The beginnings of Christianity in Cyprus. Religious and cultural aspects

• Authors: Burkiewicz Łukasz

Title variants

PL

Początki chrześcijaństwa na Cyprze. Religijne i kulturalne aspekty

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The history of Christianity in Cyprus has a long and beautiful tradition, whose beginnings are connected with four important figures: Saint Lazarus and apostles Paul, Barnabas and Mark. The apostles came to Cyprus in the first half of the 1st century, when the island was under the Roman rule. According to tradition, by preaching God’s Word they became the founders of the Cypriot Church. Their mission was not an easy one, and the pressure of the indignant Jewish community led to the capture of Paul in Paphos and his consequent whipping at the whipping post. The post can still be seen today among the ruins of the church of Agia Kyriaki Chrysopolitissa. Barnabas sacrificed his life for his faith: he was captured in Salamis, and then burnt at the stake by a Jewish mob. Roman Proconsul Quintus Sergius Paulus became the first important Roman official who converted to Christianity, and Cyprus became the first Roman province which adopted Christianity. Tradition also links Saint Lazarus with the island: allegedly, after being miraculously resurrected by Jesus in Bethany, he came to Cyprus, where he became a bishop and where he preached God’s Word and converted pagans into Christianity for the next 30 years.

PL

Historia chrześcijaństwa na Cyprze posiada długą i piękną tradycję, a jej początki są związane z czterema ważnymi dla kościoła postaciami: św. Łazarza oraz apostołów Pawła, Barnaby oraz Marka. W pierwszej połowie I wieku n.e. na Cypr, pozostający pod panowaniem rzymskim, przybyli apostołowie Paweł, Barnaba i Marek, którzy głosząc Słowo Boże stali się w myśl tradycji założycielami Kościoła cypryjskiego. Misja ta nie była łatwa, a presja oburzonej gminy żydowskiej, spowodowała, że Paweł został pojmany w Pafos i ukarany biczowaniem, przywiązany do pręgierza, który do dzisiaj można oglądać wśród ruin bazyliki Agia Kyriaki Chrysopolitissa. Barnaba poświęcił swoje życie. Został pojmany w Salamis, a następnie spalony na stosie przez żydowski tłum. Tradycja łączy również z wyspą Łazarza, który po cudownym wskrzeszeniu przez Jezusa w Betanii, przybył na Cypr głosić Słowo Boże, gdzie mieszkańcy obrali go biskupem i przez następne 30 lat nauczał i nawracał pogan na chrześcijaństwo.

Keywords

EN

St. Barnabas; St. Paul; St. Lazarus; St. Mark; Cyprus; Christianity; apostles

PL

św. Barnaba; św. Paweł z Tarsu; św. Łazarz; św. Marek; Cypr; chrześcijaństwo; apostołowie

• Publisher: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
• Journal: Folia Historica Cracoviensia
• Year: 2017
• Volume: 23/1
• Pages: 13-36

