Katolicko-luterański dialog na temat roli i miejsca Kościoła w zbawczym dziele Chrystusa od Soboru Watykańskiego II do Wspólnej deklaracji w sprawie nauki o usprawiedliwieniu

• Authors: Lipniak Jarosław M.

Title variants

EN

Catholic – Lutheran dialogue on the place and role of the Church in the redemptive work of Christ from II Vatican Council to Joint declaration on the doctrine of justification

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The role and place of the Church in the Christ’s redemptive work and ecclesial mediation on grace are an everlasting moot point for Lutherans and Catholics. Neither of the parties negates this reality of the Church, the difference, however, regards the meaning of those expressions. At the end of the second stage of the Catholic-Lutheran dialogue and during the third one a statement on the existence of fundamental discrepancy (Grunddifferenz, Fundamentaldissens) appeared, which is at the core of the division between both denominations. The existence of that discrepancy has been evident first of all in the issue of the role of the Church in the event of redemption, in the understanding of sacramentality and instrumental role of the Church and human co-operation in the redemption event. Signed ecumenical documents, in particular Joint declaration on the doctrine of justification, must involve dogmatic implications also in the area of ecclesiology, so as to avoid complaints that the dialogue between the Churches and signed document on the justification have actually changed nothing. Hence, drawing theological-dogmatic conclusions from the already signed documents, it is worth rethinking and expressing criticism of those proposal in order to fully replace a concept of “sacrament” regarding to redeemed instrumentalization of the Church and use the terms “sign” and “tool” instead or to develop a different theological language which will be devoid of ambiguity. Such an attitude to the above mentioned issue would allow us to emphasize the consent of both parties in such an important discipline as ecclesiology. Both parties of the dialogue agree that the relationship of Christ and the Church cannot be presented in the way which would cover inequality of this relationship. Both the Catholics and the Lutherans agree that in the New Testament the relationship between Christ and the Church is based at the same time on unity and distinctness, excluding, thus, any identity. The Church, in the light of the doctrine on justification, is first of all the redeemed and gifted Church, which exclusively due to Christ through the Word and Sacrament is the place of effective salvation. There is also a consent that neither people nor the Church can be perpetrators of salvation, nor can they administer it. The salvation is always a gift.

Keywords

PL

Kościół; usprawiedliwienie; ekumenizm; kapłaństwo

EN

Church; justification; ecumenism; priesthood

• Publisher: Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi/Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie
• Journal: Łódzkie Studia Teologiczne
• Year: 2016
• Volume: 25
• Issue: 4
• Pages: 43-60

Contributors

author

Lipniak Jarosław M.

