Terytorium i terytorializacja w europejskiej polityce rozwoju regionalnego

• Authors: Jewtuchowicz Aleksandra

Title variants

EN

Territory and territorialisation in European regional development policy

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule, w pierwszej części, autor analizuje proces przechodzenia od pojęcia przestrzeni i regionu do pojęcia terytorium jako nowego paradygmatu rozwoju. Rewolucja technologiczna i związana z tym globalizacja wywołały głębokie zmiany w gospodarce światowej. Zjawiska te spowodowały zakwestionowanie dominujących do lat 70. XX wieku w naukach ekonomicznych koncepcji teoretycznych. W ekonomii regionalnej konieczność przeformułowania dotychczasowych poglądów wymuszona została przez niemożność wyjaśnienia, na podstawie wcześniejszych koncepcji i doktryn, nowych tendencji w rozwoju przestrzennym. W drugiej części artykułu pokazano, jak w debatach na temat europejskiej polityki regionalnej i w oficjalnych dokumentach Unii Europejskiej terminy: „terytorium”, „terytorializacja”, „terytorialność” zastępują takie pojęcia jak „region” czy „przestrzeń”.

EN

In the first part of the paper the author analyses the process of moving from the concepts of space and region to the notion of territory as a new development paradigm. The technological revolution and resulting globalisation processes have brought about deep changes in the world economy. These phenomena have called into question the theoretical concepts dominating in economic sciences since the 1970s. In regional economics the necessity to reformulate previous concepts has been triggered by the inadequacy of existing conceptions and doctrines to explain new tendencies in spatial development. The second part of the paper demonstrates how concepts such as territory, territorialisation and territoriality gradually replace the notion of region or space in debates on European regional policy and in official EU documents.

Keywords

PL

terytorium; terytorializacja; rozwój regionalny; polityka spójności Unii Europejskiej

EN

territory; territorialisation; regional development; EU cohesion policy

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Studia Prawno-Ekonomiczne
• Year: 2016
• Volume: XCVIII
• Pages: 221-235

Dates

published

2016

Contributors

author

Jewtuchowicz Aleksandra

• Katedra Gospodarki Regionalnej i Środowiska, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Uniwersytet Łódzki

