Zrównoważony rozwój miast na prawach powiatu w Polsce w świetle wybranych wskaźników środowiskowych

• Authors: Kowalczyk Magdalena

Title variants

EN

The sustainable development of cities with county rights in Poland in the light of selected environmental indicators

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Cel: W kształtowaniu rozwoju zrównoważonego w jednostkach samorządu terytorialnego znaczącą rolę odgrywa aspekt środowiskowy. Obecnie dąży się do ograniczenia negatywne-go wpływu na środowisko naturalne skutków postępującej urbanizacji. Ideą realizacji zrów-noważonego rozwoju jest między innymi zaspokojenie istniejących potrzeb obecnego poko-lenia bez ograniczenia tych możliwości kolejnym generacjom. W ocenie stopnia implemen-tacji zrównoważonego rozwoju bardzo istotną rolę odgrywają wskaźniki, które informują oefektach podejmowanych działań przez jednostki samorządu terytorialnego. Celem arty-kułu jest ocena wskaźników środowiskowych, jako narzędzia informacyjno-diagnostycznegowe wszystkich 66 miastach powiatowych w Polsce w latach 2016–2018. Metoda: W artykule przedstawiono wyniki analiz statystycznych, których przeprowadze-nie wymagało zastosowania wybranych metod statystycznych. Wyniki badań: W badanym okresie nie nastąpił wzrost udziału terenów zielonych, lasówi terenów prawnie chronionych w badanych miastach na prawach powiatu. Nie nastąpiłwzrost odsetka ludności korzystającej z oczyszczalni ścieków. Korzystną zmianę odnotowanow odniesieniu do odpadów komunalnych zbieranych selektywnie. Wnioski: Przeprowadzone badania wskazują, że wykorzystanie wskaźników do oceny dzia-łań na rzecz środowiska naturalnego pozwala na ocenę efektów działalności jednostki sa-morządu terytorialnego w tym obszarze. Ciągły monitoring osiąganych wyników umożliwiapodejmowanie działań korygujących w obszarach, w których miasto osiąga słabe wyniki.Wskaźniki wykorzystywane do oceny działań, w ramach założeń zrównoważonego rozwoju,pozwalają na benchmarking osiągniętych wyników przez badane miasta.

EN

Objective: The environmental aspect plays a significant role in shaping sustainable devel-opment in local government units. Currently, efforts are being made to reduce the negative impact on the natural environment of the effects of ongoing urbanization. One of the prin-cipal ideas of implementing sustainable development is to meet the existing needs of the current generation without limiting the possibilities for subsequent generations. In as-sessing the degree of implementation of sustainable development, indicators that can in-form about the effects of actions taken by local government units play a very important role. The purpose of this study is to assess all 66 cities with county rights during the period 2016–2018 using environmental indicators as information and diagnostic tools. Research methods: The article shows the results of statistical analysis. Select statistical methods were used. Research results: In the examined period, there was no increase in the share of green areas, forests, or legally protected areas in the examined cities. There was no increase in the percentage of the population using sewage treatment plants. A favorable change was noted in relation to municipal waste collected separately. Findings: The research indicates that using indicators to assess activities for the natural environment allows local government units to assess the positive or negative effects of their implementation. Constant monitoring of the results allows them to take corrective actions in areas where the city achieves poor results. The indicators used to evaluate activities under the sustainable development umbrella make it possible to benchmark the results achieved by the cities studied.

Keywords

PL

zrównoważony rozwój; środowisko naturalne; miasto; wskaźniki

EN

sustainable development; natural environment; city; indicators; performance measurement

• Publisher: Stowarzyszenie Księgowych w Polsce
• Journal: Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
• Year: 2021
• Issue: 45(2)
• Pages: 69-83

Contributors

author

Kowalczyk Magdalena

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Katedra Rachunkowości Zarządczej

