Brytyjskie i węgierskie referenda z 2016 r. Uwagi o roli instytucji demokracji bezpośredniej w procesie integracji europejskiej

• Authors: Musiał-Karg Magdalena

Title variants

EN

British and Hungarian referendums in 2016. Notes on the role of direct democracy institutions in the process of European integration

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Praktyka wykorzystania instytucji demokracji bezpośredniej w państwach unijnych dowodzi, iż prócz licznych głosowań referendalnych w sprawach państwowych, również zagadnienia europejskie (unijne) stają się coraz bardziej popularnym przedmiotem debaty publicznej, a następnie – głosowania. Motywacją do podjęcia rozważań nad tytułowym zagadnieniem była aktualność kwestii poddawanych pod głosowanie w Wielkiej Brytanii oraz na Węgrzech, jak i fakt, że referenda stały się popularnym w ostatnich latach instrumentem wykorzystywanym w celu podjęcia decyzji dotyczących kryzysów w UE (co jest także tezą niniejszego tekstu). Głównym celem niniejszego tekstu jest odpowiedź na pytanie o wykorzystanie referendum w sprawach integracji europejskiej oraz o przebieg i konsekwencje referendów w 2016 r. w Wielkiej Brytanii i na Węgrzech.

EN

The practice of using direct democracy in the European Union’s countries shows that the so called “European” issues have become increasingly popular subject of public debate and then of referendum voting. The motivation to analyse the British and Hungarian referendums of 2016 was the popularity and importance of the issues both for the UK and for Hungary, as well as for the whole European Union. The main thesis posed in the article is that in recent years referendums have become very popular as instruments of making decisions on the European crises (Grexit, Brexit, migration crisis). The main objective of this paper is to answer the question about the use of a referendum on issues of European integration and on the course and consequences of the British and Hungarian referendum in 2016.

Keywords

PL

debata publiczna; demokracja bezpośrednia; referendum

EN

public debate; direct democracy; referendum

• Publisher: Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
• Journal: Przegląd Europejski
• Year: 2016
• Issue: 3(41)
• Pages: 78-97

