Mała oliwka. Psalmiczny kontekst „Trenu V” Jana Kochanowskiego

• Authors: Ryczek Wojciech

Title variants

EN

A Small Olive Tree. A Psalmic Context of Jan Kochanowski’s “Tren V” (“Lament V”)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przedmiotem artykułu jest interpretacja pierwszej części „Trenu V” Jana Kochanowskiego w kontekście Psalmu 128 („Beati omnes, qui timent Dominum”). Jak wiadomo, główne źródło początkowej części tego utworu stanowi porównanie epickie z Iliady (XVII, 53–58), w którym młody wojownik Euforbos został porównany do pięknie kwitnącego „pędu drzewa oliwnego”. Również „Psalm 128” podsuwa obraz synów rosnących jak „sadzonki oliwne wokół stołu” pobożnego męża. W interpretacji tego porównania homeryckiego Kochanowski zawsze podkreśla zaprzeczenie takich znaczeń związanych z drzewem oliwnym jak pokój, mądrość, sprawiedliwość, płodność, bogactwo czy młodość. Poeta uwydatnia znaczący brak błogosławieństwa zapowiedzianego bogobojnemu mężowi.

EN

The subject of the paper is a detailed interpretation of the first part of Jan Kochanowski’s “Tren V” (“Lament V”) in the context of “Psalm 128” (“Beati omnes, qui timent Dominum”). As we know, the main source of the opening part of this poem is an epic simile from “Iliad” (XVII, 53–58), where a young warrior Euphorbos is compared to a “slip of an olive tree” as “it blossoms into beauty.” Similarly, “Psalm 128” proposes the picture of sons growing up like “the olive plants around the table” of a pious man. In Kochanowski’s rewriting of the Homeric simile the emphasis is always put on negation of the meanings attributed to the symbol of olive tree, such as peace, wisdom, justice, fertility, abundance, youth. The poet explores the significant absence of the promised blessing for a God-fearing man.

Keywords

PL

Jan Kochanowski; psalm; tren; parafraza; imitacja

EN

Jan Kochanowski; psalm; lament; paraphrase; imitation

• Publisher: Instytut Badań Literackich PAN
• Journal: Pamiętnik Literacki
• Year: 2024
• Volume: 115
• Issue: 1
• Pages: 123-132

Dates

printed

2024-04-02

Contributors

author

Ryczek Wojciech

• Uniwersytet Jagielloński, Kraków

Identifiers

ISSN

0031-0514

EISSN

2719-5376

DOI

10.18318/pl.2024.1.9