References

• Aczel A.D. (2000), Statystyka w zarządzaniu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Adams C., Muir, S., Hoque Z. (2014), Measurement of sustainability performance in public sector, „Sustainability Accounting, Management and Policy Journal”, 5, s. 46–67.
• Angiola N., Bianchi P., Corvino A. (2015), The integration of best environmental manage-ment practices in corporate strategy: empirical evidence from Italian local government, „International Journal of Public Administration,” 38, s. 510–520.
• Ball A., Bebbington J. (2008). Accounting and reporting for sustainable development in public service organizations, „Public Money and Management”, 28 (6), s. 323–326.
• Bień B., Bień J.D. (2010), Gromadzenie i selektywna zbiórka odpadów komunalnych w gmi-nach, „Zeszyty Politechniki Częstochowskiej”, 3, s. 173–183.
• Birney A., Clarkson H., Madden P., Porritt J., Tuxworth, B. (2010), Stepping Up: A Framework for Public Sector Leadership on Sustainability, Forum for the Future, London.
• Borowiec L. (2007). Controlling w realizacji usług publicznych gminy, Wolter Kluwer Polska, Warszawa.
• Borys T. (red.) (1999), Wskaźniki ekorozwoju, Ekonomia i Środowisko, Białystok.
• Borys T. (red.) (2005), Wskaźniki zrównoważonego rozwoju, Ekonomia i Środowisko, Białystok.
• Chudy J.G. (2017), Zagospodarowanie w lasach miejskich alternatywą dla rozwoju bazy tury-styki lokalnej w kontekście oczekiwań społecznych, „Studia i Materiały CEPL w Rogo-wieˮ, 50, s. 294–303.
• Dembicka-Niemiec A. (2017), Zrównoważony rozwój a funkcje miast w Polsce. Badanie związ-ków między zrównoważonym rozwojem średnich miast w Polsce a ewolucją ich struktury funkcjonalnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole.
• Dogaru L. (2013), The importance of environmental protection and sustainable development, „Procedia Social and Behavioral Sciencesˮ, 93, s. 1344–1348.
• Fryer K., Antony J., Ogden S. (2009), Performance management in the public sector, Inter-national Journal of Public Sector Management, 21 (6), s. 478–498.
• Gajdzik B. (2010), Urbanizacja w zrównoważonym rozwoju województwa śląskiego, „Journal of Ecology and Health”, 14, s. 221–225.
• Gao J. (2015), Performance measurement and management in the public sector: some les-sons from research evidence, „Public Administration and Development”, 35, s. 86–96.
• Godzina P. (2015), Tereny zieleni publicznej w kontekście zrównoważonego rozwoju miasta, „Prace Geograficzneˮ, 141, s. 57–72.
• Hervè A. (2010), The Greenhouse-Geisser Correction, Encyclopedia of Research Design, s. 1–10.
• Kowalczyk M. (2018), Mierniki niefinansowe w pomiarze dokonań jednostek samorządu teryto-rialnego w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań.
• Lorek A. (2014), Problemy i wyzwania zrównoważonej gospodarki wodno-ściekowej w regionie śląskim, „Studia Ekonomiczneˮ, 166, s. 159–168. Mercer D., Jotkowitz B. (2000), Local Agenda 21 and Barriers to Sustainability at the Local Government Level in Victoria, Australia, „Australian Geographerˮ, 31 (2), s. 163–181.
• Michalak J. (2008), Pomiar dokonań od wyniku finansowego do Balanced Scorecard, Difin, Warszawa.
• Miller R.W. (1997), Urban Forestry: Planning and Managing Urban Green Spaces, Prentice Hall, Upper Saddle River, NJ.
• Montesinos V., Brusca I. (2009), Towards performance, quality and environment in local government: The case of Spain, „Local Government Studies”, 35, s. 197–212.
• Nyhan R.C., Martin L. L. (1999), Comparative performance measurement. A primer on data envelopment analysis, „Public Productivity & Management Review”, 22 (3), s. 348–364.
• Panek T. (red.) (2014), Statystyka społeczna, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Pichlak M. (2018), Inteligentne miasta w Polsce – rzeczywistość czy utopia? Wydawnictwo Politechniki Śląskiej w Gliwicach, „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej”, 127, s. 191–206.
• Pollanen R.M. (2005). Performance measurement in municipalities: Empirical evidence in Canadian context, „International Journal of Public Sector Managementˮ, 18 (1), s. 4–24.
• Ptak M., Merenda B. (2016), Emisja zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego w od-krywkowej działalności wydobywczej, „Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej”, 23, s. 127–136.
• Ranking Polskich Miast Zrównoważonych (2018), ARCADIS.
• Sobol A. (2017), Inteligentne miasta versus zrównoważone miasta, „Studia Ekonomiczneˮ, 320, s. 75–86.
• Stawasz D., Sikora-Fernandez D. (2015), Dobre praktyki inteligentnego zarządzania w pol-skich miastach, „Studia Miejskie”, 19, s. 35–46.
• Taticchi P. (2008), Business performance measurement and management: implementation of principles in SMEs and enterprise networks, University of Perugia [praca doktorska].
• Taticchi P., Tonelli F., Cagnazzo L. (2010), Performance measurement and management: a literature review and a research agenda, „Measuring Business Excellence”, 14, s. 4–18. Thomas I. (2010), Environmental policy and local government in Australia, „Local Envi-ronment”, 15, s. 121–136.
• Tylman A. (2015), Rewitalizacja jako kluczowy aspekt polityki finansowania i rozwoju zrów-noważonych miast, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, 395, s. 364–371.
• Upadhyay N., Brinkmann R. (2010), Green local governments in Florida: Assessment of sus-tainability performance, „Sustainability: Science, Practice, and Policyˮ, 6, s. 18–27.
• Waśniewski, P. (2017), Przegląd koncepcji systemów pomiaru dokonań w przedsiębiorstwie, „Finanse. Rynki Finansowe. Ubezpieczenia”, 4, s. 577–585.
• Van Helden G.J. i Tillema S. (2005), In search of a benchmarking theory for the public sector, „Financial Accountability & Managementˮ, 21, s. 337–361.
• Zeemering E. (2018), Sustainability management, strategy and reform in local government, „Public Management Review”, 20, s. 136–153.
• Źróbek-Różańska A., Źróbek-Sokolnik A., Dynowski P. (2017), Czy mieszkańcy miast prefe-rują tereny cenne przyrodniczo pod budowę pod miastem? Studium sfery podmiejskiej Olsztyna, „Prace Geograficzne”, 149, s. 123–139.
• Bank Danych Lokalnych, Główny Urząd Statystyczny, https://bdl.stat.gov.pl/BDL/start (dostęp 20.01.2020).
• Krajowa Platforma Raportująca – SDG, GUS, http://sdg.gov.pl/osdg/#ini (dostęp 20.02.2020).