Dates

published

2016

Contributors

author

Musiał-Karg Magdalena

• Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM

References

• BISKUP Przemysław (2013), Integracja czy dezintegracja? Przyszłość Unii Europejskiej z perspektywy brytyjskiej, „Analiza Natolińska”, nr 5 (63).
• BOGDANOR Vernon (1996), Politics and the British Constitution. Essays on British Government, Dartmouth, Aldershot.
• BREXIT: ZWYCIĘSTWO ZWOLENNIKÓW wyjścia z Unii Europejskiej (WWW), http://wiadomosci.wp.pl/kat,1356,title,Brexit-Zwyciestwo-zwolennikow-wyjscia-z-Unii-Europejskiej,wid,18393834,wiadomosc.html?ticaid=117579&_ticrsn=3 (30.06.2016).
• BRITAIN’S EU REFERENDUM. Hoping that demography is not destiny (22.06.2016), http://www.economist.com/blogs/graphicdetail/2016/06/britain-s-eu-referendum-0 (24.06.2016)
• BRYTYJSKI MINISTER: BĘDZIE plan awaryjny (27.06.2016), http://tvn24bis.pl/ze-swiata,75/george-osborne-uspokaja-nasza-gospodarka-jest-silna,656340.html (27.06.2016).
• BUTLER Dawid, KITZINGER Uwe (1976), The 1975 Referendum, London.
• DAHRENDORF Ralf (1979), A Third Europe?, European University Institute, Jean Monnet Lecture, 03, Florence.
• DAHRENDORF Ralf (2004), Reflections on the revolution in Europe, Transaction Publishers, Rutgers, Piscataway.
• EUROPEJCZYCY: UCHODŹCY oznaczają wzrost terroryzmu (12.07.2016), http://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2016-07-12/europejczycy-uchodzcy-oznaczaja-wzrost-terroryzmu/ (12.07.2016).
• GNIAZDOWSKI Mateusz (23.09.2015), Czechy, Słowacja, Węgry i Rumunia: „nie” dla rozlokowania uchodźców, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2015-09-23/czechy-slowacja-wegry-i-rumunia-nie-dla-rozlokowania-uchodzcow (12.07.2016).
• HUNGARY’S REFERENDUM ON EU’S Migrant Quotas Invalid Despite 98% Of The 3,3 Million Voters Said “No” (03.10.2016), Hungary Today, http://hungarytoday.hu/news/hungarys-referendum-invalid-despite-33-million-hungarians-say-eus-migrant-quotas-12926 (03.10.2016).
• „INDEPENDENT”: CAMERON ZAATAKUJE UE. Referendum ws. Brexitu za niecały rok (2015), http://www.tvn24.pl/wiadomosci-ze-swiata,2/cameron-chce-referendum-ws-wyjscia-z-ue-w-polowie-2016-r,563345.html (07.08.2015).
• JASSEM Anna (2003), Wielka Brytania a Wspólnoty Europejskie: aspekty ustrojowo-polityczne, „Studia Europejskie”, nr 1.
• KING Anthony (1977), Britain Says Yes. The 1975 Referendum on Common Market, Washington.
• KONKLUZJE RADY w sprawie dalszych perspektyw polityki powrotowej (2015), http://www.consilium.europa.eu/pl/press/press-releases/2015/10/08-jha-conclusions-return-policy/ (03.10.2016).
• KORTEWEG Rem (2015), Beware the four horsemen circling Europe: Greece, Russia, migrants and the Brexit, „The Independent”, http://www.independent.co.uk/voices/comment/beware-the-four-horsemen-circling-europe-greece-russia-migrants-and-the-brexit-10343447.html (15.07.2015).
• KUŻELEWSKA Elżbieta (2006), Referendum w procesie integracji europejskiej, Warszawa.
• LITTLE CHANGE IN PUBLIC’S views towards Europe in last month – public still expects ‘remain’ to win (2016), Ipsos MORI Political Monitor, February 2016, https://www.ipsos-mori.com/researchpublications/researcharchive/3700/Little-change-in-publics-views-towards-Europe-in-last-month-public-still-expects-remain-to-win.aspx#gallery[m]/0/ (20.06.2016).
• LONDYN PODJĄŁ DECYZJĘ dotyczącą ponownego referendum ws. Brexitu (09.07.2016), http://tvn24bis.pl/ze-swiata,75/londyn-odrzucil-petycje-o-ponowne-referendum-ws-brexitu,659791.html (10.07.2016).
• MARCZEWSKA-RYTKO Maria (2001), Demokracja bezpośrednia w teorii i praktyce politycznej, Lublin.
• MUSIAŁ-KARG Magdalena (2014), Europejska inicjatywa obywatelska – uwagi na temat roli obywateli w procesie integracji europejskiej, „Rocznik Integracji Europejskiej”, nr 8.
• MUSIAŁ-KARG Magdalena (2012), Instytucje demokracji bezpośredniej w procesie integracji europejskiej – od referendum ogólnonarodowego do europejskiej inicjatywy obywatelskiej, „Rocznik Integracji Europejskiej”, nr 6.
• MUSIAŁ-KARG Magdalena (2008), Referendum w państwach europejskich. Teoria, praktyka, perspektywy, Toruń.
• MUSIAŁ-KARG Magdalena, LESIEWICZ Elżbieta (2015), Brytyjskie i greckie referenda a groźba Brexitu i Grexitu, „Przegląd Europejski”, nr 3 (37).
• NA WĘGRZECH referendum ws. kwot relokacji uchodźców (2.10.2016), PAP, http://www.pap.pl/aktualnosci/news,660694,na-wegrzech-referendum-ws-kwot-relokacji-uchodzcow.html (03.10.2016).
• NATIONAL ELECTION OFFICE (WWW), http://www.valasztas.hu/en/ref2016/481/481_0_index.html (03.10.2016).
