Listy pożegnalne niedoszłych samobójców. Analiza treści

• Authors: Rosa Krzysztof

Title variants

EN

Suicide Notes Left by Persons Attempting Suicide. A Content Analysis

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł ma dwa cele. Główny to analiza treści listów pożegnalnych osób, które próbowały odebrać sobie życie. Ich autorami byli pacjenci hospitalizowani w Klinice Toksykologii Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi po samobójczym zatruciu, najczęściej lekami. Stosując analizę jakościową treści opisano zawartość listów. Wyróżniono różne kategorie treści analizowanych dokumentów osobistych, m.in. adresatów listów, sposób, w jaki ich autorzy interpretowali przyczyny swojego samobójczego zachowania, komunikaty skierowane do najbliższych, samoocenę aktu samobójczego. Opisano także motywy napisania listu oraz ich formę. Zwrócono także uwagę na problem wiarygodności analizy takich dokumentów jako metody stosowanej w badaniach suicydologicznych oraz wskazano różne perspektywy teoretyczne w suicydologii w odniesieniu do przydatności wykorzystania listów samobójców w analizie zjawiska samobójstwa. Drugi cel to przedstawienie najistotniejszych społecznych czynników ryzyka zachowań samobójczych w oparciu o trzy współczesne, socjologiczne perspektywy analizy takich zachowań (model społecznej integracji, model modernizacji, model kulturowych norm, wartości i postaw).

EN

The paper presents two issues. First it offers an analysis of the content of suicide notes left by people who attempted to take their lives. Their authors were hospitalized in The Toxicology Clinic of The Nofer Institute of Occupational Medicine in Łódź after their suicidal intoxication, usually with drugs. Using the qualitative analysis technique, we describe the content of the letters, distinguishing various categories of the content of personal documents, such as: addressees of the letters; authors’ interpretations of the reasons for their suicidal behaviors; messages addressed to relatives; and self-assessment of their suicidal acts. We also describe the motives for writing the letters and their form. We next discuss the problem of the reliability of such documents as a method for conducting in suicidological research. Moreover, we indicate different theoretical perspectives in suicidology concerning the usefulness of suicide notes in the analysis of suicides. Secondly, the text refers to the most fundamental social factors underlying suicidal behaviors, which factors are based on three modern sociological perspectives of suicidal behavior analysis (the model of social integration, the model of modernization, the model of cultural norms, values and attitudes).

Keywords

PL

próba samobójcza; list niedoszłego samobójcy; list samobójcy; analiza treści

EN

suicidal attempt; suicide notes left by a person who attempted suicide; suicide note; content analysis

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Przegląd Socjologiczny
• Year: 2015
• Volume: LXIV (64)
• Issue: 4
• Pages: 103-128

Dates

published

2015

Contributors

author

Rosa Krzysztof

• Katedra Nauk Humanistycznych, Zakład Socjologii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

