Indeks partycypacji polskiego przetwórstwa przemysłowego w globalnych łańcuchach wartości

• Authors: Marta Ulbrych

Title variants

EN

The Participation of the Polish Manufacturing in Global Value Chains

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Postępująca liberalizacja światowej gospodarki doprowadziła do intensyfikacji wymiany handlowej,zwłaszcza o charakterze wewnątrzgałęziowym. Specyficzną cechą współczesnego handlu jest rosnącyw nim udział półproduktów i dóbr pośrednich. Równocześnie globalna integracja handlu spowodowałaprzestrzenną fragmentaryzację i dezintegrację produkcji przemysłowej. Zjawisko to wiąże się z ekspansjąmiędzynarodowych sieci produkcyjnych czy inaczej globalnych łańcuchów wartości (global value chains –GVC). Łańcuchy wartości stały się podstawowym narzędziem analizy zmian w międzynarodowych obrotachhandlowych i organizacji produkcji przemysłowej. Zasadniczą determinantą realizacji produkcji w ramachmiędzynarodowych sieci produkcyjnych jest optymalizacja procesu produkcyjnego dzięki wykorzystaniuwystępujących pomiędzy krajami różnic w kosztach wytwarzania. Liberalizacja polskiej gospodarki na początkulat dziewięćdziesiątych XX wieku umożliwiła rozwój wymiany z zagranicą i systematyczny wzrostobrotów handlowych. Celem opracowania jest określenie udziału zagranicznej i krajowej wartości w polskimeksporcie w oparciu o dostępne dane statystyczne, w tym przede wszystkim statystyki OECD–WTO.Proponują one tzw. indeks partycypacji, który obrazuje udział krajowej wartości dodanej w eksporcie zagranicznym(partycypacja przednia – forward) i zagranicznej wartości w eksporcie krajowym (partycypacjawsteczna – backward). Biorąc pod uwagę aktualne dane, 45% polskiego eksportu produkcji przemysłowejjest realizowane w ramach GVC. Istotne wydaje się także zbadanie struktury eksportu i zmian w tym zakresie,co umożliwi dalsze wnioskowanie na temat konkurencyjności polskiego eksportu.

EN

Increasing liberalization of the world economy has led to the intensification of international trade, especially of an intra-industry character. A specific feature of modern trade is the growing share of semi-finished and intermediate goods. At the same time global trade integration has caused the spatial fragmentation and disintegration of industrial production. This phenomenon is associated with the expansion of international production networks, or other global value chains. Value chains have become a basic tool for analysing changes in the scope of international trade and manufacturing organizations. The fundamental determinant of manufacturing realization within international production networks is the optimization of the production process by using the existing differences between countries in terms of production costs. Liberalization of Polish economy in the early 1990s has enabled the development of foreign trade and the steady increase in trade. The aim of the study is to determine the share of foreign and domestic value of Polish exports based on available statistical data, in particular including the OECD-WTO statistics. They suggest the so-called participation index, which describes the share of domestic value added in foreign exports (forward participation) and the foreign value added in domestic exports (backward participation). Taking into consideration the current data, 45% of Polish exports of manufacturing s realized within GVCs. It seems important to also examine the structure of exports and developments in this field, which will enable further debate on the competitiveness of Polish exports.

Keywords

PL

globalny łańcuch wartości; indeks partycypacji; partycypacja przednia; partycypacja wsteczna; przetwórstwo przemysłowe

EN

backward participation; forward participation; global vale chains; manufacturing; participation index

• Publisher: Instytut Geografii Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Year: 2016
• Volume: Volume 30, Issue 3
• Pages: 59-74

Contributors

author

Marta Ulbrych

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Wydział Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych, Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych

