Pomoc publiczna narzędziem polityki spójności UE w ramach multilevel governance na poziomie krajowym i wspólnotowym – doświadczenia i wprowadzane zmiany

• Authors: Artur Bartoszewicz

Title variants

EN

State Aid as a Tool of EU Cohesion Policy in the Context of Multilevel Governance at National and European Level – Experiences and the Changes

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Proces przygotowania do integracji, a następnie wejście Polski w struktury Unii Europejskiej pozwoliło na uzyskanie istotnej rozwojowo pomocy ze źródeł funduszy UE. Największe oddziaływanie rozwojowe, z uwagi na wartość transferowanych środków, ma interwencja prowadzona w ramach Polityki Spójności UE. Projektowany w niej system absorpcji zakłada spójne i jednolite rozwiązania stosowane we wszystkich państwach członkowskich, wpisujące się w cele polityki, gwarantujące realną partycypację państwa członkowskiego w proces decyzyjny zarówno na etapie planowania, programowania, jak i realizacji założonych działań. Powyższe podejście wynika z aktywnego stosowania w UE metod multilevel governance. Prorozwojowa interwencja miliardowej wartości środków publicznych niesie ze sobą ryzyko nie tylko uzyskiwania pożądanych efektów, ale również generowania zakłóceń rynkowych w obszarze konkurencji na Jednolitym Rynku Europejskim. Dlatego też, zarówno na poziomie wspólnotowym, jak i poszczególnych państw członkowskich podejmowane są aktywne działania regulujące zasady udzielania pomocy skierowanej do uczestników tego rynku. Z uwagi jednak na rozwój rynku, jak i na ewolucje polityk wspólnotowych, koniecznym staje się unowocześnienie unijnej polityki w dziedzinie pomocy państwa. Kompleksowa reforma w dziedzinie polityki pomocy państwa, która w znaczący sposób reorganizuje procesy i zasady związane z jej udzielaniem wpisuje się w metodykę mulitlevel governance poprzez włączanie w jej proces wszystkich przyszłych uczestników i beneficjentów polityki. Skala proponowanych zmian w istotny sposób wpływa na zasady przyszłych interwencji publicznych i ogranicza ryzyka dotychczasowych negatywnych doświadczeń w UE w tym obszarze. Polska jest największym beneficjentem pomocy UE, dlatego też reforma pomocy publicznej w największym stopniu wpłynie na swobodę decyzji publicznej w naszej gospodarce.

EN

The process of preparing for integration, and Polish entry to the European Union has offered a substantial developmental aid from EU funds. The greatest impact of development, due to the value of the transferred funds, is intervention conducted within the EU Cohesion Policy. Designed in the absorption system assumes a consistent and uniform solution applicable in all Member States, suited to the objectives of the policy, to ensure real participation of the Member State in decisionmaking in the planning, programming and implementation of established operations. This approach stems from active use in the EU multilevel governance methods. Pro-development intervention worth billions of public funds entails risks not only to achieve the desired effects, but also generate market distortions in the area of competition in the European Market. Therefore, both at Community and individual Member States are taken active measures to regulate the rules for granting aid to the participants in this market. However, due to the development of the market and on the evolution of EU policies, it becomes necessary to modernize the EU's policy in the field of State aid. A comprehensive reform of state aid policy, which significantly reorganizing processes and policies related to the granting of prints in the methodology multilevel governance by involving in the process of all the future participants and beneficiaries of the policy. The scale of the proposed changes have a significant impact on future rules for public intervention and reduces the risk of past negative experiences in the EU in this area. Poland is the biggest beneficiary of EU aid, which is why reform of state aid in the greatest impact on the discretion of the public in the Polish economy.

