Pozycja i rola Komisji Europejskiej w procedurze ochrony budżetu UE w przypadku uogólnionych braków w zakresie praworządności w państwach członkowskich

• Authors: Piwoński Karol

Title variants

EN

The position and role of the European Commission in the procedure of the protection of the EU budget in the general regime of conditionality

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przedmiotem artykułu jest analiza pozycji Komisji Europejskiej i roli, jaką instytucja ta odgrywa w postępowaniu przewidzianym w rozporządzeniu ws. ogólnego reżimu warunkowości w celu ochrony budżetu Unii Europejskiej (UE). W tym celu przeanalizowano schemat tego postępowania, dokonując wykładni właściwych regulacji przy wykorzystaniu metody dogmatycznej, jednocześnie uwzględniając opinie instytucji UE oraz stanowisko doktryny. Zastosowano również metodę porównawczą, zestawiając uprawnienia Komisji przyznane w procedurze ochrony budżetu Unii z instrumentami dotychczas regulowanymi w Traktatach. Analiza została dokonana przez pryzmat ukształtowania pozycji poszczególnych instytucji w nowej procedurze. Nie pozwala ona przewidzieć, w jaki sposób procedura ta będzie wykorzystywana w praktyce. Przeprowadzona analiza wskazuje jednak, że to Komisja Europejska – instytucja o charakterze wspólnotowym – zyskała szerokie kompetencje, a przy ich stosowaniu wyposażona została w szeroki zakres kompetencji uznaniowych. Z jednej strony, wprowadzone regulacje stanowią egzemplifikację nowego paradygmatu w zakresie ukształtowania mechanizmów służących ochronie praworządności, z drugiej zaś, rodzą wątpliwości co do zgodności z prawem UE. Niewątpliwie stanowią one jednak zdecydowany krok na rzecz zwiększenia skuteczności unijnego instrumentarium ochrony praworządności.

EN

The aim of this article is to analyse the position and role of the European Commission in the procedure provided in the regulation on a general regime of conditionality for the protection of the European Union’s budget. For this purpose the scheme of this procedure was analysed, by interpreting the relevant regulations using the dogmatic method and considering opinions of the EU institutions and views of the scholars. A comparative method has also been applied. The new position of the Commission in the procedure for protection of the EU budget has been compared with the position it plays in the existing instruments. The analysis is made from the point of view of the position of individual institutions in the new procedure, although it does not allow predicting how they will be implemented. The conducted analysis demonstrates that the European Commission – an institution of Community character – has gained wide competences, and in applying them it has been given a wide range of discretion. On the one hand, the introduced regulations exemplify a new paradigm in creating mechanisms for protection of the rule of law. On the other hand, they raise doubts as to their compliance with EU law. However, they undoubtedly constitute a decisive step towards increasing the effectiveness of the EU’s instruments for the rule of law protection.

Keywords

PL

Unia Europejska; Komisja Europejska; ochrona praworządności; sankcje finansowe; ochrona budżetu UE

EN

European Union; European Commission; rule of law protection; financial sanctions; protection of the EU budget

• Publisher: Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych, Uniwersytet Warszawski
• Journal: Przegląd Europejski
• Year: 2021
• Issue: 1(59)
• Pages: 145-156

