Dialekt kreteński języka nowogreckiego – próba opisu na bazie materiału hydronimicznego, część 1: zjawiska fonetyczne

• Authors: Elwira Kaczyńska

Title variants

EN

The cretan dialect of modern greek – an attempt at describing on the basis of the hydronymic data, part 1: phonetic phenomena

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autorka daje przegląd najważniejszych zjawisk fonetycznych poświadczonych w dialekcie kreteńskim języka nowogreckiego z punktu widzenia ich historycznego rozwoju. Rzeczone zjawiska znajdują odbicie w nowożytnej hydronimii kreteńskiej (od XIII do XX w. n.e.), w której dominują nazwy niewielkich, przeważnie okresowych strumieni i źródeł. Z tego powodu nazwy wodne, które są znane wyłącznie ludności miejscowej, posługującej się lokalną gwarą, rejestrują większość dialektalnych zjawisk fonetycznych omawianych w niniejszym opracowaniu.

EN

The article presents an overview of different phonetic phenomena attested in the Cretan dialect of Modern Greek from the point of view of their historical development. These dialectal features may be also observed in the Modern Cretan hydronyms (from 13th to 20th c. AD), especially in the names of small streams and sources. All the water names, which are known only in a limited area of the island, register most phonetic phenomena discussed in this paper.

Keywords

PL

język nowogrecki; dialekt kreteński; nazwy wodne

EN

Modern Greek; Cretan dialect; hydronyms

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
• Year: 2014
• Volume: LX (60)
• Pages: 93-120