Dates

published

2017-06-30

Contributors

author

Burkiewicz Łukasz

• Akademia Ignatianum w Krakowie

References

• Acta Barnabae, [in:] Greek Texts of the Fourth to Thirteenth Centuries, ed. by H. A. Pohlsander, Sources for the History of Cyprus, vol. 7, Albany 1999, pp. 1–157.
• Chronique d’Amadi [Cronaca di Francesco Amadi], [in:] ed. by M. R. de Mas Latrie, Chroniques d’Amadi et de Strambaldi, vol. 1, Paris 1891–1893, pp. 1–517.
• Euzebiusz z Cezarei, Historia Kościoła, przekł. A. Lisiecki, A. Caba, oprac. H. Pietras, (= „Źrodła Myśli Teologicznej”, t. 70), Krakow 2013. Excerpta Cypria. Materials for a history of Cyprus, transl. and transc. by C. D. Cobham, Cambridge 1908.
• A. Adamczyk, Problem cypryjski – stanowisko Grekow cypryjskich, [in:] red. A. Szymański, Turcja i Europa. Wyzwania i szanse, Warszawa 2011, pp. 125–152.
• A. Ammerman, J. S. Nollet, New Light on Aetokremnos, “World Archaeology”, vol. 37 (2005), pp. 533–543.
• B. Arbel, The Jews in Cyprus: New Evidence from the Venetian Period, [in:] ed. by B. Arbel, Cyprus, the Franks and Venice, 13th–16th Centuries, Burlington 2000, pp. 23–40.
• M. F. Baslez, Prześladowania w starożytności. Ofiary, bohaterowie, męczennicy, Krakow 2009.
• B. Bauer., Christ and the Caesars. The Origin of Christianity from the Mythology of Rome and Greece, Berlin 1877–1879 (reprint: 2015).
• C. Baurain, Kinyras de Chypre, legende ou realite historique, ≪ Melanges de l’Universite Saint Joseph ≫, vol. 49 (1975–1976), pp. 521–540.
• C. Baurain, Kinyras. La Fin de l’Age du Bronze a Chypre et la tradition antique, ≪ Bulletin de Correspondance Hellenique ≫, vol. 104 (1980), pp. 277–308.
• S. Borowicz, Cypr w okresie klasycznym, [in:] Cypr: dzieje, literatura, kultura, red. M. M. Borowska, D. Maliszewski, P. Kordos, t. 1, Warszawa 2014.
• F. F. Bruce, New Testament History, New York 1969. Ł. Burkiewicz, Kilka uwag do dyskusji nad przyszłością kultury cypryjskiej, [in:] Infiltracja kultur w dobie postępującej globalizacji, red. A. B. Jagiełłowicz, A. Drohomirecki, t. 1, Wrocław 2016, pp. 67–83.
• Ł. Burkiewicz, Kilka uwag o przyszłości zarządzania kulturą w kontekście Prezydencji Republiki Cypru w Radzie Unii Europejskiej (VII–XII 2012), „Perspektywy kultury”, nr 2/9 (2013), pp. 83–96.
• Ł. Burkiewicz, The Cypriot Jews under the Venetian Rule (1489–1571), ≪Επετηρίς της Κυπριακής Εταιρείας Iστoρικώv Σπoυδώv», vol. 9 (2010).
• Ł. Burkiewicz, The Cypriot Jews under the Venetian Rule (1489–1571), „Scripta Judaica Cracoviensia”, nr 6 (2008), pp. 49–61.
• D. A. Campbell, Possible Attestation to Sergius Paul [l] us (Acts 13:6–12), and the Implications for Pauline Chronology, “Journal of Theological Studies”, vol. 56 (2005), pp. 1–29.
• A. W. Carr, The “Holy Sepulcher” of St. John Lampadistes in Cyprus, [in:] New Jerusalems. Hierotopy and Iconography of Sacred Spaces, red. A. Lidov, Moscow 2009, pp. 475–488.
• P. Dikaios, A Conspectus of Architecture in Ancient Cyprus, ≪Κυπριακαι Σπουδαι», vol. 24 (1960).
• J. W. Drijvers, Helena Augusta, The Mother of Constantine the Great and the Legend of Her Finding of the True Cross, Leiden 1992.
• B. Englezakis, Barnabas and Epiphanius the two pillars of the Church of Cyprus, [in:] Studies on the History of the Church in Cyprus, 4th– 20th Centuries, ed. by B. Englezakis, Aldershot 1995, pp. 40–61.
• V. von Falkenhausen, Bishops and Monks in the Hagiography of Byzantine Cyprus, [in:] Medieval Cyprus: studies in art, architecture, and history in memory of Doula Mouriki, ed. by N. P. Sevcenko, New York 1999, pp. 21–33.
