WYKORZYSTANIE CHAOSU DETERMINISTYCZNEGO DO ZARZĄDZANIA PROCESAMI EKONOMICZNYMI

• Authors: Siemieniuk Tomasz
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Wykorzystanie systemów chaotycznych do analizy zjawisk ekonomicznych jest uzupełnieniem modelowania liniowego. Jednak nie oznacza to, że zawsze ma ono znaczącą przewagę. W tym przypadku wiele zależy od rodzaju nieliniowości, a cza-sem i od przedmiotu badania. Przykładowo, nieliniowości w systemie mogą być tak słabe, że aproksymowanie ich modelem liniowym nie prowadzi do istotnych błędów w poznaniu własności rzeczywistego procesu. Jednak podejście to może być dość ryzykowne, szczególnie w przypadku systemów wielowymiarowych, gdzie nawet pozornie niewielkie nieliniowości mogą zasadniczo wpływać na podstawowe własności modelu21. W związku z powyższym wnioski płynące z modelu nieliniowego i aproksymującego go modelu liniowego mogą być całkowicie rozbieżne. Celem publikacji jest prezentacja podstawowych aspektów wykorzystania teorii chaosu w zagadnieniach ekonomicznych. W pracy omówiono zastosowanie powyż-szej teorii do modelowania rynku kapitałowego i rynku akcji.

The use of chaotic systems to analyze economic phenomena is a complement to linear modeling. However, this does not mean that it always has a significant advantage. In this case, much depends on the type of non-linearity, and sometimes on the subject of the study. For example, nonlinearities in the system may be so weak that approximating them with a linear model does not lead to significant errors in understanding the properties of the actual process. However, this approach can be quite risky, especially in the case of multi-dimensional systems, where even seemingly low non-linearity can fundamentally affect the basic properties of the model. Therefore, the conclusions drawn from the non-linear model and the approximating linear model can be completely divergent. The aim of the publication is to present the basic aspects of the use of chaos theory in economic issues. The paper discusses the application of the above theory to modeling the capital market and the stock market.

• Publisher: Wschodnioeuropejska Akademia Nauk Stosowanych w Białymstoku
• Journal: Przedsiębiorstwo & Finanse
• Year: 2019
• Issue: 2
• Pages: 57-69

Dates

published

2019-06-30

Contributors

author

Siemieniuk Tomasz

• Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Białymstoku

References

• Bullard J. B., Butler A., Nonlinearity and Chaos in Economic Models: Implication for Policy Decisions, The Federal Reserve Bank of. St. Louis, 1991.
• Gabryś A., Zarządzanie wartością spółki w kontekście teorii chaosu, Wydawnictwo Aurea Mediocritas, Warszawa 2007.
• Jakimowicz A., Od Keynesa do teorii chaosu, PWN, Warszawa 2003.
• Lorenz E. N., Deterministic Non-Periodic Flows, „Journal of Atmospheric Sciences” 1963, Vol. 20.
• Orzeszko W., Identyfikacja i prognozowanie chaosu deterministycznego w ekonomicz-nych szeregach czasowych, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Warszawa 2005.
• Penc J., Encyklopedia Zarządzania. Podstawowe kategorie i terminy, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Studiów Międzynarodowych, Łódź 2008.
• Siemieniuk T., Siemieniuk N., Использование теории хаоса в описании валютного рынка в Польше, (w:) „Obrazowanije, ekonomika, prawo w sowremiennom informacionnom obszczestwie”, VIII Międzynarodowa Konferencja, Moskiewski Technologiczny Uniwersytet „BTY”, Moskiewski Uniwersytet im. S. Witte, Moskwa 2012.
• Siemieniuk T., Siemieniuk N., Deterministic Chaos in Modeling Economic Processes, Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe, Uniwersytetu Ekonomicznego w Kato-wicach, Katowice 2015, nr 234.
• Siemieniuk N., Kilon J., Technologie informatyczne na rynku kapitałowym, Wydawnic-two Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, Białystok 2006.
• Siemieniuk T., Wybrane aspekty wykorzystania teorii chaosu do opisu funkcjonowania spółek akcyjnych na Giełdzie Papierów Wartościowych, (w:) Technologie infor-macyjne w zarządzaniu organizacjami, red. N. Siemieniuk, G. Michalczuk, Wy-dawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2012.