Dates

published

2014

Contributors

author

Elwira Kaczyńska

• Uniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny

References

• Aleksiu Stilianos (Στυλιανός Alex…ou), 1988, H krhtik» logotecn…a kat£ th Benetokrat…a, [w:] M. Panagiwt£khj Νικόλαος, red., H Kr»th: Istor…a kai politismÒj, t. 2, Grafikšj Tšcnej «Tupokršta», Hr£kleio, s. 97–229.
• Andhriotis Nikolaos P. (Νικόλαος Π. Andrièthj), 1992, Istor…a thj ellhni¬k»j glèssaj (Tšsserij melštej), InstitoÚto Neoellhnikèn Spoudèn, Θessalon…kh.
• Apostolakis Jeorjos E. (Gεώργιος Ε. Apostol£khj), 2008, Palaiinšj krhtikšj aθibolšj. LexikÒ. Lšxeij, fr£seij kai mantin£dej tou krhtikoÚ glws¬sikoÚ idièmatoj, Grafikšj Tšcnej «Tupokršta», Hr£kleio.
• Babiniotis Jeorjos D. (Γεώργιος Δ. Mpampinièthj), 2002, LexikÒ thj Nšaj Ellhnik»j Glèssaj me scÒlia gia thn swst» cr»sh twn lšxewn, Kšntro Lexikolog…aj, Aθ»na.
• Borowska Małgorzata, red., 2004, Arcydzieła literatury nowogreckiej, t. 1: Bergadis, Utrudzony, przełożył P. Majewski; Anonim, Piękna pastereczka, przełożyła M. Mikuła, redakcja, wstępy i przypisy M. Borowska; Witsen¬dzos Kornaros, Ofiara Abrahama, przełożył, wstępem i przypisami opatrzył K. Pacan, Wydawnictwo DiG, Warszawa. Chadzidhakis Jeorjos (Gεώργιος Catzid£kij), 1992, Mesaiwnik£ kai Nša Ellhnik£, t. 1, Εκδόσεις «Φιλολογικόν», Aθ»na. Chadzinikolau Nikos, 1985, Literatura nowogrecka 1453–1983, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa – Poznań.
• Charalambakis Christoforos (Χριστόφορος Caralamp£khj), 2004, To glwssikÒ id…wma tou nomoÚ Hrakle…ou, [w:] M. Gigourt£khj Νίκος, red., To Hr£kleio kai h perioc» tou, diadrom» sto crÒno. Istor…a, arcaiolog…a, logotecn…a, koinon…a, Kšntro Krhtik»j Logotecn…aj, Hr£kleio, s. 601–633.
• Detorakis Theocharis E., 1994, History of Crete, Th. Detorakis, Iraklion.
• Gortych Karolina, 2008, Dyglosja w historii greckiego języka prawa, „Investi¬gationes Linguisticae”, 16, s. 33–43.
• Idhomeneos Marinos I. (Mar…noj I. Idomenšwj), 2006, KrhtikÒ gloss£rio, Bikela…a Dhmotik» Biblioθ»kh, Hr£kleio.
• Jeronimakis Kanakis I. (Kανάκης I. Gerwnum£khj), 1999, LaografikÒ sfakianÒ lexilÒgio ermhneutikÒ. Sumplhromšno me sk…tsa, Paro¬imiakšj Mantinάdej tsh Kr»thj, Cani£.
• Jurewicz Oktawiusz, 1999, Gramatyka historyczna języka greckiego, wyd. 2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Kaczyńska Elwira, 1999, Oronimia kreteńska w twórczości Kallimacha z Cyreny, „Onomastica”, 44, s. 5–28.
• Kaczyńska Elwira, Witczak Krzysztof Tomasz, 2008, Elementy słowiańskie w leksyce kreteńskiej, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, 53, s.129–146.
• Kafkalas Michalis I. (Μιχάλης I. Kaukal£j), 1992, MnhmÒnio krhtik»j dia¬lšktou, ʹEkdosh thj efhmer…daj «Krhtik£ Ep…kaira», Aθ»na.
• Kondosopulos Nikolaos J. (Νικόλαος G. KontosÒpouloj), 1988, Glèssa: krh¬tik» di£lektoj, [w:] M. Panagiwt£khj Νικόλαος, red., Kr»th: istor…a kai politismÒj, t. 1, Grafikšj Tšcnej «Tupokršta», Hr£kleio Kr»thj, s. 553–562.
• Kondosopulos Nikolaos J. (Νικόλαος G. KontosÒpouloj), 1997, Θšmata krh¬tik»j dialektolog…aj, Biblioekdotik» A.E., Aθ»na.
• Kondosopulos Nikolaos J. (Νικόλαος G. KontosÒpouloj), 2001, Di£lektoi kai idièmata thj Nšaj Ellhnik»j, EkdÒseij GrhgÒrh, Aθ»na.
• Kondosopulos Nikolaos J. (Νικόλαος G. KontosÒpouloj), 2006a, Ant…strofo lexikÒ thj krhtik»j dialšktou (apÒ thn koin» neoellhnik» sto krhtikÒ id…wma), Biblioekdotik» A.E., Aθ»na.
• Kondosopulos Nikolaos J. (Νικόλαος G. KontosÒpouloj), 2006b, GlwssikÒj £tlaj thj Kr»thj. Genik» eisagwg» kai dialektologiko… c£rtej, Panepisthmiakšj EkdÒseij Kr»thj, Hr£kleio.
• Ksanthinakis Andonios W. (Αντώνιος B. Xanθin£khj), 2001, LexikÒ ermhneutikÒ kai etumologikÒ tou dutikokrhtikoÚ glwssikoÚ idièmatoj, wyd. 2, Panepisthmiakšj EkdÒseij Kr»thj, Hr£kleio.
• LKN, 2005, LexikÒ thj Koin»j Neoellhnik»j, InstitoÚto Neoellhnikèn Spoudèn, Θessalon…kh.
• Markomichielaki Anastasia M. (Αναστασία M. Markomicel£kh), 2004, Oi poihtšj tou C£ndaka (14oj–18oj ai.), [w:] M. Gigourt£khj Νίκος, red., To Hr£kleio kai h perioc» tou, diadrom» sto crÒno. Istor…a, arcaiolog…a, logotecn…a, koinon…a, Kšntro Krhtik»j Logotecn…aj, Hr£kleio, s. 269–311.
• Newton Brian, 1972, The Generative Interpretation of Dialect. A Study of Modern Greek Phonology, Cambridge University Press, Cambridge.
• Pangalos Jeorjos E. (Geèrgioj E. P£gkaloj), 1959, Per… tou glwssikoÚ idièmatoj thj Kr»thj, t. 3, Tupografe‹on M. & K. Tsšbdou, Aθ»na.
• Pitikakis Manolis I. (Mανόλης I. Pituk£khj), 2001, To glwssikÒ id…wma thj anatolik»j Kr»thj, t. 1, ʹEkdosh KoinwfeloÚj IdrÚmatoj Emmanou»l kai Mar…aj Pituk£kh, Ne£polh Kr»thj.
• Platakis Eleftherios K. (Eλευθέριος Κ. Πλατάκης), 1980, Dhmèdh onÒmata zèwn thj Kr»thj, „Krhtolog…a”, 10–11, s. 35–134.
• Platakis Eleftherios K. (Eλευθέριος Κ. Πλατάκης), 1987, Polusunènuma fut£ thj Kr»thj, „Krhtik» Est…a”, 1, s. 168–183.
• Polański Kazimierz, red., 1999, Encyklopedia jezykoznawstwa ogólnego, wyd. 2, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław – Warszawa – Kraków.
• Reczek Józef, 1986, Język nowogrecki, [w:] L. Bednarczuk, red., Języki indoeu¬ropejskie, t. 1, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, s. 449–467.
• Rodhakis Theodhoros I. (QeÒdwroj I. Rod£khj), 2005, To KrhtikÒ lalolÒgio, własnym sumptem, Hr£kleio Kr»thj.
• Spanakis Sterjos G. (Στέργιος Γ. Span£khj),1988, O topwnumikÒj ploÚtoj thj Kr»thj, „OnÒmata”, 12, s. 517–519.
• Thomopulos Ioanis A. (Ιωάννης A. QwmÒpouloj), 1975, TÕ Ônoma Las…i, „Am£leia”, 6, z. 22–23, s. 137–143.

Identifiers

ISSN

0076-0390