Nieprawidłowości w gospodarce finansowej jednostek samorządu terytorialnego ujawniane przez regionalne izby obrachunkowe - analiza za lata 2006-2014

• Authors: Piotr Sołtyk

Title variants

EN

Irregularities in the Financial Management of Local Government Units Disclosed by the Regional Chambers of Audit – Analysis for the Years 2006–2014

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule podjęto problematykę ujawnianych przez regionalne izby obrachunkowe (RIO) naruszeń prawa w wyniku przeprowadzonych kontroli gospodarki finansowej jednostek samorządu terytorialnego (JST). Dokonano także oceny skutków finansowych poszczególnych rodzajów stwierdzonych nieprawidłowości. Ze względu na skalę ujawnianych nieprawidłowości w artykule zwrócono uwagę na koncepcję kontroli zarządczej jako nowej kategorii prawa finansowego, której celem według założeń ustawodawcy jest wspomaganie realizacji założonych celów i zadań JST. Mając na uwadze dążenie do ograniczenia czynników ryzyka powstawania nieprawidłowości, przedstawiono istotę mechanizmów kontroli w działaniu gospodarki finansowej. Celem artykułu jest przedstawienie najczęściej ujawnianych przez RIO naruszeń prawa w działaniu gospodarki finansowej JST. Skoncentrowano się w nim na przeglądzie literatury przedmiotu, a także sprawozdań z działalności RIO przygotowanych przez Krajową Radę Regionalnych Izb Obrachunkowych. Realizacja tak założonego celu badawczego wymagała także wtórnej analizy uregulowań prawnych. Badania obejmowały lata 2006–2014, a więc okres wprowadzania gruntownych zmian w przepisach prawa finansowego.

EN

The issue presented in the article refers to the disclosure of legal violations revealed by regional chambers of audit (RCA) as a result of financial audits of local government units. The article also assesses the financial implications of the various types of irregularities. Given the scale of the irregularities disclosed, the article addresses the concept of management control as a new category of financial goal. According to the assumptions of the legislature, this goal is to support the realisation of the aims and tasks of local government. Bearing in mind the desire to reduce risk factors generating the formation of irregularities, the article presents the essence of control mechanisms in the operation of financial management. The article presents the violations most frequently disclosed by the RCA as regards the operation of the financial management of local governments. It offers a review of the literature and examines RCA activity reports prepared by the National RCA Board. A secondary analysis of the legislation was also carried out. The study covers the years 2006–2014, a period that saw financial law change profoundly.

Keywords

PL

samorząd terytorialny; kontrola finansowa; regionalna izba obrachunkowa; nieprawidłowości

EN

local government; financial control; regional chamber of audit; irregularity

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
• Journal: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
• Year: 2016
• Issue: 8(956)
• Pages: 51-69

Contributors

author

Piotr Sołtyk

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Katedra Finansów Samorządowych, ul. Rakowicka 27, 31-510 Kraków, Poland

References

• Chojna-Duch E. [2003], Polskie prawo finansowe. Finanse publiczne, LexisNexis, Warszawa.
• Cybulski B. [2010], Geneza, ewolucja i istota funkcji kontrolnej Regionalnych Izb Obrachunkowych [w:] Regionalne Izby Obrachunkowe. Charakterystyka ustrojowa i komentarze do ustawy, red. M. Stec, Wolters Kluwer, Warszawa.
• Czerwiński K. [2003], Analiza ryzyka w audycie wewnętrznym, LINK, Szczecin.
• Dębowska-Romanowska T. [2007], Wstęp [w:] Regionalne izby obrachunkowe, Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych, Warszawa.
• Filipiak B. [2007], Miejsce i znaczenie kontroli gospodarki finansowej jednostek samorządu terytorialnego prowadzonej przez regionalne izby obrachunkowe [w:] 15 lat funkcjonowania regionalnych izb obrachunkowych, red. J. Małecki, R. Hauser, Z. Janku, Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych, Poznań.
• Glosariusz terminów dotyczących kontroli i audytu w administracji publicznej [2005], Departament Strategii Kontrolnej NIK, Warszawa, www.nik.gov.pl (data dostępu: 2.02.2016).
• Informacja o wynikach kontroli funkcjonowania kontroli zarządczej w jednostkach samorządu terytorialnego ze szczególnym uwzględnieniem audytu wewnętrznego [2011], LGD-4101-036/2011, nr ewid. 140/2011/P10132/LGD.
• „Informator” [2007], Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych, Warszawa.
• Jastrzębska M., Janowicz-Lomott M., Łyskawa K. [2014], Zarządzanie ryzkiem w działalności jednostki samorządu terytorialnego ze szczególnym uwzględnieniem ryzyka katastroficznego, Wolters Kluwer, Warszawa.
• Kałużny S., Zawadzak T. [1999], Kontrola gospodarcza w jednostkach budżetowych, Kwantum, Warszawa.
• Kasiński M., Kamieciak Z., Kosikowski C., Krawczyk R.P. [1994], Ustawa o Regionalnych Izbach Obrachunkowych z komentarzem oraz teksty innych aktów prawnych,
• Municipium, Warszawa.
• Komunikat nr 23 Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2009 r. w sprawie standardów kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych, Dz.Urz. Min. Fin. nr 15, poz. 84.
• Kontrola zarządcza w jednostkach samorządu terytorialnego [2010], Pismo z dnia 29 stycznia 2010 r., DA6/4095/NWX/2010/775, Ministerstwo Finansów, Warszawa.
• Kontrola zarządcza w jednostkach samorządu terytorialnego [2011], Biuletyn, nr 1, Ministerstwo Finansów, Warszawa.
• Kosek-Wojnar M., Surówka K. [2007], Podstawy finansów samorządu terytorialnego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Kurowski L., Ruśkowski E., Sochacka-Krysiak H. [2000], Kontrola finansowa w sektorze publicznym, PWE, Warszawa.
• Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 lipca 2004 r. w sprawie siedzib i zasięgu terytorialnego regionalnych izb obrachunkowych oraz szczegółowej organizacji izb, liczby członków kolegium i trybu postępowania, Dz.U. 2004 nr 167 poz. 1747.
• Sprawozdania z działalności regionalnych izb obrachunkowych i wykonania budżetu przez jednostki samorządu terytorialnego za lata 2006–2014 [2006–2014], Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych, Warszawa.
• Trykozko R. [2011], Ustawa o finansach publicznych. Komentarz dla jednostek samorządu terytorialnego, Taxpress, Warszawa.
• Uchwała nr 2/2001 Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych z 21 marca 2001 r. w sprawie ramowej tematyki kontroli kompleksowych jednostek samorządu terytorialnego, www.rio.gov.pl (data dostępu: 15.03.2016).
• Ustawa z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych, tekst jedn. Dz.U. 2012 poz. 1113.
• Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, tekst jedn. Dz.U. 2015 poz. 4.
• Ustawa z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, tekst jedn. Dz.U. 2013 poz. 168.
• Ustawa z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych, Dz.U. nr 249 poz. 2104.
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, tekst jedn. Dz.U. 2013 poz. 885.
• Uzasadnienie do rządowego projektu ustawy o finansach publicznych z 2009 r., Druk Sejmowy nr 1181.

Identifiers

DOI

10.15678/ZNUEK.2016.0956.0804