Rola partnerów flotowych w ewolucji pracy platformowej w Polsce. Profesjonalizacja zawodu kierowcy aplikacji

• Authors: Polkowska Dominika

Title variants

EN

The Role of Fleet Partners in the Evolution of Platform Work in Poland: The Professionalization of App-Based Drivers

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł analizuje rolę partnerów flotowych (pośredników) w procesie profesjonalizacji pracy kierowców taksówek na żądanie w Polsce. Zaprezentowane są kamienie milowe w cyklu rozwojowym pracy platformowej w Polsce, a także opisana jest rola, jaką odgrywają w nim partnerzy flotowi. Analizy odwołują się do koncepcji rozwoju pracy chałupniczej Maksa Webera, porównując ewolucję pracy platformowej z tradycyjnymi formami organizacji pracy. Badania opierają się na pogłębionych wywiadach indywidualnych przeprowadzonych z partnerami flotowymi w 2023 roku. Wyniki wskazują, że partnerzy flotowi pełnią kluczową rolę w centralizacji i formalizacji pracy, przyczyniając się do profesjonalizacji zawodu kierowcy na żądanie, a także do ekspansji platform takich jak Uber na polskim rynku. Zaprezentowano także autorską typologię partnerów flotowych w Polsce, która ułatwia rozróżnienie realizowanych przez nich modeli biznesowych.

EN

The article examines the role of fleet partners (intermediaries) in the process of professionalising app-based taxi driviers in Poland. It outlines key milestones in the development cycle of platform work in Poland and discusses the role fleet partners play within it. The analysis draws on Max Weber’s concept of the development of ‘cottage industry’, or outwork, comparing the evolution of platform work with traditional forms of labour organisation. The research is based on in-depth individual interviews conducted with fleet partners in 2023. The findings indicate that fleet partners play a crucial role in the centralisation and formalisation of work, contributing to the professionalisation of the on-demand driver profession, as well as to the expansion of platforms such as Uber in the Polish market. Additionally, an original typology of fleet partners in Poland is presented, which facilitates the differentiation of the business models they employ.

Keywords

PL

partnerzy flotowi; praca platformowa; Max Weber

EN

fleet partners; platform work; Max Weber

• Publisher: Institute of Philosophy and Sociology, Polish Academy of Sciences
• Journal: Studia Socjologiczne
• Year: 2025
• Issue: 1
• Pages: 91-111

