolph, Psychologia dziecka, tłum. Aleksander Wojciechowski, Warszawa 2014.
• Sloboda John A., Umysł muzyczny: poznawcza psychologia muzyki, tłum. Andrzej Białkowski, Ewa Klimas-Kuchtowa, Adam Urban, Warszawa 2002.
• Sloboda John A., Wykłady z psychologii muzyki, tłum. Andrzej Miśkiewicz, Kacper Miklaszewski, Warszawa 2008.
• Szczyrba Joanna, Muzyczne oswajanie ze strachem, „Ogrody Nauk i Sztuk” 2014, nr 4, s. 342–351.
• Wierszyłowski Jan, Psychologia muzyki, Warszawa 1981.
• Wołoszynowa Lidia, Młodszy wiek szkolny, w: Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży, red. Maria Żebrowska, Warszawa 1979, s. 522–643.

Identifiers

ISSN

2082-6044

ISBN

978-83-64615-33-7

DOI

10.34861/aspmuz8-09_komp-emoc