Przemiany użytkowania ziemi w centralnej części Krakowa – byłej dzielnicy katastralnej Śródmieście w latach 1992–2012

• Authors: Bogusław Luchter

Title variants

EN

Changes in Land Use in Cracow’s City Centre, 1992–2012

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest ocena przemian użytkowania ziemi zachodzących pod wpływem procesów wynikających z rozpoczęcia wdrażania zasad gospodarki rynkowej w ostatnich latach, tj. 1992–2012, w centralnej części Krakowa – tj. w Śródmieściu. Badania zostały przeprowadzone zarówno na terenie całej dzielnicy, jak i w obrębie wchodzących w jej skład bloków urbanistycznych. Analizę przeprowadzono, opierając się na kategoriach użytków (w podziale pierwszego stopnia szczegółowości podziału użytków), grupach (w podziale drugiego stopnia) i formach użytkowania ziemi (w podziale trzeciego stopnia). Badania wykazały wzrost procesów metropolitalnych, przejawiających się wzrostem powierzchni terenów usługowych, zwłaszcza o zasięgu międzynarodowym: kultury, nauki i turystyki. Te trzy dziedziny stanowią od wielu lat główne funkcje rozwoju przestrzennego i społeczno-gospodarczego Krakowa.

EN

The aim of this article is to evaluate land use changes taking place under the influence of the processes resulting from the implementation of market economy principles in the years 1992–2012 in Central Cracow. The research covered both the entire central district and the urban blocks that belong to that area. For greater inference accuracy, the analysis was conducted according to land use categories (the first grade accuracy of land use division) as well as the groups (the second grade division) together with the forms of land use (the third grade division). The research revealed an increase in metropolitan processes manifested by growth in the actual service area devoted in the city to culture, education and tourism, which have a particularly international reach. These three areas have for many years played a leading role in Cracow’s spatial and socio-economic development.

Keywords

PL

geografia ekonomiczna; geografia osadnictwa; gospodarka przestrzenna; użytkowanie ziemi przestrzeni miejskiej

EN

geography; settlement geography; spatial economy; land use in urban space

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
• Journal: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
• Year: 2014
• Issue: 6(930)
• Pages: 131-147

Contributors

author

Bogusław Luchter

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Katedra Gospodarki Regionalnej, ul. Rakowicka 27, 31-510 Kraków, Poland

References

• Bromek K. [1966], Użytkowanie ziemi w Krakowie i przyległych częściach powiatu krakowskiego około 1960 roku, Zeszyty Naukowe UJ, nr 128, Kraków.
• Bromek K., Mydel R. [1972], Uwagi metodyczne do opracowania szczegółowej mapy użytkowania ziemi przestrzeni miejskiej, Folia Geographica, Series Geographica-Oeconomica, t. 5.
• Górka Z. [1974], Użytkowanie ziemi w I dzielnicy katastralnej miasta Krakowa – Śródmieście, Zeszyty Naukowe UJ, nr 379, Kraków.
• Górka Z. [2004], Krakowska dzielnica staromiejska w dobie społeczno-ekonomicznych przemian Polski na przełomie XX i XXI wieku, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, Kraków.
• Grocholska [1974], Czynniki wpływające na użytkowanie ziemi w Warszawie, Studia KPZK PAN, t. 46.
• Kraków się powiększył [2013], „Krakowski Rynek Nieruchomości”, nr 1.
• Luchter B. [1987a], Kierunki przemian użytkowania ziemi w aglomeracji krakowskiej, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Praca doktorska, Maszynopis.
• Luchter B. [1987b], Użytkowanie ziemi w Krakowie w świetle planu katastralnego z I poł. XIX w., „Zeszyty Naukowe AE w Krakowie”, nr 251.
• Luchter B. [1990], Przestrzenne związki użytkowania ziemi w Krakowie, „Dokumentacja Geograficzna”, z. 2–3.
• Luchter B. [1994], Zmiany użytkowania ziemi w Krakowie w latach 1983–1992 na przykładzie centralnej części miasta – byłej I dzielnicy katastralnej – Śródmieście, „Zeszyty Naukowe AE w Krakowie”, nr 422.
• Luchter B. [1997], Zmiany w zagospodarowaniu centralnej części Krakowa, w okresie transformacji (ze szczególnym uwzględnieniem lat 1992–1995), „Zeszyty Naukowe AE w Krakowie”, nr 483.
• Luchter B. [2007], Wpływ planowania przestrzennego na strukturę użytkowania ziemi w Krakowie [w:] Księga jubileuszowa dla uczczenia 80. rocznicy urodzin Profesora Antoniego Fajferka, AE w Krakowie, Kraków.
• Luchter B. [2010], Przemiany w użytkowaniu ziemi w rozwoju miasta Krakowa, Zeszyty Naukowe UEK w Krakowie, Seria specjalna: Monografie, nr 196, Kraków.
• Markowski T., Marszał T. [2006], Metropolie, obszary metropolitalne, metropolizacja: problemy i pojęcia podstawowe, PAN, KPZK, Warszawa.
• Mydel R. [1979], Rozwój struktury przestrzennej miasta Krakowa, Ossolineum, Wrocław.
• Nowakowska M. [1991], Zmiany użytkowania ziemi w dzielnicy Śródmieście w Krakowie w obrębie Plant w okresie 1970–1990, Instytut Geografii UJ, Kraków, Praca magisterska, maszynopis.
• Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z 29 marca 2001 r., w sprawie ewidencji gruntów i budynków [2001], Dz.U. nr 38 z 2 maja 2001 r., poz. 454.
• Stachnik P. [2014], Kłótnie i sprzeczne koncepcje. Tak powstało Collegium Novum, „Dziennik Polski”, nr 107(21246).
• Suchy B., Hajok D. [2010], Zabiło podziemne serce, „Gazeta Wyborcza. Dodatek Kraków”, nr 225(7043).
• Uchwała nr XII/131/11 w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru Stare Miasto [2011], Dz.Urz. Woj. Małopolskiego nr 255 z 17 maja 2011, poz. 2059.