Konwent kamedułów wigierskich i jego oddziaływanie religijne, kulturowe i gospodarcze na obszarze dzisiejszej Suwalszczyzny

• Authors: Sawicki Ryszard

Title variants

EN

Camaldolese monastery in Wigry, its religious, cultural and economic in-fluence to the region of present-day Suwalki region

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The hermitage of Wigry Island has not got a full monograph study so far. This article brings new and fundamental arrangements regarding to the Camaldolese monastery in Wigry. It shows the region of present-day Suwalki, before the hermits came. It presents the state of research over the history of hermitages in Wigry. It depicts circumstances of the founding process made by the King John Casimir in 1667, building of the monastery complex in Wigry and the arranging process of the peninsula. It describes the process of everyday life of the hermits, their pastoral care of local population. Camaldolese are presented as pioneers of economic development in the region of Suwalki. It presents their 132 years activity in religious, cultural, social and economical aspect that was stopped by winding up the monastery in the Prussian annexation. This article enrich all knowledge up to now on Camaldolese monastery in Wigry, expands historiographic and pastoral output in the extent of research of history of Suwalki region.

Keywords

EN

Camaldolese monastery in Wigry; pastoral historiographic; hermitages

• Publisher: Wydawnictwo Diecezjalne Adalbertinum
• Journal: Studia Ełckie
• Year: 2018
• Volume: 20
• Issue: 2
• Pages: 263-281