Keywords

PL

pomoc państwa (pomoc publiczna); fundusze unijne; wielopoziomowe zarządzanie; polityka spójności Unii Europejskiej

EN

state aid; EU funds; multi-level governance; the cohesion policy of the European Union

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy
• Year: 2015
• Issue: 41
• Pages: 234-246

Contributors

author

Artur Bartoszewicz

• Katedra Ekonomii Rozwoju i Polityki Ekonomicznej Zakład Strategii i Programowania Rozwoju Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

References

• Bartoszewicz A., 2013, Strategie, polityki i narzędzia wspierania kreatywności i innowacyjności w gospodarce w Unii Europejskiej. Praktyczne zastosowanie multilevel governance na poziomie krajowym i wspólnotowym, Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego. Studia i Prace, nr 4(16)/2013, SGH, Warszawa.
• Bartoszewicz A., 2012, Planowanie i programowanie rozwoju Unii Europejskiej – wymagania metodyczne wobec państwa członkowskiego [w:] Pomiędzy polityką stabilizacyjną i polityką rozwoju, red. J. Stacewicz, Prace i Materiały Instytutu Rozwoju Gospodarczego nr 88, SGH, Warszawa.
• Bartoszewicz A., 2013, Programowanie rozwoju w standardach Unii Europejskiej [w:] Polityka gospodarcza w poszukiwaniu nowego paradygmatu, red. J. Stacewicz, Prace i Materiały Instytutu Rozwoju Gospodarczego nr 92, SGH, Warszawa.
• Bartoszewicz A., 2012, Realizacja programu budowy elektrowni jądrowej w Polsce w kontekście przepisów pomocy publicznej UE [w:] Energetyka jądrowa w Polsce, red. K. Jeleń, Z. Rau, Wolters Kluwer Polska, Warszawa.
• Europejskie Rządzenie. Biała Księga przyjęta przez Komisję Europejską w dniu 25 lipca 2001 roku.
• Inwestowanie w przyszłość Europy, Piąty raport na temat spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej, 2010, Raport Komisji, Unia Europejska, listopad.
• Inwestycje na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia. Promowanie rozwoju i dobrego rządzenia w regionach UE i miastach, 2014, Szósty raport na temat spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej, Komisja Europejska, lipiec.
• Kojło S., Leszczyńska K., Lipski S., Wiszczun E., 2009, Nowe koncepcje koordynacji w systemie Multilevel Governance polityki spójności, Ekspertyza naukowa wykonana na zlecenie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego w ramach umowy: DHS/ DEF–VIII/POOT/04/30/09/DEF-VI-21/02/03, Warszawa.
• Kozak M. W., 2013, Multi-Level Governance: możliwości wdrożenia w Polsce, Uniwersytet Warszawski, Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych, Zeszyty Naukowe WSEI seria: EKONOMIA, nr 6(1/2013).
• Projekt – Zawiadomienie Komisji w sprawie pojęcia pomocy państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE, 2014, Komunikat Komisji, Bruksela.
• Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce, aktualizacja 2010, Instytut Badań Strukturalnych, Warszawa 2010 r.
• Plan działań w zakresie pomocy państwa, SEC (2005) 795 COM (2005) 107 wersja ostateczna.
• Podstawy Wsparcia Wspólnoty Promowanie wzrostu gospodarczego i warunków sprzyjających wzrostowi zatrudnienia, 2003, Bruksela–Warszawa, grudzień 3.
• Polska Narodowy Plan Rozwoju 2004–2006, 2003, dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 14 stycznia 2003 r., Warszawa.
• Polska. Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007–2013 wspierające wzrost gospodarczy i zatrudnienie, Narodowa Strategia Spójności, 2007, dokument zaakceptowany decyzją Komisji Europejskiej zatwierdzającą pewne elementy Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa, maj.
• Pomoc publiczna w programach operacyjnych 2007–2013.Poradnik dla administracji publicznej, 2008, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, marzec.