• H. T. Forbes, The Church of Cyprus, Nicosia 2003.
• H. Fos, F. Sowa, Księga imion i świętych, vol. 3: H–Ł, Krakow 1997. From Evagoras I to the Ptolemies. The Transition from the Classical to the Hellenistic Period in Cyprus, ed. by P. Flourentzos, Nicosia 2007.
• E. Gibbon, The History of the Decline and Fall of the Roman Empire, vol. 2, New York 1897 (reprint 2008).
• J. Hackett, A History of the Orthodox Church of Cyprus, London 1901.
• S. Hadjisavvas, A. Dupont-Sommer, H. Lozachmeur, Cinq steles funeraires decouvertes sur la site d’Ayios Georghios a Larnaka – Kition, Report of the Department of Antiquities Cyprus, 1984.
• F. Halkin, Les actes apocryphes de Saint Heraclide de Chypre, disciple de l’apotre Barnabe, ≪ Analecta Bollandiana ≫, vol. 82 (1964).
• M. Heltzer, Epigraphic Evidence Concerning a Jewish Settlement in Kition (Larnaca, Cyprus) in the Achaemenid Period (IV cent. B.C.E.), “Aula Orientalis”, vol. 7 (1989), pp. 133–171.
• G. Hill, A History of Cyprus, vol. 1: To the Conquest by Richard Lion Heart, Cambridge 1972.
• P. Johnson, Historia Żydow, Krakow 2000.
• G. Kalantzis, Caesar and the Lamb: Early Christian Attitudes on War and Military Service, Eugene 2012.
• Z. J. Kapera, [Quintus] Sergius Paul [l] us proconsul Cypru (Dz 13,7), [in:] Jak śmierć potężna jest miłość. Księga pamiątkowa ku czci Księdza Profesora Juliana Warzechy SAC (1944–2009), red. W. Chrostowski, Ząbki 2009, pp. 166–197.
• Z. J. Kapera, Can We Identify the Antyhypathos Sergius Paulus (Acts 13, 7)?, [in:] Hortus historiae. Księga pamiątkowa ku czci profesora Jozefa Wolskiego w setną rocznicę urodzin, red. E. Dąbrowa, M. Dzielska, M. Salamon, S. Sprawski, Krakow 2010, pp. 319–330.
• Z. J. Kapera, Cypr w okresie rzymskim (30 p.n.e.–330 n.e), [in:] Cypr: dzieje, literatura, kultura, red. M. Borowska, D. Maliszewski, P. Kordos, t. 1, Warszawa 2014, pp. 187–226.
• Z. J. Kapera, Jewish Rebellion in Cyprus in 116/117 AD and Mesopotamia, [in:] Here & There. Across the Ancient Near East. Studies in Honour of Krystyna Łyczkowska, ed. by O. Drewnowska, Warszawa 2009, pp. 179–196.
• Z. J. Kapera, The Jewish Presence in Cyprus before AD 70, „Scripta Judaica
• Cracoviensia”, vol. 7 (2009), pp. 33–44.
• J. Karageorghis, Kypris. The Aphrodite of Cyprus. Ancient Sources and Archaeological Evidence, Nicosia 2005.
• V. Karageorghis, J. Karageorghis, The Great Goddess of Cyprus or the Genesis of Aphrodite in Cyprus, [in:] Sex and Gender in the Ancient Near East, ed. by S. Parpala, R. M. Whiting, Helsinki 2002, pp. 263–282.
• V. Karageorghis, Cyprus: from the Stone Age to the Romans, London 1982.
• V. Karageorghis, Greek Gods and Heroes in Ancient Cyprus, Athens 1998.
• A. Kieburg, Aphrodite, Hephaistos and Ares: some thoughts on the origins of the mythical connection of the three gods in the metallurgy of Late Bronze Age Cyprus, [in:] Island Dialogues. Cyprus in the Mediterranean Network, ed. by A. P. McCarthy, Edinburgh 2006, pp. 210–231.
• J. R. Knipfing, The Edict of Galerius (311 A. D.) re-considered, ≪ Revue Belge de Philologie et d’Histoire ≫, vol. 1/4 (1922), pp. 693–705.
• P. Kordos, Geografia, klimat i przyroda Cypru, [in:] Cypr: dzieje, literatura, kultura, red. M. Borowska, D. Maliszewski, P. Kordos, t. 1, Warszawa 2014.
• C. P. Kyrris, Saint Barnaba and Saint Paul in Cyprus, [in:] Praktika tou Pankypriou Synedriou Ellenikou Politismou “Ellenike Periodos” (Leukosia, 21–23 Dekembriou 1973), Leukosia 1974, pp. 97–125.
• La legende de S. Spyridon eveque de Tremithonte, ed. by P. van den Ven, Louvain 1983.