References

• Bank Światowy (2015a, 20 grudnia). Tariff rate, applied, weighted mean, all products, Pozyskano z http://data.worldbank.org/indicator/TM.TAX.MRCH.WM.AR.ZS
• Bank Światowy (2015b, 22 grudnia). Pozyskano z http://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.ZS
• Białowąs, T. (2013). Fragmentaryzacja procesów produkcji a kształtowanie się przewagi konkurencyjnej krajów rozwijających się w handlu międzynarodowym. International Business and Global Economy, 32, 9–24.
• Eurostat NACE Rev.2 (2015, 22 grudnia). Pozyskano z http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/ submitViewTableAction.do
• Gereffi, G., Fernandez-Stark, K. (2011). Global Value Chain Analysis: A Primer. North Carolina, USA: Center on Globalization, Governance&Competitivness, Duke University.
• Góra, J. (2013). Globalne łańcuchy wartości jako narzędzie badania globalizacji. Organizacja i Kierowanie, 2(155), 43–64.
• Gurbała, M. (2010). Przemysł high-tech a poziom rozwoju społeczno-gospodarczego krajów. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 16, 187–200.
• GUS, (2014). Polska 1989–2014. Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych.
• Komisja Europejska (2012). Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. Silniejszy przemysł europejski na rzecz wzrostu i ożywienia gospodarczego. Bruksela, COM (2012) 582 final.
• Kwieciński, J., Gałązka-Sobotka, M., Dłutek, A. (2008). Zdefiniowanie pojęcia delokalizacji oraz określenie sposobów badania projektów pod kątem eliminowania przypadków delokalizacji, ze szczególnym uwzględnieniem projektów realizowanych w ramach działania 4.5 Wsparcie inwestycji o dużym znaczeniu dla gospodarki w Programie Operacyjnym Innowacyjna Gospodarka. Warszawa: Europejskie Centrum Przedsiębiorczości – EuCP.
• Mińska-Struzik, E. (2014). Rozważania nad aktualnością tradycyjnej teorii handlu międzynarodowego. Gospodarka Narodowa 1(269), LXXXIX/XXV, 73–95.
• OECD (2013). Interconnected Economies. Benefiting from Global Value Chains. Pozyskano z http:// dx.doi.org/10.1787/9789264189560-4-en
• OECD-WTO, Trade in Value Added (TIVA). (2015, 5–6 grudnia). Pozyskano z https://stats.oecd.org/index.aspx?queryid=66237
• OECD, WTO, World Bank (2012). Global Value Chains: challenges, opportunities and implications for policy, Report prepared for submission to the G20 Trade Ministers Meeting Sydney, Australia, 19 July 2014. Pozyskano z https://www.oecd.org/tad/gvc_report_g20_july_2014.pdf
• Polskie Lobby Przemysłowe – PLP (2012). Straty w potencjale polskiego przemysłu i jego ułomna transformacja po 1989 roku. Wizja nowoczesnej reindustrializacji Polski. Pozyskano z: www.plp.info.pl
• Porter, M.E. (1985). Competitive Advantage: Creating and Sustaining Superior Performance. New York: Free Press.
• Rudny, W. (2013). Globalne łańcuchy wartości: kto kreuje i kto przejmuje wartości z innowacji. Zarządzanie i Finanse, 11(4), cz. 3, 413–422.
• Ścigała, D. (2013). Pozycja gospodarki polskiej w ramach globalnych łańcuchów wartości. Pozyskano z http://www.pte.pl/kongres/referaty/Scigala%20D/%C5%9Aciga%C5%82a%20D.%20-% 20Pozycja%20gospodarki%20polskiej%20w%20ramach%20globalnych%20 %C5%82a%C5%84cuch%C3%B3w%20warto%C5%9Bci.pdf
• UNCTAD (2013). Global Vale Chains and Development. Investment and Value Added Trade in the Global Economy, UNCTAD/DIAE/2013/1.
• UNCTAD (2015, 22 grudnia). Pozyskano z http://unctadstat.unctad.org/wds/TableViewer/tableView.aspx?ReportId=102
• Wierzbołowski, J. (2000). Dematerializacja produkcji i rola państwa w rozwoju współczesnego przemysłu. Telekomunikacja i Techniki Informacyjne, 1–2, 18–27.