Działalność klasztoru Karmelitów bosych w Wiśniczu (1630–1782)

• Authors: Praśkiewicz Szczepan

Title variants

EN

The activities of the Monastery of the Discalced Carmelites in Wiśnicz (1630–1782)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Wychodząc od słów Stanisława Lubomirskiego, fundatora klasztoru, wypowiedzianych w 1641 roku wobec króla Władysława IV, że „zakonnicy wiśniccy ściśle przestrzegają karności swej zakonnej”, studium prezentuje działalność wiśnickich karmelitów bosych, podkreślając, że pierwszą i najbardziej czytelnie oddziaływującą apostolsko cechą życia zakonnego jest wierność własnemu charyzmatowi i świadectwo życia, co św. Teresa od Jezusa, reformatorka Karmelu wyraziła w słowach: „operibus magis, quam verbis doceant”. Studium przedstawia więc działalność klasztoru ad intra i ad extra. W pierwszym sektorze działalności umiejscawia się formacja nowicjuszy i kleryków, prowadzenie bogato wyposażonej biblioteki klasztornej, kapituły prowincjalne celebrowane w Wiśniczu, troska o zarządzanie dobrami i o konserwację obiektu. Z kolei w sektorze ad extra zostaje opisana posługa sakramentalna i głoszenie słowa Bożego w kościele klasztornym, promocja miejscowych powołań, kaznodziejstwo wyjazdowe, piśmiennicza działalność zakonników i specyficzny apostolat zakonu (szerzenie kultu maryjnego ze szczególną promocją nabożeństwa szkaplerznego, kult św. Józefa, św. Teresy od Jezusa oraz kierownictwo duchowe wobec sióstr karmelitanek bosych, a także pomoc świadczona im podczas tułaczki spowodowanej wojnami i zarazami). Słowem winnicy karmelici bosi wiedzieli, że trzeba contemplata aliis tradere, i że suprema lex to salus animarum.

EN

Commencing with the words spoken by Stanisław Lubomirski, the founder of the monastery, in 1641, in the presence of King Władysław IV, that „the religious fraternity of Wiśnicz should strictly follow their religious discipline”, this study outlines the activities of the Discalced Carmelites in Wiśnicz, noting that the first and most fundamental aim of their apostolic religious life is fidelity to the charism and the living testimony which St. Teresa of Jesus, the reformer of the Carmelites, expressed in the words: „operibus magis, quam verbis doceant”. This study shows the activity of the monastery ad intra and ad extra. The first section elaborates upon the formation of novices and seminarians, the role of the richly stocked monastery library, the Provincial Chapters held in Wiśnicz, the care and management of goods and the maintenance of the facilities. On the other hand, in the ad extra section, there are descriptions of sacramental ministry, preaching of the Word of God in the monastery church, the promotion of local vocations, travels for the purposes of evangelization, the writing activities of the religious men and the specific apostolate of the Order (to spread devotion to Blessed Mary with a special promotion of the Scapular, the devotion to St. Joseph, to St. Teresa of Jesus and giving spiritual direction to the Discalced Carmelite nuns, as well as evidence of assistance provided by them during periods of exile due to wars and plagues). In a nutshell, the Discalced Carmelites of Wiśnicz knew that you need contemplata aliis tradere and that suprema lex is salus animarum.

Keywords

PL

klasztor Karmelitów bosych w Wiśniczu; Stanisław Lubomirski

EN

Monastery of the Discalced Carmelites in Wiśnicz; Stanisław Lubomirski

• Publisher: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
• Journal: Folia Historica Cracoviensia
• Year: 2013
• Volume: 19
• Pages: 195–221