References

• Akty prawne:
• Jednolity Akt Europejski, https://polskawue.gov.pl/files/polska_w_ue/prawo/traktaty/JAE.pdf; stan na 16.03.2016 r.
• Traktat z Lizbony zmieniający Traktat o Unii Europejskiej i Traktat Ustanawiający Wspólnotę Europejską (2007/C 306/01), http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL; stan na 16.03.2016 r.
• Dokumenty:
• Agenda Terytorialna Unii Europejskiej. W kierunku bardziej konkurencyjnej i zrównoważonej Europy zróżnicowanych regionów, Spotkanie Ministrów ds. Rozwoju Miast i Spójności Terytorialnej w Lipsku, Lipsk 24–25 maj 2007.
• Barca Fabrizio, Program dla zreformowanej polityki spójności. Podejście ukierunkowane terytorialnie w osiąganiu celów i oczekiwań Unii Europejskiej, Niezależny Raport na prośbę Danuty Hübner, Komisarz ds. Polityki Regionalnej, kwiecień 2009.
• Stanowisko Rządu Rzeczpospolitej Polski do Komunikatu Komisji do Rady, Parlamentu Europejskiego, Komitetu Regionów i Komitetu Ekonomiczno-Społecznego, Zielona księga w sprawie spójności terytorialnej, w: Spójność terytorialna wyzwaniem polityki rozwoju Unii Europejskiej. Polski wkład w debatę, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa, sierpień 2009, http://www.mir.gov.pl.; stan na 16.03.2016 r.
• Zielona księga w sprawie spójności terytorialnej. Przekształcenie różnorodności terytorialnej w siłę. Komisja Wspólnot Europejskich, (SEC(2008) 2550), Bruksela, dnia 6.10.2008, COM(2008) 616 wersja ostateczna.
• Opracowania:
• Aydalot Philippe, Dynamique spatiale et développement inégal, Economica, Paris 1976.
• Bailly Antoine, Territoire et territorialité, w: Jean-Paul Auray, Antoine Bailly, Pierre-Henri Derycke, Jean-Marie Huriot, Encyclopédie d’Economie spatiale: Concepts – Comportements – Organisations, Economica, Paris 1994, s. 275–279.
• Camagni Roberto, Compétitivité territoriale, milieux locaux et apprentissage collectif: une contre-réflexion critique, Révue d’Economie Régionale et Urbaine 2002/4, s. 553–578.
• Colletis Gabriel, Pecqueur Bernard, Integration des espaces et quasi-integration des firmes: vers de nouvelles rencontres productives?, Revue d’Economie Régionale et Urbaine 1993/3, s. 489–507.
• Colletis-Wahl Kristian, L’hypothèse des facteurs de concurrence spatiale, quels fondements?, Revue d’Economie Régionale et Urbaine 1995/5, s. 803–823.
• Duche Genevieve, W poszukiwaniu lokalności w rozwoju lokalnym, w: Aleksandra Jewtuchowicz (red.), Strategiczne problemy rozwoju miast i regionów, Zakład Ekonomiki Regionalnej i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2000, s. 85–100.
• Dupuy Claude, Gilly Jean-Pierre, Les stratégies territoriales des grands groupes industriels, w: Alain Rallet, André Torre (red.), Economie industrielle et économie spatiale, Economica, Paris 1995, s. 129–146.
• Garofoli Gioacchino, Economic development, organisation of production and territory, Revue d’Economie Industrielle 1993/64, s. 22–37.
• Grosse Tomasz G., Spójność terytorialna jako nowy wymiar polityki spójności UE, w: Spójność terytorialna wyzwaniem polityki rozwoju Unii Europejskiej. Polski wkład w debatę, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa, sierpień 2009, s. 126–127, http://www.mir.gov.pl; stan na 16.03.2016 r.
• Jewtuchowicz Aleksandra, Pietrzyk Irena, Rozwój terytorialny. Teoria a polska rzeczywistość. (Przykład regionu łódzkiego), w: Andrzej Klasik (red.), Zarządzanie rozwojem lokalnym i regionalnym w kontekście integracji europejskiej, Biuletyn KPZK PAN 2003/208, s. 9–29.
• Jewtuchowicz Aleksandra, Terytorium i problemy sterowania jego rozwojem, w: Monika Słupińska (red.), Regionalna polityka wspierania konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw. Studium porównawcze regionu łódzkiego i regionu Umbrii, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2014, s. 11–32.
• Jewtuchowicz Aleksandra, Terytorium i współczesne dylematy jego rozwoju, wyd. 2, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2013.
• Lacour Claude, La tectonique des territoires: d’une métaphore à une théorisation, w: Bernard Pecqueur (red.), Dynamiques territoriales et mutations économiques, L’Harmattan, Paris 1996, s. 25–48.
• Le Berre Maryvonne, Territoire, w: Antoine Bailly, Robert Ferras, Denise Pumain, Encyclopédie de géographie, Economica, Paris 1992, s. 617–638.
• Perrin Pierre, Un apport autrichien à la théorie du territoire, Revue d’Economie Régionale et Urbaine 2001/2, s. 229–248.
• Pietrzyk Irena, Globalizacja, integracja europejska a rozwój regionalny, w: Aleksandra Jewtuchowicz (red.), Wiedza, innowacyjność, przedsiębiorczość a rozwój regionów, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2004, s. 9–20.
• Pietrzyk Irena, Paradygmat rozwoju terytorialnego, w: Wojciech Kosiedowski (red.), Gospodarka przestrzenna i regionalna w trakcie przemian, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 1995.
• Pietrzyk Irena, Reforma europejskiej polityki spójności na lata 2014–2020, w: Aleksandra Nowakowska (red.), Zrozumieć terytorium. Idea i praktyka, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2013, s. 149–168.
• Salais Robert, [przedmowa] w: Bernard Pecqueur (red.), Dynamiques territoriales et mutations économiques, L’Harmattan, Paris 1996.
• Szlachta Jacek, Zaucha Jacek, Dorobek z zakresu polityki regionalnej, w: Krystyna Gawlikowska-Hueckel, Jacek Szlachta (red.), Wrażliwość polskich regionów na wyzwania współczesnej gospodarki. Implikacje dla polityki rozwoju regionalnego, Wolters Kluwer, Warszawa 2014, s. 47–71.

Identifiers

ISSN

0081-6841