• Kurcz B. (red.), Pomoc państwa wybrane zagadnienia, 2009, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
• Tokaj-Krzewska A., Żołnierski A. (red.), Pomoc publiczna. Poradnik przedsiębiorcy, 2003, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa.
• Raport o pomocy publicznej w Polsce udzielonej przedsiębiorcom w 2013 r., 2014, UOKiK, Warszawa, październik.
• Raport o pomocy publicznej w Polsce udzielonej przedsiębiorcom w 2012 r., 2013, UOKiK, Warszawa, wrzesień.
• Raport o pomocy publicznej w Polsce udzielonej przedsiębiorcom w 2004 r., 2005, UOKiK, Warszawa, listopad.
• Rozporządzenie Komisji (WE) nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 TWE (Dz. Urz. UE L 214 z 9 sierpnia 2008 r.).
• Rozporządzenie Komisji (UE) (draft) zmieniające rozporządzenie (WE) nr 794/2004 w sprawie wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. 93 Traktatu WE, Bruksela 2013.
• Rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (Dz. Urz.UE L 187 z dnia 26.06.2014).
• Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1407/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis (Dz. Urz. UE L 352/1 z dnia 24.12.2013 r.).
• Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1408/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis w sektorze rolnym (Dz. Urz. UE L 352/9 z dnia 24.12.2013 r.).
• Rozporządzenie Rady (UE) nr 733/2013 z dnia 22 lipca 2013 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 994/98 dotyczące stosowania art. 92 i 93 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską do niektórych kategorii horyzontalnej pomocy państwa (Dz. Urz. UE L 204/11 z dnia 31.07.2013 r.).
• Rozporządzenie Rady (UE) nr 734/2013 z dnia 22 lipca 2013 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 659/1999 ustanawiające szczegółowe zasady stosowania art. 93 Traktatu WE (Dz. Urz. UE L 204/15 z dnia 31.07.2013 r.).
• Strategia Wykorzystania Funduszu Spójności na lata 2004–2006, 2003, Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa, luty.
• Szlachta J., 2013, Wyzwania przed europejską polityką spójności [w:] Polityka gospodarcza w poszukiwaniu nowego paradygmatu, red. J. Stacewicz, Prace i Materiały Instytutu Rozwoju Gospodarczego nr 92, SGH, Warszawa.
• Traktat z Lizbony zmieniający Traktat o Unii Europejskiej i Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską podpisany w Lizbonie w dniu 13 grudnia 2007 r. (Dz. Urz. UE Seria C nr 306 z 17 grudnia 2007 r. Wersja ujednolicona zmienianych traktatów – traktatu rzymskiego z 1957 r. i traktatu z Maastricht z 1992 r. – Dz. Urz. UE Seria C nr 115 z 9 maja 2008 r.).
• Umowa Partnerstwa. Programowanie perspektywy finansowej 2014–2020, Dokument zaakceptowany przez KE, Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, 21 maja 2014 r.
• Unowocześnienie unijnej polityki w dziedzinie pomocy państwa. Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, Bruksela, 8.05.2012 r. COM(2012) 209 final.
• Ustawa z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (tekst jedn. Dz.U. z 2007 r. nr 59, poz. 404 z późn. zm.).
• Wersje skonsolidowane Traktatu o Unii Europejskiej i Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Rada Unii Europejskiej, Bruksela, 12 listopada 2012 r. (ostatnia aktu-alizacja: 27 lutego 2013 r.), (OR. fr) 6655/7/08 REV 7.
• Gawlikowska-Hueckel K., Szlachta J. (red. nauk.), Wrażliwość polskich regionów na wyzwania współczesnej gospodarki. Implikacje dla polityki rozwoju regionalnego, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa 2014.
• Wspólnotowe zasady dotyczące pomocy państwa – Vademecum, Komisja Europejska, aktualizacja: 15 lutego 2007 r.
• Wytyczne w sprawie pomocy regionalnej na lata 2014–2020 (2013/C 209/01) (Dz. Urz. UE C 209/1 z dnia 23.07.2013 r.).