References

• Antretter E., Dunkel D., Osvath P., Voros V., Fekete S., Haring C., 2006, Multilevel Modeling Was a Convenient Alternative to Common Regression Designs in Longitudinal Suicide Research, “Journal of Clinical Epidemiology”, 59, pp. 576–586.
• Bankroft J.M., Skrimshire A.M., Simkin S.,1976, The Reasons People Give for Taking Overdoses, “The British Journal of Psychiatry”, 128, pp. 538–548.
• Berelson B., 1952, Content Analysis in Communication Research, Glencoe: The Free Press.
• Birchnell J., Alacorn J., 1971, Depression and Attempted Suicide: A Study of 91 Cases Seen in a Casualty Department, “British Journal of Psychiatry”, 118, pp. 289–296.
• Black S.T., 1993, Comparing Genuine and Simulated Suicide Notes: A New Perspective, “Journal of Consulting and Clinical Psychology”, 614, pp. 699–702.
• Cartwright D.P., 1965, Analiza treści, (w:) S. Nowak (red.), Metody badań socjologicznych, Warszawa: PWN.
• Czabański A., 2001, Społeczne i jednostkowe determinanty zachowań samobójczych młodzieży, Poznań: Pomost.
• Czyżewski M., Rosa K., 1996, Samobójstwa w okresie transformacji. Fakty i interpretacje. „Kultura i Społeczeństwo”, 2, ss. 117–129.
• Darbonne A.R., 1969., Suicide and age: a suicide note analysis, “Journal of Consulting and Clinical Psychology”, vol. 33, no.1, pp. 46–50.
• Denzin N.K., 1970, The Research Act: A Theoretical Introduction to Sociological Methods, Chicago: Aldine.
• Durkheim E., 2006, Samobójstwo. Studium z socjologii, Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Filipiak S., Worobiej D., 2009–2010, Obraz siebie u osób po próbach samobójczych, „Suicydologia”, 5–6, ss. 138–145.
• Gmitrowicz A., Lewandowska A., 2009–2010, Charakterystyka uczniów dokonujących zamierzonych samouszkodzeń, „Suicydologia”, 5, ss. 77–85.
• Gmitrowicz A., Dubla W., 2001, Zachowania samobójcze w reprezentatywnej grupie młodzieży z terenu Łodzi, „Psychiatria i Psychologia Kliniczna”, 3, ss. 236–243.
• Goodwin R.D., Beautrois A.L., Fergusson D.M., 2004, Familial Transmission of Suicidal Ideation and Suicide Attempts: Evidence from General Population Sample, “Psychiatry Research”, 26, pp. 159–165.
• Goodwin R.D., Kroenke K., Howen C.W., Spitzer R.L., 2003, Major depression, physical illness and suicidal ideation in primary care, “Psychosomatic Medicine”, 65, pp. 501–505.
• Harris E., Barraclough B., 1997, Suicide as an Outcome for Mental Disorders: A Meta-Analysis, “British Journal of Psychiatry”, 190, pp. 205–228.
• Heim N., Lester D., 1990, Do Suicides Who Write Suicides Notes Differ from These Who Do Not ? A Study of Suicides in West Berlin, “Acta Psychiatrica Scandinavica”, 82, pp. 327–373.
• Hołyst B.,1991, Przywróceni życiu, Warszawa: PWN.
• Hołyst B., 1999, Na granicy życia i śmierci, Warszawa: Agencja Wydawnicza „Cindrella Books”.
• Hołyst B., 2002, Suicydologia, Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze Lexis/Nexis.
• Hołyst B., 2013, Poglądy społeczeństwa polskiego na problematykę samobójstw, (w:) B. Hołyst (red.), Kondycja psychiczna społeczeństwa polskiego a samobójstwa, Warszawa: Wyższa Szkoła Menadżerska w Warszawie: Polskie Towarzystwo Suicydologiczne.
• James R.K., Gilliand B., 2005, Strategie interwencji kryzysowej. Pomoc psychologiczna poprzedzająca terapię, Warszawa: Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Wydawnictwo Edukacyjne.
• Jamison K.R., 1999, Noc szybko nadchodzi. Zrozumieć samobójstwo by mu zapobiec, Poznań: Zysk i S –ka Wydawnictwo.
• Jarosz M., 2013, Samobójstwa. Dlaczego teraz?, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Kamali M., Oquendo M.A., Mann J., 2001, Understanding the Neurobiology of Suicidal Behavior, “Depression and Anxiety”, 14, pp. 164–176.
• Kaźmierska K., 2012, Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów, Kraków: NOMOS.
• Kovacs M., Beck A., 1977, The Wish to Die and the Wish to Live in Attempted Suicides, “Journal of Clinical Psychology”, 33, pp. 361–365.
• Leenaars A., Balance W., 1984, A Logical Empirical Approach to the Study of Suicide Notes, “Canadian Journal of Behavioral Science”, 16, pp. 249–256.
• Leenaars A., 1988a, Are Women’s Suicides Really Different from Men’s, “Women and Health”, 18, pp. 17–33.
