Wpływ kontrkultury na konfigurację kulturową Internetu

• Authors: Juza Marta

Title variants

EN

The Influence of Counterculture on the Cultural Configuration of the Internet

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest przedstawienie wpływu kontrkultury na rozwój konfiguracji kulturowej Internetu, czyli na zbiór różnych – normatywnych, symbolicznych i materialnych – elementów kultury skupionych wokół Internetu. Bujny rozwój technologii informatycznych, w tym sieci komputerowych, miał miejsce w Kalifornii w latach 70. i 80. XX wieku, czyli tam, gdzie nieco wcześniej narodziła się kontrkultura. Sympatyzowali z nią twórcy wielu rozwiązań technicznych oraz członkowie pierwszych społeczności sieciowych. Jednym z najważniejszych przejawów wkładu kontrkultury w konfigurację kulturową Internetu jest idea komputerów osobistych, dzięki którym Internet może być obecnie używany przez zwykłych ludzi. Pod wpływem kontrkultury Internet zaczął być też postrzegany jako narzędzie, które powinno umożliwić ludziom swobodę komunikacyjną, wolność wypowiedzi i organizację oddolnych wspólnot. Ten sposób myślenia o Internecie nadal jest po części aktualny, jednak Internet jest obecnie wykorzystywany także przez siły, przed którymi przestrzegała kontrkultura, i stał się w dużej mierze zagrożeniem dla wolności, godności i prywatności jednostek.

EN

The main purpose of the article is to present the influence of the counterculture on the development of the culture configuration – that means all the normative, symbolic and material elements of culture – of the Internet. The intensive development of computer technologies, including computer networks, took place in California, where counterculture had begun some time earlier. Many inventors of various new computer technologies, as well as members of the first virtual communities, were sympathizers of counterculture. One of the most important contributions of the counterculture to the culture configuration of the Internet was the idea of personal computers. On the influence of the counterculture the Internet was said to be an instrument which should provide communication freedom, free speech and creating of new communities. This way of thinking about the Internet is still partially presented but the Internet began to be used by the forces which the counterculture was afraid of. In effect the Internet became dangerous to personal freedom, dignity and privacy.

Keywords

PL

Internet; sieci komputerowe; kontrkultura; konfiguracja kulturowa; społeczności wirtualne

• Publisher: Instytut Socjologii UW
• Journal: Stan Rzeczy
• Year: 2014
• Issue: 2(7)
• Pages: 217-236

Contributors

author

Juza Marta

• Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie; Wydział Humanistyczny; Instytut Filozofii i Socjologii

References

• Bolter J. D. 1990. Człowiek Turinga. Kultura Zachodu w wieku komputera, tłum. T. Goban-Klas, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
• Castells M. 2003. Galaktyka Internetu. Refleksje nad Internetem, biznesem i społeczeństwem, tłum. T. Hornowski, Rebis, Poznań.
• Castells M. 2012. Networks of Outrage and Hope. Social Movements in the Internet Age, Polity Press, Cambridge.
• Davis E. 2002. TechGnoza. Mit, magia + mistycyzm w wieku informacji, tłum. J. Kierul, Rebis, Poznań.
• Florida R. 2010. Narodziny klasy kreatywnej oraz jej wpływ na przeobrażenia w charakterze pracy, wypoczynku, społeczeństwa i życia codziennego, tłum. T. Krzyżanowski, M. Penkala, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa.
• Hafner K. 1998. Where Wizards Stay Up Late. The Origins of the Internet, Simon & Schuster, New York.
• Hardt M., Negri A. 2005. Imperium, tłum. S. Ślusarski, A. Kołbaniuk, WAB, Warszawa.
• Heath J., Potter A. 2010. Bunt na sprzedaż. Dlaczego kultury nie da się zagłuszyć, Muza, Warszawa.
• Herz J. C. 1999. Wędrówki po Internecie, tłum. P. Sitarski, Zysk i S-ka, Poznań.
• Himanen P. 2001. The Hacker Ethic and the Spirit of the Information Age, Random House Trade Publishers, New York.
• Hofmokl J. 2002. Rozwój pola organizacyjnego Internetu – dominacja sieciowej formy porządku społecznego, „Studia Socjologiczne” 2002, nr 4, s. 85–112.
• Isaacson W. 2011. Steve Jobs, tłum. M. Strąków, P. Bieliński, Insignis, Kraków.
• Jawłowska A. 1975. Drogi kontrkultury, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
• Juza M. 2013. Punkty węzłowe w internetowej sieci informacyjnej, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis 137, Studia Sociologica V” 2013, vol. 1, s. 15–27.
• Lessig L. 2005. Wolna kultura. W jaki sposób wielkie media wykorzystują technologię i prawo, aby blokować kulturę i kontrolować kreatywność, tłum. P. Białokozowicz, WSiP, Warszawa.
• Levy S. 2001. Hackers. Heroes of the Computer Revolution, Penguin Publisher, New York.
• Markoff J. 2006. What the Dormouse Said. How the Sixties Counterculture Shaped the Personal Computer Industry, Penguin Books, London.
• Merton R. 2002. Teoria socjologiczna i struktura społeczna, tłum. E. Morawska i J. Wertenstein-Żuławski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Postman N. 2004. Technopol. Triumf techniki nad kulturą, tłum. A. Tanalska-Dulęba, Muza, Warszawa.
• Rheingold H. 1993. The Virtual Community. Homesteading on the Electronic Frontier, MIT Press, Cambridge, Mass.
• Rheingold H. 2002. Smart Mobs. The Next Social Revolution. Transforming Cultures and Communities in the Age of Instant Access, Basic Books, Cambridge.
• Roszak Th. 1986. From Satori to Silicon Valley. San Francisco and the American Counterculture, Don’t Call It Frisco, San Francisco.
• Roszak, Th. 1995. The Making of the Counter Culture, University of California Press, Oakland.
• Sztompka P. 2003. Socjologia. Analiza społeczeństwa, Znak, Kraków.
• Turner F. 2006. From Counterculture to Cyberculture. Stewart Brand, the Whole Earth Network, and the Rise of Digital Utopianism, University of Chicago Press, Chicago.
• Wellman B., Haythornthwaite C. 2002. Moving the Internet out of Cyberspace, [w:] The Internet in Everyday Life, red. B. Wellman, C. Haythornthwaite, Blackwell, Oxford, s. 3–45.
• Wise R. 2000. Multimedia. A Critical Introduction, Routledge, New York.