• ORBAN BRONI PŁOTU na granicy z Serbią (01.07.2015), http://www.tvn24.pl/wiadomosci-ze-swiata,2/wegry-orban-twierdzi-ze-mur-na-granicy-z-serbia-jest-konieczny,556393.html (03.10.2016).
• ORBAN NIE WYKLUCZA budowy muru na granicy z Chorwacją. Węgrzy odgrodzili się już od Serbii (03.09.2015), http://www.tvp.info/21490850/orban-nie-wyklucza-budowy-muru-na-granicy-z-chorwacja-wegrzy-odgrodzili-sie-juz-od-serbii (03.10.2016).
• ORBAN O UE: nie przyjmiemy gorzkich owoców ich pomylonej polityki imigracyjnej (29.02.2016), TVP Info, http://www.tvp.info/24225079/orban-o-ue-nie-przyjmiemy-gorzkich-owocow-ich-pomylonej-polityki-imigracyjnej (03.10.2016).
• PARR Helen (2013), The significance of the 1967 application, Draft paper, Conference „Forty Years since the First Enlargement”, 7–8 March 2013, Keele University UACES Conferences.
• PAWLICKI J. (30.09.2016), Dlaczego węgierskie referendum ważne jest dla całej Europy?, http://www.newsweek.pl/opinie/referendum-na-wegrzech-dlaczego-jest-wazne-dla-calej-europy-,artykuly,397874,1.html (03.10.2016).
• PROGRAM UE (2015) dot. migracji i uchodźców wg stanu na 24.11.2015, Materiały OIDE, http://oide.sejm.gov.pl/oide/en/images/files/pigulki/Program%20UE%20w%20zakresie%20migracji%20i%20uchodcw_final_24.11.2015.pdf (03.10.2016).
• RADA EUROPEJSKA (18–19 lutego 2016) – konkluzje w sprawie migracji, http://www.consilium.europa.eu/pl/press/press-releases/2016/02/18-euco-conclusions-migration/ (03.10.2016).
• QUEEN’S SPEECH 2015: EU referendum, tax freeze and right-to-buy, BBC News, http://www.bbc.com/news/uk-politics-32894214 (05.08.2015).
• RAK Krzysztof (2015), Reformy Unii Europejskiej, czyli o tym, jak premier Cameron chce uniknąć Brexit, Ośrodek Analiz Strategicznych, http://oaspl.org/2015/07/10/324/ (05.08.2015).
• SIKORSKI Łukasz (20.06.2016), Brexit – powrót do przeszłości. Wspomnienie referendum unijnego z 1975 r., http://www.emito.net/wiadomosci/wielka_brytania/brexit_powrot_do_przeszlosci_wspomnienie_referendum_unijnego_z_1975_r__2031655.html (26.06.2016).
• SONDAŻ: ZNACZNY SKOK poparcia dla Brytanii w Unii Europejskiej (21.02.2016), http://www.polskieradio.pl/5/3/Artykul/1585307,Referendum-w-Wielkiej-Brytanii-Financial-Times-sprawa-dotyczy-dwoch-unii (20.05.2016).
• SOCHACKA Katarzyna, ŻELAZO Adriana (2003), Kampanie przedreferendalne na Malcie, w Słowenii i na Węgrzech – wnioski dla Polski, „Biuletyn PISM”, nr 25 (129).
• SPEECH BY HAROLD WILSON ON BRITAIN'S MEMBERSHIP to the EEC (17 July 1971), Labour and the Common Market, Report of a special conference of the Labour Party (2005), Labour Party, Central Hall, Westminster, London, http://www.cvce.eu/content/publication/2005/4/7/c610eb85-fcb9-487b-8704-179006a9442f/publishable_en.pdf (10.07.2015).
• STARA DOBRA PUŁAPKA referendum europejskiego (03.07.2013), http://www.voxeurop.eu/pl/content/article/2288311-stara-dobra-pulapka-referendum-europejskiego (10.07.2016).
• STASIK Elżbieta (23.09.2015), Orban zarzuca Niemcom „moralny imperializm“, http://www.dw.com/pl/orban-zarzuca-niemcom-moralny-imperializm/a-18735029 (10.11.2016).
• STAWISKI Jacek (2015), Pierwszy kraj, który opuści Unię? Groźba „Brexitu” i żądanie reform, TVN24 BiŚ, http://www.tvn24.pl/wiadomosci-ze-swiata,2/pierwszy-kraj-ktory-opusci-unie-grozba-brexitu-i-zadanie-reform,545081.html (7.08.2015).
• THE CONSERVATIVE PARTY MANIFESTO. Strong Leadership. A Clear Economic Plan. A Brighter, More Secure Future (2015), https://s3-eu-west-1.amazonaws.com/manifesto2015/ConservativeManifesto2015.pdf (5.08.2015).
• UNIĘ EUROPEJSKĄ CZEKA BREXIT? Media: Referendum w Wielkiej Brytanii w 2016 roku (2015), TOK FM, http://www.tokfm.pl/Tokfm/1,130517,18428980,unie-europejska-czeka-brexit-media-wielka-brytania-wyjdzie.html (07.08.2015).
• USHERWOOD Simon (2002), Opposition to the European Union in the UK: The Dilemma of Public Opinion and Party Management, „ Government and Opposition”, vol. 37 (2).
• WIELKA BRYTANIA: RZĄD PODAŁ PYTANIE w referendum unijnym (2015), http://wiadomosci.onet.pl/wielka-brytania-i-irlandia/wielka-brytania-rzad-podal-pytanie-w-referendum-unijnym/nc644 (23.07.2015).
• WILK-REGUŁA Wioletta, Brytyjczyków referendów w sprawie członkostwa w UE, czyli czy można zjeść ciastko i mieć ciastko?, http://wilkregula.natemat.pl/49345,brytyjczykow-referendow-w-sprawie-czlonkowstwa-w-ue-czyli-czy-mozna-zjesc-ciastko-i-miec-ciastko (08.11.2016).
• WILKINSON Michael (2015), EU referendum poll tracker and odds, http://www.telegraph.co.uk/news/newstopics/eureferendum/11617702/poll.html (10.11.2016).
• 1975: UK EMBRACES Europe in referendum, http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/june/6/newsid_2499000/2499297.stm (12.11.2015).