System kontroli informacji w Hiszpanii w latach 1939–1945

• Authors: Jaroszyk-Pawlukiewicz Joanna

Title variants

EN

Information control in Spain, 1939–1945

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Zakończenie wojny domowej w Hiszpanii oznaczało wprowadzenie na terytorium państwa nowego ładu informacyjnego, cechującego się całkowitym podporządkowaniem mediów władzy politycznej. Główną funkcją prasy stało się przekazywanie narodowi woli rządzących, a jej działalność podlegała kontroli i ścisłej reglamentacji. W tym celu konieczne okazało się stworzenie sprawnego aparatu administracyjnego, którego budowę rozpoczęto jeszcze w czasie wojny domowej. System instytucjonalny cenzury podlegał licznym przeobrażeniom do roku 1951, w którym kompetencje w tym zakresie powierzono Ministerstwu Informacji i Turystyki. Obok cenzury uprzedniej szczególnym narzędziem kontroli prasy były tzw. consignas, czyli nakazy dotyczące zarówno treści, jak i formy publikacji. Stosowanie ich zapewniało zachowanie jedności ideowej reżimu i prowadziło jednocześnie do uniformizacji publikacji prasowych. Analiza treści nakazów wskazuje, w jak wysokim stopniu były one podporządkowane bieżącym interesom państwa zarówno w zakresie polityki zagranicznej, jak i wewnętrznej. Tendencja ta najdobitniej ujawniła się w czasach II wojny światowej, podczas której nominalnie neutralna Hiszpania wspierała za pośrednictwem prasy najpierw państwa Osi, a po 1942 r. próbowała zbliżyć się do aliantów.

EN

The end of the civil war in Spain meant the introduction of a new information order on the territory of the state, characterized by the complete subordination of the media to political authority. The main function of the press was to give the nation the will of the rulers, and its activities were subject to control and strict regulation. To this end, it became necessary to create an efficient administrative system, whose construction was started during the civil war. The institutional system of censorship was subject to numerous transformations up to 1951, in which competences in this area were entrusted to the Ministry of Information and Tourism. In addition to previous censorship, a special tool for press control were so-called consignas, or orders regarding both content and form of publication. Their application ensured the unity of the ideological regime, at the same time leading to the standardisation of press publications. Analysis of the content of the orders shows how much they were subordinated to the current interests of the state, both in the sphere of foreign and internal policy. This trend was most evident during the Second World War, during which nominally neutral Spain supported the Axis State first through the press, and then after 1942 tried to approach the Allies

Keywords

PL

cenzura; prasa hiszpańska; nakaz publikacji; reżim gen. Franco

EN

censorship; press in Spain; publication order; General Franco's regime

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: UR Journal of Humanities and Social Sciences
• Year: 2019
• Issue: 2(11)
• Pages: 55-68

Contributors

author

Jaroszyk-Pawlukiewicz Joanna

• Instytut Historii Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, ul. Uniwersytetu Poznańskiego 7, 61-614 Poznań

References

• Archivo General de la Administración (AGA), Sección Delegación Nacional de Prensa, Informacion y Censura, caja 21, carpeta 75.
• Archivo General de la Administración (AGA), Sección Delegación Nacional de Prensa, Informacion y Censura, caja 21, carpeta 76.
• Archivo General de la Administración (AGA), Sección Delegación Nacional de Prensa, Informacion y Censura, caja 21, carpeta 77.
• Areal M.F., 1971, La libertad de prensa en España (1938–1971), Madryt.
• Areal M.F., 1997, Consejo de Guerra. Los riesgos del Periodismo bajo Franco, Pontevedra.
• Boletin Oficial del Estado nr 89 z 17 stycznia 1937, Preambuła do dekretu nr 180 z 14 stycznia 1937 r. tworzącego Delegację Prasy i Propagandy.
• Duenas G., 1969, La ley de prensa de Manuel Fraga, Madryt.
• Fuentes J.F., Sebastian J.F., 1997, Historia del periodismo espanol, Madryt.
• Neuschafer H.J., 1994, Adios a Espana eterna, Barcelona.
• Rodriguez Jiménez J.L., 2000, Historia de Falange Española de las JONS, Madrid.
• Sanchez Aranda J.J., Barrera C., 1992, Historia del periodismo espanol, 1992.
• Sinova J., 1989, La censura de Prensa durante el Franquismo, Madrid.
• Terron Montero J., 1981, La prensa en España durante el regimen de Franco. Un intento de analisis politico, Madrid.
• Verdera F., 1995, Conflictos entre la Iglesia y el Estado en España. La revista Ecclesia entre 1941 y 1945, Navarra.