• M. Liśkiewicz, Żywot św. Auxubiusza. Nieznany zabytek hagiografii greckiej VII wieku, Białystok 2009.
• L. Machairas [Macheras], Recital concerning the Sweet Land of Cyprus entitled “Chronicle”, ed. and transl. by R. M. Dawkins, vol. 1, Oxford 1932.
• O. Mainardus, Relics in the Churches and Monasteries of Cyprus, „Ostkirchliche Studien“, vol. 19 (1970), pp. 19–43.
• O. Masson, M. Sznycer, Recherches sur les Pheniciens a Chypre, Paris 1972. M. Misztal, Historia Cypru, Krakow 2013.
• M. Misztal, Polityczna rola Kościoła prawosławnego na Cyprze w okresie turkokracji i na początku panowania brytyjskiego, „Studia Środkowoeuropejskie i Bałkanistyczne”, nr 24 (2016), pp. 15–34.
• T. B. Mitford, New Inscriptions from Early Christian Cyprus, “Byzantion”, vol. 20 (1950).
• T. B. Mitford, Roman Cyprus, [in:] Aufstieg und Niedergang der Romischen Welt, Hrsg. H. Temporini, W. Haas, Bd. 2, Berlin 1980, pp. 1285– 1384.
• T. B. Mitford, The Inscriptions of Kourion, Philadelphia 1971.
• R. Morphitou, P. T. Gibbs, Marketing ethics: an Islamic and Christian. Comparison in Cyprus, “International Journal of Management Cases”, vol. 9, issue 3/4 (2007), pp. 162–175.
• K. Nicolaou, The First Mycenaeans in Cyprus, [in:] Acts of the International Symposium “The Mycenaeans in the Eastern Mediterranean”, ed. by V. Karageorghis, Nicosia 1973, pp. 51–61.
• E. Oberhummer, Der Insel Cypern. Eine Landeskunde auf historischer Grundlage, Bd. 1, Munchen 1903.
• P. Osiewicz, Kwestia cypryjska: przebieg i konsekwencje rokowań w latach 2008–2012, „Rocznik Integracji Europejskiej”, nr 2 (2012), pp. 175–190.
• P. Osiewicz, Pokojowa regulacja kwestii cypryjskiej. Aspekty prawne i polityczne, Toruń 2008.
• G. Ostrogorski, Dzieje Bizancjum, Warszawa 2008.
• J. A. Ostrowski, Rozwoj i upadek Imperium Romanum, [in:] Wielka Historia Świata, t. 3: Świat okresu Cywilizacji Klasycznych, red. P. Kaczanowski, A. Krawczuk, J. A. Ostrowski, J. Wolska-Leonarczyk, A. Zemanek, J. Źrałka, Krakow 2005.
• S. Panteli, Place of Refuge: A History of the Jews in Cyprus, London 2003.
• E. J. Peltenburg, Conclusions: Mylouthkia I and the Early Colonists of Cyprus, [in:] The Colonisation and Settlement of Cyprus. Investigations at Kissonerga-Mylouthkia, 1976–1996, ed. by E. J. Peltenburg, Savedalen 2003, pp. 83–103.
• H. D. Purcell, Cyprus, London 1969. S. Sophocleous, Atlas des representations chypro-archaiques des divinites, Goteborg 1985.
• M. Starowieyski, Datowanie aktow św. Barnaby (BGH 225; ClAp 385) i Panegiryku św. Barnaby (BGH 226; CPG 7400; ClAp 286), „Meander”, nr 48 (1993), pp. 319–323.
• M. Starowieyski, Św. Barnaba w historii i legendzie, „Analecta Cracoviensia”, t. 23 (1991), pp. 391–413.
• J. Starr, Romania: The Jewries of the Lewant after the Fourth Crusade, Paris 1949.
• L. Steele, Cyprus before History. From the Earliest Settlers to the End of the Bronze Age, London 2004.
• Studies on the History of the Church in Cyprus, 4th–20th Centuries, ed. by B. Englezakis, Aldershot 1995.
• A. Weis, Sergius Paullus, Statthalter von Zypern, „Zeitschrift fur Papyrologie und Epigraphik“, Bd. 169 (2009), pp. 188–192.
• R. L. Wilken, The Jews and Christian Apologetics After Theodocius I Cunctos Populos, “Harvard Theological Review”, vol. 73/3–4 (1980), pp. 451–471.
• J. Wortley, Relics of the “Friends of Jesus” at Constantinople, [in:] Byzance et les reliques du Christ, ed. by J. Durand, B. Flusin, Paris 2004, pp. 143–157.

Identifiers

ISSN

0867-8294

DOI

10.15633/fhc.2204

URI

http://czasopisma.upjp2.edu.pl/foliahistoricacracoviensia/article/view/2204