Contributors

author

Polkowska Dominika

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej

References

• Abraham, K., Haltiwanger,J., Sandusky, K., Spletzer, J. (2018). Measuring the Gig Economy: Current Knowledge and Open Issues. National Bureau of Economic Research, Working Paper Series, Cambridge. Dostępne: www.nber.org/papers/ w24950.
• Barron, H. S. (1997). Mixed Harvest: The Second Great Transformation in the Rural North, 1870–1930. University of North Carolina Press.
• Bednarski, M. (2012). Koszty i korzyści zatrudnienia na czas określony. Polityka Spo- łeczna, 9(462), 5–8.
• Bednarski, M., Frieske, K.W., (red.). (2012). Zatrudnienie na czas określony w pol- skiej gospodarce. Społeczne i ekonomiczne konsekwencje zjawiska. IPiSS.
• Botsman, R., Rogers, R. (2010). What’s Mine Is Yours: The Rise of Collaborative Consumption. HarperCollins.
• Czarny, B. (1990). Max Weber o racjonalizacji działań ludzkich. Studia Socjologiczne, 3-4(118-119), 5–24.
• Duszczyk, M. (2022). Uber Wjeżdża na Okęcie. Idą Zmiany na Rynku Taxi. Rzeczpo- spolita (25.05.2022).
• Giermanowska, E. (2013). Ryzyko elastyczności czy elastyczność ryzyka. Instytucjonal- na analiza kontraktów zatrudnienia. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. Karolak, M., Mrozowicki, A. (2017). Between Normalisation and Resistance: Life Strategies of Young Precarious Workers. Warsaw Forum of Economic Sociology,
• 8(1), 7–32.
• Kashyap, R., Bhatia, A. (2018). Taxi Drivers and Taxidars: A Case Study of Uber and
• Ola in Delhi. Journal of Developing Societies, 34(2), 1–26.
• Kenner, J. (2019). Uber Drivers Are Workers: The Expanding Scope of the Worker
• Concept in the UK’s Gig Economy. W: J. Kenner, I. Florczak, i M. Otto, red. Pre- carious Work: The Challenge for Labour Law in Europe. Edward Elgar Publishing, 197–221.
• Kiersztyn, A. (2016). Fixed-Term Employment and Occupational Position in Poland: The Heterogeneity of Temporary Jobs. European Sociological Review, 32(6), 881–894.
• Kiersztyn, A. (2020). Niepewność zatrudnienia młodych dorosłych: Analiza sekwencji karier zawodowych. Studia BAS, 2(62), 73–90.
• Koziarek, M. (2019). Don’t Gig Up. Poland. Case Study Report. European Commis- sion. Dostępne: https://www.dontgigup.eu/resources/. Dostęp 16.05.2020.
• Kozyr-Kowalski, S. 1979. Klasy i stany. Max Weber a współczesne teorie stratyfikacji społecznej. PWN.
• Kryńska, E., red. (2009). Flexicurity w Polsce. Diagnoza i rekomendacje. Raport końcowy z badań. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Departament Rynku Pracy.
• Lobel, O. (2016). The Law of the Platform. Minnesota Law Review, 16(212), 87–166. Mazur, J., Serafin, M. (2022). Stalling the State: How Digital Platforms Contribute to and Profit from Delays in the Enforcement and Adoption of Regulations. Compar-
• ative Political Studies, 56(1), 1–30.
• Mika, B. (2020). Digital “Putting-out System” – an Old New Method of Work in Plat- form Economy. Polish Sociological Review, 3(211), 265–279.
• Montgomery, T., Baglioni, S. (2021). Defining the Gig Economy: Platform Capitalism and the Reinvention of Precarious Work. International Journal of Sociology and Social Policy, 41(9/10), 1012–1025.
• Mrozowicki, A. (2016). Normalisation of Precariousness? Biographical Experiences of Young Workers in the Flexible Forms of Employment in Poland. Przegląd So- cjologii Jakościowej, 12(2), 94–112.
• Muszyński, K., Domecka, M., Pulignano, V., i Mrozowicki, A. (2022). Coping with Precarity During COVID-19: A Study of Platform Work in Poland. International Labour Review, 161(3), 463–485.
• North, D.C. (1990). Institutions, Institutional Change, and Economic Performance (s. 3–6). Cambridge University Press.
• Owczarek, D., (red). (2019). Nowe formy pracy w Polsce. Instytut Spraw Publicznych. Piasna, A., Drahokoupil, J. (2019). Digital Labour in Central and Eastern Europe: Ev- idence from the ETUI Internet and Platform Work Survey. ETUI Research Paper – Working Paper 2019.12. Dostępne: www.etui.org/publications. Dostęp 28.04.2020. Polkowska, D. (2019). Does the App Contribute to the Precarization of Work? A Case
• of Uber Drivers in Poland. Partecipazione e Conflitto, 12(3), 717–741.
• Rymsza, M., red. (2005). Elastyczny rynek pracy i bezpieczeństwo socjalne. Flexicu-
• rity po Polsku? Instytut Spraw Publicznych.
• Sobiecki, G. (2017). Sharing Economy - Dylematy Pojęciowe. W: M. Poniatowska-
• -Jaksch, G. Sobiecki, red. Sharing Economy. Wydawnictwo SGH.
• Stewart, A., Stanford, J. (2017). Regulating Work in the Gig Economy: What Are the
• Options? Economic and Labour Relations Review, 28(3), 420–437.
• Szacki, Jerzy. (1983). Historia myśli socjologicznej. PWN.
• Sztandar-Sztanderska, K., Kotnarowski, M., Zieleńska, M. (2021). Czy algorytmy
• wprowadzają w błąd? Metaanaliza algorytmu stosowanego do profilowania bezro- botnych w Polsce. Studia Socjologiczne, 1(240), 89–116. https://doi.org/10.24425/ sts.2021.136280
• Śledziewska, K., Włoch, R. (2020). Gospodarka cyfrowa. Jak nowe technologie zmie- niają świat. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Śledziewska, K., Włoch, R. (2021). The Economics of Digital Transformation: The Disruption of Markets, Production, Consumption and Work. Routledge.
• Totman, C. (1993). Early Modern Japan. University of California Press.
• Ułan, G. (2014). Uber wystartował w Polsce. Antyweb. Dostępne: https://antyweb.pl/
• uber-wystartowal-w-polsce Dostęp 20.08.2024.
• Ułan, G. (2017). Jest już projekt ustawy regulującej działalność Ubera w Polsce.
• Antyweb. Dostępne: https://antyweb.pl/jest-juz-projekt-ustawy-regulujacej-
• dzialalnosc-ubera-w-polsce/. Dostęp 23.07.2020.
• Vallas, S. P., Schor, J. B. (2020). What Do Platforms Do? Understanding the Gig
• Economy. Annual Review of Sociology, 46, 273–294. https://doi.org/10.1146/an-
• nurev-soc-121919-054857
• Weber, M. (1950). General Economic History. The Free Press.
• Williamson, O.E. (1998). The Economic Institutions of Capitalism: Firms, Markets, Relational Contracting. Free Press.
• Wood, A. J., Graham, M., Lehdonvirta, V. (2019). Good Gig, Bad Gig: Autonomy and Algorithmic Control in the Global Gig Economy. Work, Employment and Society, 33(1), 56–75.
• Yasih, D. W. P. 2023. Normalizing and Resisting the New Precarity: A Case Study of the Indonesian Gig Economy. Critical Sociology, 49(4-5), 847–863. https://doi. org/10.1177/08969205221087130
• Zespół IFIRMA. (2016). Uber a działalność gospodarcza – poradnik dla kierowców. IFIRMA. Dostępne: https://www.ifirma.pl/blog/uber-a-dzialalnosc-gospodarcza- poradnik-dla-kierowcow/ Dostęp 24.08.2024.

Identifiers

DOI

DOI: 10.24425/sts.2025.154172