• Papieski Wydział Teologiczny, Wrocław

References

• Barauna G., De Ecclesia. Beiträge zur Konstitution „Über die Kirche” des Zweiten Vatikanischen Konzils, t. 1–2, Freiburg 1966.
• Congar Y., Heilige Kirche. Ekklesiologische Studien und Annäherungen, Stuttgart 1966.
• Congar Y., Kościół jako sakrament zbawienia, tłum. z fr. T. Mazuś, Warszawa: PAX 1980.
• Congar Y., Tradition und Kirche, Aschaffenburg 1964.
• Courth F., Neuner P., Podręcznik teologii dogmatycznej. Mariologia. Eklezjologia, Kraków: Wydawnicto M 1999.
• De Bovis A., Die Kirche als Sakrament, Aschaffenburg 1962.
• Diekamp F., Theologiae Dogmaticae Manuale, Parisiis 1943.
• Drogi do wspólnoty, w: S.C. Napiórkowski, Wszyscy pod jednym Chrystusem. Ogólnokościelny dialog katolicko-luterański, cz. 1: 1965–1981, Lublin: RW KUL 1985,169–198.
• Ewangelia a Kościół, czyli tzw. „Raport z Malty”, w: S.C. Napiórkowski, Wszyscy pod jednym Chrystusem. Ogólnokościelny dialog katolicko-luterański, cz. 1: 1965–1981, Lublin: RW KUL 1985, 117–137.
• Fanfani L. J., Manuale theoretico-practicum Theologiae moralis, Romae 1951.
• Ghirlanda G., Biskupstwo i prezbiterat w „Lumen gentium”, w: Kapłaństwo. Kolekcja Communio, t. 3, Poznań: Pallottinum 1988, 77–93.
• Granat W., Dogmatyka katolicka. Synteza, Lublin: TN KUL 1964.
• Grupa z Dombes, Das episkopale Amt (1976), Dialog anglikańsko-katolicki: Authority in the Chuch, cz. 1 (1976), cz. 2 (1981); ARCIC II, The Final Report, London 1982, 47–100.
• Grupa z Dombes, Kapłaństwo służebne i święcenia. Wspólna deklaracja dotycząca nauki o kapłaństwie służebnym, Canterbury 1973, 17–24.
• Jedność przed nami. Modele, formy i fazy katolicko-luterańskiej wspólnoty kościelnej, Studia i Dokumenty Ekumeniczne 1993, nr 2, 31–78.
• Kasper W., Die Kirche als universales Sakrament des Heils, w: Glaube in Prozess. Christsein nach dem II. Vaticanum, red. E. Klinger, K. Wittstadt, Freiburg im Br. 1984, 221–239.
• Kijnzle P., Sakramente und Ursakramente, FZThPh 10 (1963), 428–444.
• Kościół i usprawiedliwienie. Rozumienie Kościoła w świetle nauki o usprawiedliwieniu, Studia i Dokumenty Ekumeniczne 1995, nr 2, 43–138.
• Lennerc H., De Sacramento Ordinis, Romae 1953.
• Lipniak J.M., Ekumeniczne usprawiedliwienie podzielonych grzeszników, Świdnica: Wydawca: Świdnicka Kuria Biskupia 2006.
• Marcin Luter – świadek Jezusa Chrystusa, Studia i Dokumenty Ekumeniczne 1983, nr 4, 74–79.
• Molitor R., Vom Sakrament der Weihe, t. 1–2, Regensburg 1938.
• Moysa S., Misterium a sakrament, w: Sakramenty Kościoła posoborowego, red. H. Bogacki S. Moysa, Z. Perz, Kraków: Wydawnictwo WAM 1970, 17–20.
• Muller G., Theorie und Praxis von Kirchenleitung in der Reformation, KD 42 (1996) 2, 154–173.
• Nagy S., Chrystus w Kościele, Wrocław: Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej 1982.
• Napiórkowski S.C., Ku pełni prawdy, czyli po co nam ekumenizm, Więź nr 1, 2000, 15–21.
• Napiórkowski S.C., Z Chrystusem w znakach. Skrypt z sakramentologii ogólnej, Lublin: RW KUL 1984.
• Neuner P., Kleines Handbuch der Ökumene, Düsseldorf: Patmos 1987.
• Nossol A., Christus solus. Zarys rozwoju chrystologii protestanckiej, CT 44 (1974) 2, 5–33.
• Ott L., Das Weihesakrament, Freiburg 1969.
• Pesch O.H., Das katholische Sakramentsverständnis im Urteil gegenwärtiger evangelischer Theologie, w: Verifikationen, red. E. Jüngel, J. Wallmann, W. Werbeck, Tübingen 1982, 317–340.
• Piolanti A., De Sacramentis, Casale 1955.
• Rahner K., Die siebenfältige Gabe. Über die Sakramente der Kirche, München 1974.
• Rahner K., Grundkurs des Glaubens. Eine Einführung in den Begriff des Christentums, Freiburg 1976.
• Rahner K., Kirche und Sakramente, Freiburg 1960.
• Ratzinger J., Die sakramentale Begründung christlicher Existenz, Meitingen 1970.
• Ratzinger J., Nauka Kościoła o „Sacramentum Ordinis”, w: Kapłaństwo. Kolekcja Communio, t. 3, Poznań: Pallottinum 1988, 65–76.
• Roloff J., Kirchenleitung nach dem Neuen Testament. Theorie und Realität, KD 42 (1996) 2, 136–153.
• Schillebeeckx E., Christus. Sakrament der Gottbegegnung, Mainz 1965.
• Schillebeeckx E., Chrystus, sakrament spotkania z Bogiem, tłum. A. Zuberbier, Kraków: Znak 1966.
• Schillebeeckx E., Gott, Kirche, Wett (Gesammelte Schriften, t. 2), Mainz 1970.
• Schneider T., Die dogmatische Begründung der Ekklesiologie nach dem Zweiten Vatikanischen Konzil dargestellt am Beispiel der Rede von der Kirche als dem Sakrament des Heils für die Welt, w: Kirche. Ursprung und Gegenwart, red. H. Althaus, Freiburg im Br. 1984.
• Schneider T., Zeichen der Nähe Gottes. Grundriß der Sakramententheologie, Mainz 1979.
• Schneider T., Znaki bliskości Boga. Zarys sakramentologii, tłum. z niem. J. Tyrawa, Wrocław: Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej 1990.
• Schütte H., Rechtfertigung und Kirchengemeinschaft. Ökumenische Erkenntnisse und fäillige Kosenquenzen, KNA-ÖKI, 13. Februar 1996, 8, 5–9.
• Semmelroth O., Die Kirche als Ursakrament, Frankfurt 1955.
• Składanowski M., Marcin Luter – świadek Chrystusa i nauczyciel wiary? Ekumeniczne katolicko--luterańskie spojrzenie na reformatora w świetle dokumentu „Od konfliktu do komunii”, Studia Teologiczne. Nowe życie w Chrystusie 33 (2015), 65–79.
• Skowronek A., Sakrament in der evangelischen Theologie der Gegenwart. Haupttypen der Sakramentsauffassungen in der zeitgenössischen, vorwiegend deutschen evangelischen Theologie, München, Paderborn & Wien: Ferdinand Schöningh 1971.
• Urząd duchowy w Kościele, Studia i Dokumenty Ekumeniczne 1987, nr 1, 41–69.
• Wendebourg D., „Kirche und Rechtfertigung“. Ein Erlebnisbericht zu einem neueren ökumenischen Dokument, ZThK 93 (1996) 1, 90–98.
• Wieczerza Pańska, w: S.C. Napiórkowski, Wszyscy pod jednym Chrystusem. Ogólnokościelny dialog katolicko-luterański, cz. 1: 1965–1981, Lublin: RW KUL 1985, 141–167.
• Wspólna deklaracja w sprawie nauki o usprawiedliwieniu, w: Zbawienie w Roku Jubileuszowym, red. Z.J. Kijas, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej, Marki: „Michalineum” 2000, 2000, 139–168.
• Wszyscy pod jednym Chrystusem, w: S.C. Napiórkowski, Wszyscy pod jednym Chrystusem. Ogólnokościelny dialog katolicko-luterański, cz. 1: 1965–1981, Lublin RW KUL 1985, 199–205.

Identifiers

ISSN

1231-1634