Dates

published

2013-12-31

Contributors

author

Praśkiewicz Szczepan

• Karmelitański Instytut Duchowości, Kraków

References

• Autobiografa mistyczna m. Teresy od Jezusa karm. bosej (Anny Marii Marchockiej). Wyd. K. Górski. Poznań 1939, s. 58.
• J. Długosz, Biblioteka klasztoru karmelitów bosych w Wiśniczu (1630–1649). „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” T. 13: 1966, s. 91–169.
• [J. J. Filek] Otto od Aniołów, Duchowość zakonna według nauki o. Hieronima od św. Jacka [Andrzeja Cyrusa]. Kraków 1965.
• K. Furmanik, Księga zmarłych karmelitów bosych w Polsce, na Litwie i Rusi 1607-1998. T. 1, cz. 1–2: Prowincja Polska pod wezwaniem Ducha Świętego 1607–1750. Kraków 2002, s. 419.
• C. Gil, Karmelici Bosi w Polsce 1605–1655. „Nasza Przeszłość” T. 48: 1977, s. 161–162.
• C. Gil, Mistrz Jan od Jezusa i Maryi (1564–1614). Życiorys, modlitwy i medytacje. Kraków 1998.
• C. Gil, Z dziejów kultu św. Józefa w prowincji polskiej karmelitów bosych. W: Józef z Nazaretu. T. 1. Kraków 1980, s. 243.
• Klasztorna apteka. W: B. J. Wanat, Kult św. Józefa Oblubieńca NMP u karmelitów bosych w Krakowie. Kraków 1981, s. 74–76.
• W. Kiwior, Nowe oblicze kapituły prowincjalnej w Karmelu Terezjańskim. W: Akta Kapituły Prowincjalnej. Czerna, 8–17 kwietnia 2002. T. 5: Materiały uzupełniające. Kraków 2002.
• Klasztory karmelitanek bosych w Polsce, na Litwie i Rusi. Ich początek, rozwój i tułactwo w czasie rozruchów wojennych w XVII wieku. Recz osnuta na kronikach klasztornych. [Opr. św. Rafał Kalinowski]. T. 2: Lwów–Warszawa. Kraków 1901.
• Klio znaczy chwalić. Historia, czasy i ludzie w siedemnastowiecznych pogrzebowych kazaniach karmelitańskich. W: Karmelici bosi w Polsce 1605–2005. Księga jubileuszowa. Pod red. C. Gila. Kraków 2005, s. 49–105.
• Leonard Kowalówka od Męki Pańskiej, Z naszej przeszłości misyjnej. Rzym 1975, s. 466–470.
• Leonardo della Passione [G. C. Kowalówka], L’attività pastorale e missionaria dei Carmelitani Scalzi Polacchi. Dissertatio ad lauream. Roma 1970.
• S. T. Praśkiewicz, Wierni Chrystusowi i Kościołowi. Męczennicy Polskiego Karmelu w pierwszym czterechsetleciu jego historii. Kraków 2004.
• Przepisy wykonawcze, nr 267a. W: Reguła, konstytucje, przepisy wykonawcze Zakonu Braci Bosych Najświętszej Maryi Panny z Góry Karmel. Kraków 1997.
• P. S. Szlezynger ,Dawny kościół Karmelitów Bosych w Wiśniczu. Bochnia–Nowy Wiśnicz 2009.
• P. S. Szlezynger, Dawny kościół Karmelitów Bosych w Wiśniczu. Nowy Wiśnicz 2000.
• Teresa od Jezusa św., Sprawozdania duchowe, 67. W: Taż, Dzieła. T. 3. Kraków 1995.
• Św. Teresa od Jezusa, Księga fundacji. Przeł. H. P. Kossowski. Kraków 2006.
• B. J. Wanat, Zakon Karmelitów Bosych w Polsce. Klasztory Karmelitów i Karmelitanek Bosych 1605–1975. Kraków 1979, s. 368.
• D. Wider, Pieśni Salomonowych o duszy ludzkiej wytłumaczenie o. Bonawentury Frezera OCD (1638–1687). W: Karmelici bosi w Polsce 1605–2005. Księga jubileuszowa, s. 387–408.
• Wkład karmelitów bosych w kaznodziejstwo polskie. W: Cztery wieki karmelitów bosych w Polsce, 1605–2005. Pod red. A. Ruszały. Kraków 2005, s. 245–260.
• Klio znaczy chwalić. Historia, czasy i ludzie w siedemnastowiecznych pogrzebowych kazaniach karmelitańskich. W: Karmelici bosi w Polsce 1605–2005. Księga jubileuszowa. Pod red. C. Gila. Kraków 2005, s. 49–105. - Historia
• C. Gil, Karmelici Bosi w Polsce 1605–1655. „Nasza Przeszłość” T. 48: 1977, s. 161–162. - Nasza Przeszłość

Identifiers

ISSN

0867-8294

DOI

10.15633/fhc.238

URI

http://czasopisma.upjp2.edu.pl/foliahistoricacracoviensia/article/view/238/166