Dates

published

2021

Contributors

author

Piwoński Karol

• University of Warsaw

References

• BACHMAIER Lorena (2019), Compliance with the Rule of Law in the EU and the Protection of the Union’s Budget, „The European Criminal Law Associations’ Forum”, nr 2. https://doi.org/10.30709/eucrim-2019-008
• BARCIK Jacek (2019), Ochrona praworządności w Radzie Europy i Unii Europejskiej ze szczególnym uwzględnieniem niezależności sądów i niezawisłości sędziów, Warszawa.
• BARCZ Jan, GRZESZCZAK Robert, NOWAK-FAR Artur, TRUSZCZYŃSKI Jan (2020), Praworządność a unijne fundusze: weto – scenariusz wyprowadzenia Polski z Unii Europejskiej .W sprawie niedopowiedzeń, przekłamań i zwykłych bzdur, https://www.euractiv.pl/wp-content/uploads/sites/6/2020/11/TE_praworządność-a-weto-1.pdf.
• GRZELAK Agnieszka (2018), Wzajemne zaufanie jako podstawa współpracy sądów państw członkowskich UE w sprawach karnych (uwagi na marginesie odesłania prejudycjalnego w sprawie C-216/18 PPU Celmer), „Państwo i Prawo”, nr 10.
• GRZESZCZAK Robert (2019), Skuteczność unijnych procedur ochrony praworządności w stosunku do państw członkowskich, „Państwo i Prawo”, nr 6.
• KOMUNIKAT KOMISJI (2014) do Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 marca 2014 r. Nowe ramy UE na rzecz umocnienia praworządności, COM(2014) 158 final.
• ŁACNY Justyna (2018), Zawieszenie wypłat funduszy UE przekazywanych państwom członkowskim naruszającym zasadę praworządności – nowy mechanizm warunkowości w prawie UE, „Europejski Przegląd Sądowy”, nr 12.
• MARCISZ Paweł, TABOROWSKI Maciej (2017), Nowe ramy Unii Europejskiej na rzecz umocnienia praworządności. Krytyczna analiza analizy krytycznej (artykuł polemiczny), „Państwo i Prawo”, nr 12.
• OPINIA (2014) służby prawnej Rady w sprawie zgodności komunikatu Komisji „Nowe ramy UE na rzecz umocnienia praworządności” z traktatami, 10296/14, Bruksela, 27 maja 2014, pkt 28.
• OPINIA Trybunału Obrachunkowego (2018) z dnia 17 sierpnia 2018 r., 2018/C 291/01.
• ORĘDZIE (2012) o stanie Unii w 2012; https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/SPEECH_12_596 (28.12.2019 r.).
• PECH Laurent, SCHEPPELE Kim Lane (2017) Illiberalism Within: Rule of Law Backsliding in the EU, „Cambridge Yearbook of European Legal Studies”, nr 19. https://doi.org/10.2139/ssrn.3009280
• POLIŃSKI Romuald (2015), Problemy strefy euro, Warszawa.
• POPRAWKI PE (2019), Poprawki Parlamentu Europejskiego z dnia 17 stycznia 2019 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony budżetu Unii w przypadku uogólnionych braków w zakresie praworządności w państwach członkowskich, https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-8-2019-0038_PL.html#def_1_1 (17.01.2019).
• POSTANOWIENIE Trybunału z dnia 17 grudnia 2018 r., C-619/18 R, Komisja Europejska v. Rzeczpospolita Polska, pkt 81.
• TABOROWSKI Maciej (2019), Mechanizmy ochrony praworządności państw członkowskich w prawie Unii Europejskiej. Studium przebudzenia systemu ponadnarodowego, Warszawa 2019.
• TFUE, Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Dz. Urz. UE C 326 z 26.10.2012.
• TUE, Traktat o Unii Europejskiej, Dz. Urz. UE C 326 z 26.10.2012.
• TKACZYŃSKI Jan, WÜRTENBERGER Thomas (2017), Nowe ramy Unii Europejskiej na rzecz umocnienia praworządności (analiza krytyczna), „Państwo i Prawo”, nr 9.
• WNIOSEK (2018), projekt rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony budżetu Unii w przypadku uogólnionych braków w zakresie praworządności w państwach członkowskich z dnia 2 maja 2018 r., COM(2018) 324 final, 2018/0136(COD).
• WNIOSEK (2020), projekt rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ogólnego reżimu warunkowości w celu ochrony budżetu Unii, załącznik do listu Sekretariatu Generalnego Rady do Komitetu Stałych Przedstawicieli z dnia 6 listopada 2020 r., 2018/0136(COD),
• WYROK Trybunału (1986) z dnia 23 kwietnia 1986 r. Parti écologiste „Les Verts” przeciwko Parlamentowi Europejskiemu.
• WYROK Trybunału (2003) z dnia 10 lipca 2003 r., Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Europejskiemu Bankowi Centralnemu.
• WYROK Trybunału (2019) z dnia 24 czerwca 2019 r., Komisja Europejska przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie C-619/18.