Zagregowana ocena kondycji finansowej przedsiębiorstw z wykorzystaniem polskich modeli upadłości

• Authors: Kisielińska Joanna , Waszkowski Adam

Title variants

EN

The Aggregate Rating of Enterprise Financial Condition Using the Polish Bankruptcy Models

RU

Агрегированная оценка финансового состояния предприятий с использованием польских моделей банкротства

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule przedstawiono zagregowaną ocenę kondycji finansowej wybranej grupy polskich przedsiębiorstw z wykorzystaniem 20 modeli prognozowania upadłości przedsiębiorstw opracowanych przez różnych polskich autorów. Przedstawiono zasady konstrukcji modeli klasyfikacyjnych do prognozowania bankructwa, wskazując na najczęstsze rozwiązania, jakimi są liniowa funkcja dyskryminacyjna oraz model logitowy. Omówiono również dobór wskaźników wykorzystywanych w konstrukcji systemów wczesnego ostrzegania. Skuteczność badanych modeli predykcyjnych zweryfikowano dla wybranej grupy firm, obejmującej 53 przedsiębiorstw, które zbankrutowały w okresie 2003–2011 oraz 53 przedsiębiorstw znajdujących się w dobrej kondycji finansowej. Analiza pokazała, że jakość uzyskanej klasyfikacji była zadowalająca w przypadku pięciu modeli. W pozostałych przypadkach testowane modele dają zbyt niski odsetek poprawnych identyfikacji bądź zbyt silną asymetrię w rozpoznawaniu przedsiębiorstw zdrowych i zagrożonych. Jeśli jednak ocena kondycji finansowej przedsiębiorstw jest przeprowadzona w sposób zagregowany, według dominujących wskazań ze wszystkich dostępnych modeli, to rozróżnienie pomiędzy klasą zdrowych i klasą zagrożonych przedsiębiorstw okazuje się prawidłowe dla 87% firm. Ponadto ocena metodą zagregowaną daje szanse na uzyskanie klasyfikacji o mniejszej asymetrii niż stosowanie indywidualnych modeli.

EN

This paper presents the aggregate rating of financial distress for the selected group of Polish enterprises, using 20 bankruptcy prediction models developed by various Polish authors. The authors describe the principles of construction of models used to predict bankruptcy, pointing to a common solution which is a linear discriminant function and the logit model. Attention is also focused on the selection of the indicators used in the construction of early warning systems. The effectiveness of the tested prediction models was verified for the selected sample including 53 companies that went bankrupt during the period 2003-2011 and 53 firms in good financial condition. The research has shown that the quality of the resulting classification was satisfactory only for five models. In other cases, the tested models give too low proportion of correct identification, or too strong asymmetry in identifying healthy and endangered firms. However, if the assessment of the financial condition of individual enterprises is carried out on an aggregate basis, using the dominant indications from all the available models, then the distinction between the healthy class and the endangered class is correctly recognized for 87% of the companies. In addition, the aggregate assessment method provides an opportunity to obtain the classification of less asymmetry than the use of individual models.

RU

В статье представлена агрегированная оценка финансового состояния избранной группы польских предприятий с использованием 20 моделей прогнозирования банкротства предприятий, подготовленных разными польскими авторами. Авторы анализируют принципы построения классификационных моделей для прогнозирования банкротства, указывая на наиболее частые решения, каковыми являются линейная дискриминационная функция и логитовая модель. Оговаривается также подбор показателей, используемых в конструкции систем раннего предупреждения. Эффективность исследуемых продукционных моделей была проверена для избранной группы, охватывающей 53 предприятия, которые обанкротились в период с 2003 по 2011 гг., и 53 предприятия, находящихся в хорошем финансовом состоянии. Анализ показал, что качество полученной классификации было удовлетворительно в случае пяти моделей. В остальных случаях тестированные модели дают слишком низкий процент правильной идентификации или слишком сильную асимметрию в выявлении здоровых и неблагополучных предприятий. Однако, если оценка финансового состояния предприятий проводится агрегированным способом по доминирующим указаниям из всех доступных моделей, то различие между группой здоровых и группой неблагополучных предприятий оказывается правильным для 87% фирм. Кроме того, оценка с помощью агрегированного метода дает шанс на получение классификации с меньшей асимметрией, чем применение индивидуальных моделей.