• Leenaars A., 1988b, Suicide Notes, New York: Human Science Press.
• Leoński J., 1999, Metoda biograficzna, (w:) Encyklopedia Socjologii, t.2, Warszawa: PWN.
• Lester D., Heim N., 1992, Sex Differences in Suicide Notes, „Perceptual and Motor Skills”, 75, pp. 582.
• Litman R.E., [1966], Police Aspects of Suicide, “Police”, 10, pp. 14–18.
• Nowak S., 1965, Metody badań socjologicznych, Warszawa: PWN.
• O’Connor R., Sheehy N., 2002, Zrozumieć samobójcę, Gdańsk: Gdańskie Towarzystwo Psychologiczne.
• O’Donnell I., Farmer R., Catalan J., 1993, Suicides Notes, “British Journal of Psychiatry”, 163, pp. 45–48.
• Pilecka B., 2005, Osobowościowe korelaty prób samobójczych u młodzieży, Wyd. II, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagielońskiego.
• Platt S., 1984, Unemployment and Suicidal Behavior: A Review of the Literature, “Social Science Medicine”, 19, pp. 93–115.
• Posener J.A., La Haye A., Cheifez P.N., 1989, Suicide Notes in Adolescence ,“Canadian Journal of Psychiatry”, 34, pp. 171–176.
• Ringel E., 1993, Samobójstwo apel do innych, Warszawa: Stowarzyszenie Pomocy Telefonicznej i Zapobiegania Samobójstwom, Oficyna Profi.
• Rosa K., 1996, Próby samobójcze. Charakterystyka socjologiczna, Łódź: Oficyna Wydawnicza Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi.
• Rosa K., 2007, Młodzież podejmująca próby samobójcze. Charakterystyka socjologiczna, „Przegląd Lekarski”, t. 1, nr 64, ss. 24–30.
• Rosa K., 2012, (Nie)wiarygodność danych statystycznych dotyczących zachowań samobójczych. Perspektywa teoretyczna i praktyka społeczna, „Przegląd Socjologiczny” L.XI/2, ss. 265–
• –290.
• Rosa K., Merecz D., 2005, Międzynarodowy Program Badań nad Zachowaniami Samobójczymi – SUPRE – MISS, „Suicydologia”, 1, ss. 92–97.
• Rosenberg M.L., Davidson L.E., Smith J.C., et al., 1988, Operational Criteria for the Determination of Suicide, “Journal of Forensic Science”, vol. 33, no. 6, ss. 1444–1455.
• Runeson B., Eklund G., Wasserman D., 1996, Living Conditions of Female Suicide Attempters: A Case – Control Study, “Acta Psychiatrica Scandinavica”, 94, pp. 125–132.
• Schmidtke A., Haffner H., 1988, The Werter Effect after Television Films: New Evidence for an Old Hypothesis, ”Psychological Medicine”, 18, pp. 665–676.
• Schmidtke A., Bille-Brahe V., De Leo D et al, 1996, Attempted Suicide in Europe: Rates, Trends, and Sociodemographic Characteristic of Suicide Attempters in the Period 1989–1992. Results of the WHO/EURO Multicentre Study on Parasuicide,”Acta Psychiatrica Scandinavica”, 93, pp. 327–338.
• Shneidman E.S., Farberow N.L., 1957a, Some Comparison Between Genuine and Simulated Suicide Notes in Terms of Mowrer’s Concept of Discomfort and Relief, “Journal of General Psychology”, 56, pp. 251–256.
• Shneidmann E.S., Farberow N.L., 1957b, Clues to Suicide. New York: McGraw – Hill. Springer.
• Shneidman E.S., Farberow N.L., 1960, A Social – Psychological Investigation of Suicide, (w:) H.P. David., Brengelmann J.C (ed.), Perspectives in Personality Research, New York: Springer.
• Shneidman E.S., 1973a, Suicide Notes Reconsidered, “Psychiatry”, 36, pp. 379–395.
• Shneidman E.S., 1973b, Deaths of Man, New York: Jaso Aronson Inc.
• Shneidman E.S., 1980, Voices of Man, New York: Harper and Row.
• Stack S., 2000a, Suicide: A 15 – Year Review of the Sociological Literature. Part I: Cultural and Economic Factors, “Suicide Life Threatening Behavior”, 30, pp. 145–162.
• Stack S., 2000b, Suicide: A 15 – Year Review of the Sociological Literature. Part II: Modernization and Social Integrations Perspectives, “Suicide Life Threatening Behavior”, 30, pp. 163–174.
• Szczepański J., 1971, Metoda biograficzna, (w:) J. Szczepański (red.), Odmiany czasu teraźniejszego, Warszawa: PWN.
• Travato F., Jarvis F., 1986, Imigrant and Suicide in Canada: 1971 – 1981, ”Social Forces”, 65, pp. 433–457.
• Tuckman J., Kleiner R.J., Lavell M., 1959, Emotional Content of Suicide Notes, “American Journal of Psychiatry”, 116, pp. 59–63.
• Włodarek J., Ziółkowski M., 1990, Metoda biograficzna w socjologii, Warszawa–Poznań: PWN.
• Wójcik W., 1963, Listy pożegnalne samobójców, „Problemy Kryminologii”, 46, ss. 780–793.

Identifiers

ISSN

0033-2356