Okiem młodego konserwatysty. Adolf Maria Bocheński wobec Węgier

• Authors: Kowalczyk Michał

Title variants

EN

Adolf Maria Bocheński and His View of Hungary. The Perspective of a Young Conservative

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Adolf Maria Bocheński (1909-1944) był jednym z najważniejszych konserwatywnych publicystów w Polsce międzywojennej. Tematem artykułu jest stosunek Bocheńskiego wobec Węgier. W jego słynnej książce „Między Niemcami a Rosją”, opublikowanej w 1937 r., stwierdził on, że najgorsza sytuacja dla Polski to jakiekolwiek porozumienie pomiędzy Berlinem a Moskwą. Zapewniał, że różnice ideologiczne nie będą wieczną barierą w relacjach pomiędzy Niemcami nazistowskimi a Związkiem Sowieckim. Historia pokazała, że miał tutaj rację. Dlatego wzywał do tymczasowego sojuszu z Niemcami aby rozbić ZSRS i podzielić na kilka państw. W ten sposób główny wróg Polski zostałby wyeliminowany. Gdyby sojusz z Niemcami był niemożliwy, Bocheński wzywał do przebudowy Europy Środkowej oraz podzielenia Czechosłowacji. Argumentował, że Czechy, pozbawione Słowacji oraz Rusi Zakarpackiej, będą zmuszone do sojuszu z Polską przeciwko Niemcom. Wierzył też, że Węgry oraz Rumunia sprzymierzą się z Polską w celu sformułowania antysowieckiej koalicji.

EN

Adolf Maria Bocheński (1909-1944) was one of the most important Polish conservative journalists of the interwar period. The subject of the article is his attitude towards Hungary. In his famous book titled “Między Niemcami a Rosją” (Between Germany and Russia), published in 1937, he declared that the worst situation for Poland would be any agreement between Berlin and Moscow. He firmly believed that the ideological differences between the two would not always be an obstacle in the relations between Nazi Germany and the Soviet Union. Later historical developments have vindicated his views. He therefore called for a tactical alliance with Germany against the Soviet Union in order to partition its territory between neighbouring states, leading to the elimination of one of Poland’s most dangerous enemies. However, he was also aware of an imminent conflict between Poland and Germany. Should an alliance with Germany prove impossible, Bocheński called for the restructuring of Central Europe by partitioning Czechoslovakia. He argued that Czech lands alone, without Slovakia and Carpathian Ruthenia, would be forced into an alliance with Poland against Germany. He also believed that Hungary and Romania would join Poland in order to form an anti-Soviet coalition.

Keywords

PL

Adolf Bocheński; Druga Rzeczpospolita; Europa Środkowa; Trianon; Węgry

EN

Adolf Bocheński; Central Europe; Hungary; Second Polish Republic; Trianon

• Publisher: Gdańskie Seminarium Duchowne, Kuria Metropolitalna Gdańska
• Journal: Studia Gdańskie
• Year: 2017
• Issue: 40
• Pages: 203-213

Contributors

author

Kowalczyk Michał

• Wydział Nauk Historycznych i Społecznych Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego Warszawa

References

• Adolf Bocheński o ustroju i racji stanu Rzeczypospolitej, oprac. A. Kosicka-Pajewska, Warszawa 2000.
• Bocheńscy, A. i A., Tendencje samobójcze narodu polskiego, Lwów 1925.
• Bocheński, A., Historia i polityka. Wybór publicystyki, red. M. Król, Warszawa 1989.
• Bocheński, A., Imperializm państwowy. Wybór pism, red. K. Ujazdowski, Kraków 2015.
• Bocheński, A., Między Niemcami a Rosją, Warszawa 1937.
• Polska idea imperialna, Warszawa 1938.
• Wojciechowski, Z., Między Niemcami a Rosją. Z powodu książek: Adolfa Bocheńskiego „Między Niemcami a Rosją” i W. Bączkowskiego „Grunwald czy Pilawice?”, Poznań 1938.
• Zanim powstała Kultura. Antologia tekstów Adolfa Marii Bocheńskiego poświęconych polskiej polityce wschodniej, red. K. Ujazdowski, Lublin 2006.
• Zdziechowski, M., Węgry i dookoła Węgier. Szkice polityczno-literackie, Wilno 1933.
• Csorba, H. i T., Ziemia węgierska azylem Polaków 1939-1945, Warszawa 1985.
• Essen, A., Polska a Mała Ententa: 1920-1934, Warszawa/Kraków 1992.
• Faryś, J., Koncepcje polskiej polityki zagranicznej 1918-1939, Warszawa 1982.
• Kamiński, M., Zacharias, M., Polityka zagraniczna Rzeczypospolitej Polskiej 1918-1939, Warszawa 1998.
• Kochanowski, J., Węgry. Od ugody do ugody 1867-1990, Warszawa 1997.
• Konserwatyści polscy 1918-1939. Wybór pism, red. M. Król, Warszawa 2014.
• Kosicka-Pajewska, A., Polska między Rosją a Niemcami. Koncepcje polityczne Adolfa Bocheńskiego, Poznań 1992.
• Kowalczyk M., Węgry w publicystyce Romana Dmowskiego (na podstawie „Polityka polska i odbudowanie państwa”), „Saeculum Christianum” 22/1 (2015), s. 222-228.
• Koźmiński, M., O stosunkach politycznych polsko-węgierskich w okresie międzywojennym (19181939), w: Przyjaźnie i antagonizmy: stosunki Polski z państwami sąsiednimi w latach 1918-1939, red. J. Żarnowski, Wrocław 1977, s. 263–303.
• Pilarski, S., Polskie ugrupowania polityczne wobec Czechosłowacji 1938-1939, Warszawa 2008.
• Ujazdowski, K., Żywotność konserwatyzmu. Idee polityczne Adolfa Bocheńskiego, Warszawa 2005. Żebrowski, M., Jerzy Giedroyć. Życie przed „Kulturą”, Kraków 2012.