Keywords

EN

bankruptcy; financial condition of enterprises; prediction models; Poland’s economy

• Publisher: Komitet Nauk Ekonomicznych PAN, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
• Journal: Ekonomista
• Year: 2015
• Issue: 5
• Pages: 679-692

Contributors

author

Kisielińska Joanna

• Dr hab. Joanna Kisielińska – prof. SGGW, Wydział Nauk Ekonomicznych SGGW

author

Waszkowski Adam

• Mgr Adam Waszkowski – Wydział Nauk Ekonomicznych SGGW

References

• Altman E. I., Financial Ratios, Discriminant Analysis and the Prediction of Corporate Bankruptcy, „Journal of Finance” 1968, nr 23(4).
• Aziz M. A., Dar H. A., Predicting Corporate Bankruptcy: Whither Do We Stand?, (http://www.lboro.ac.uk/departments/ec/researchpapers/2004/departmental%20paper%20_Aziz%20and%20Dar_.pdf, 2007).
• Borkowski B., Dudek H., Szczesny W., Ekonometria. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003.
• Gajdka J., Stos D., Ocena kondycji finansowej polskich spółek publicznych w okresie 1998–2001, w: Czas na pieniądz, Zarządzanie finansami, Mierzenie wyników i wycena przedsiębiorstw, t. 1, red. D. Zarzecki, Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2003.
• Gasza R., Związek między wynikami analizy typu Altmana a kształtowaniem się kursów akcji wybranych spółek giełdowych w Polsce. Rezultaty badań najstarszych spółek giełdowych w latach 1991–1995, „Bank i Kredyt” 1997, nr 3.
• Gruszczyński M., Modele mikroekonometrii w analizie i prognozowaniu zagrożenia finansowego przedsiębiorstw, Instytut Nauk Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2003.
• Hamrol M., Czajka B., Piechocki M., Upadłość przedsiębiorstw – metoda analizy dyskryminacyjnej, „Przegląd Organizacji” 2004, nr 6.
• Hołda A., Prognozowanie bankructwa jednostki w warunkach gospodarki polskiej z wykorzystaniem funkcji dyskryminacyjnej ZH, „Rachunkowość” 2001, nr 5.
• Iwanicz M., Kłopotów z Altmanem ciąg dalszy, „Gazeta Bankowa” 1995, nr 3.
• Juszczyk S., Prognozowanie upadłości przedsiębiorstw, „Ekonomista” 2010, nr 5.
• Kisielińska J., Modele klasyfikacyjne prognozowania sytuacji finansowej gospodarstw rolniczych, Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2008(a).
• Kisielińska J., Wykorzystanie klasycznych metod analizy danych i sieci neuronowych do prognozowania upadku gospodarstw rolniczych – podejście klasyfikacyjne i regresyjne, w: Modelowanie preferencji a ryzyko, red. T. Trzaskalik. „Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej im. Karola Adamieckiego”, Katowice 2008(b).
• Kisielińska J., Waszkowski A., Polskie modele do prognozowania bankructwa przedsiębiorstw i ich weryfikacja, „Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej” 2010, nr 82.
• Kumar P.R., Ravi V., Bankruptcy Prediction in Banks and Firms via Statistical and Intelligent Techniques – a Review, „European Journal of Operational Research” 2007, vol. 180.
• Madalla G.S., Limited-dependent and Qualitative Variables in Econometrics, Cambridge University Press, Cambridge 2004.
• Mączyńska E., Zawadzki M., Dyskryminacyjne modele predykcji bankructwa przedsiębiorstw, „Ekonomista” 2006, nr 2.
• „Monitor Polski B”. Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. z 2012 r. Nr 0, poz. 1112, z późn. zm.).
• Prusak B., Nowoczesne metody prognozowania zagrożenia finansowego przedsiębiorstwa, Difin, Warszawa 2005.
• Rogowski W., Możliwość wczesnego rozpoznawania symptomów zagrożenia zdolności płatniczej przedsiębiorstwa, „Bank i Kredyt” 1999, nr 6.
• Stasiewski T., Z-score – indeks przewidywanego upadku przedsiębiorstwa. „Rachunkowość” 1996, nr 12.
• Waszkowski A., Methods of Classification Models for Enterprises Insolvency Prediction, „Acta Scientarium Polonorum” 2011, nr 10(2).
• Wędzki D., Zastosowanie logitowego modelu upadłości przedsiębiorstw, „Ekonomista” 2005, nr 5.
• Wierzba D., Wczesne wykrywanie przedsiębiorstw zagrożonych upadłością na podstawie analizy wskaźników finansowych – teoria i badania empiryczne, „Zeszyty Naukowe”, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomiczno-Informatycznej w Warszawie, Warszawa 2000, nr 9.