Contributors

author

Sawicki Ryszard

References

• Ambrosiewicz A. i M., Dzieje wigierskiego klasztoru, „Wigry. Kwartalnik WPN” (2003), nr 1,
• s. 15-17.
• Ambrosiewicz M., Borejszo J., Miejsca pamięci (cz. II), „Wigry. Kwartalnik WPN” (2011), nr 4, s. 17-20.
• Ambrosiewicz M., Dobra wigierskie, Suwałki 1999.
• Ambrosiewicz M., Działalność ekonomiczna kamedułów wigierskich, „Wigry. Kwartalnik WPN” (2011), nr 1, s. 16-19.
• Ambrosiewicz M., Kameduli, „Wigry. Kwartalnik WPN” (2010), nr 1, s. 14-17.
• Ambrosiewicz M., Uwagi o rekonstrukcji zespołu pokamedulskiego w Wigrach, „Biuletyn Kon-serwatorski Województwa Podlaskiego” (1999), nr 5, s. 182-194.
• Ambrosiewicz M., Wigry i Magdalenowo, „Wigry. Kwartalnik WPN” (2006), nr 4, s. 8-11.
• Ambrosiewicz M., Zabytki architektury i budownictwa (cz. I), „Wigry. Kwartalnik WPN” (2001), nr 1, s. 6-7, 10.
• Ambrosiewicz M., Zespół pokamedulski w Wigrach, Suwałki 1997.
• Dobroński A., Sławetny Ludwik Michał Pac, Suwałki 1986.
• Falk K. O., Wody wigierskie i huciańskie. Studium toponomastyczne, t. I, Uppsala 1941.
• Fałtynowicz Z., Maciejewski S., Matusiewicz A., Wpisani w dzieje Wigier, „Jaćwież” (1999),
• nr 5, s. 30-31.
• Florkowscy M. i M., Kameduli, Kraków 2005.
• Grzybowski M. M., Obóz hitlerowski w Działdowie w latach 1939-1945, „Studia Płockie” (2004), nr 32, s. 193-204.
• Guzewicz W., My i historia. Kościoły i parafie dekanatu pw. Ducha Świętego w Suwałkach, Ełk 2014.
• Guzewicz W., Wigierska diecezja, w: Encyklopedia Katolicka, t. 20, red. E. Gigilewicz, Lublin 2014, kol. 560-561.
• Huszcza M. M., Sawicki R., Ostatni wigierski kameduła, „Martyria” (2014), nr 12, s. 16.
• Jakubowski M., Rokokowe wyposażenie kościołów w dobrach kamedułów wigierskich, w: Kame-duli w Warszawie 1641-2016. 375 lat fundacji eremu na Bielanach, red. K. Guttmejer,
• A. S. Czyż, Warszawa 2016, s. 337-359.
• Jamski P., Rysunki dokumentacyjne małej architektury i detalu rzeźbiarskiego w kościele
• w Wigrach w 1921 r., w: Kameduli w Warszawie 1641-2016. 375 lat fundacji eremu na Bielanach, red. K. Guttmejer, A. S. Czyż, Warszawa 2016, s. 361-376.
• Jankowski B., Kameduli a uroczystości patriotyczno-religijne na warszawskich Bielanach
• w XVIII i XIX wieku, „Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie” 20(2013), z. 1-2, s. 59-72.
• Jemielity W., Zespół pokamedulski w Wigrach, Łomża 1988.
• Kłapkowski W., Duszpasterstwo i oświata w dobrach klasztoru kamedułów wigierskich. Karta
• z historji Kościoła ziemi suwalskiej, Sejny 1933.
• Kochanowski W., Architektura zespołu pokamedulskiego w Wigrach, w: Studia i materiały do dziejów Suwalszczyzny, red. J. Antoniewicz, Białystok 1965, s. 139-174.
• Krzywicki T., Jaćwież – zaginione ogniwo Bałtów, „Lithuania. Kwartalnik poświęcony problemom Europy Środkowo-Wschodniej” (1995), nr 2, s. 43-56.
• Kumor B., Ustrój i organizacja Kościoła Polskiego w okresie niewoli narodowej (1772-1918), Kraków 1980.
• Łatak K., Zakonnicy i życie zakonne na ziemiach dzisiejszej diecezji ełckiej, w: Przeszłość na-tchnieniem dla teraźniejszości, red. K. Brzostek, T. Ratajczak, M. Salamon i in., Ełk 1996, s. 317-331.
• Maciejewski S., Legendy znad Wigier, Suwałki 2002.
• Maciejewski S., Opowieść o kamedułach wigierskich, Suwałki 1999.
• Maciejewski S., Romans z Suwalszczyzną, Suwałki 2008.
• Majewski J., Dzieje parafii Wigry w latach 1800-1946, „Lux veritatis” (1999), nr 1, s. 239-252.
• Marecki J., Godła wspólnot kamedulskich. Próba interpretacji, „Folia Historica Cracoviensia” (2005), vol. 11, s. 51-72.
• Matusiewicz A., Radziwonowicz T., Skłodowski K., Historia Suwałk do 1945 r., w: Suwałki miasto nad Czarną Hańczą, red. J. Kopciał, Suwałki 2005, s. 89-472.
• Nowalski S. A., Monografia miasta Suwałk, Kraków 1880.
• Ossendowski F., Puszcze polskie, Poznań 1936.
• Pałęcki W., Służba Boża kamedułów polskich. Tradycje życia pustelniczego w świetle potrydenckiej liturgii rzymskiej (1605-1963), Lublin 2012.
• Partyka J., „Disiectarum bibliothecarum membra”. Pozostałości polskich księgozbiorów kame-dulskich z klasztoru w Bieniszewie: droga do Biblioteki Jagiellońskiej, „Heroditas Mona-steriorum” (2014), vol. 4, s. 197-204.
• Połujański A., Wędrówki po guberni augustowskiej w celu naukowym odbyte, Warszawa 1859.
• Rotter L., Architektura i wystrój eremów kamedulskich w świetle prawodawstwa zakonnego, „Folia Historica Cracoviensia” (2005), vol. 11, s. 73-90.
• Sawicki R., 350-lecie przybycia kamedułów nad Wigry, „Wigry. Kwartalnik WPN” (2018), nr 1, s. 12-15.
• Sawicki R., Biskup Michał Franciszek Karpowicz – patriota Rzeczypospolitej Obojga Narodów, czy sługa pruskiego zaborcy?, „Rocznik Augustowsko-Suwalski” (2016), nr 16, s. 167-181.
• Sawicki R., Diecezja wigierska i jej dziedzictwo historyczno-pastoralne, „Studia Ełckie” 19 (2017), nr 3, s. 363-379.
• Sawicki R., Działalność pastoralna i polityczna biskupa Jana Klemensa Gołaszewskiego (1748-1820), „Warszawskie Studia Pastoralne” 12(2017), nr 1, s. 89-115.
• Sawicki R., Erem Wyspy Wigierskiej. 350-lecie fundacji króla Jana Kazimierza, „Martyria” (2017), nr 3, s. 28.
• Sawicki R., Konwent kamedułów wigierskich – działalność ekonomiczna, „Martyria” (2018),
• nr 5, s. 13.
• Sawicki R., Ostatni wigierski kameduła. Wokół osoby i twórczości Wiktora Winikajtisa. Szkic historyczno-etnograficzno-pastoralny, Ełk-Wigry 2015.
• Sawicki R., Uwarunkowania duszpasterstwa litewskiej mniejszości narodowej w Polsce, „Teolo-gia Praktyczna” (2017), nr 18, s. 119-133.
• Sawicki R., Wigierscy kameduli i ich „memento mori”, „Martyria” (2017), nr 11, s. 15.
• Sawicki R., Wigry stolicą tytularną, „Martyria” (2015), nr 1, s. 14.
• Sawicki R., Wiktor Winikajtis i pokamedulski klasztor w Wigrach, „Wigry. Kwartalnik WPN” (2015), nr 1-2, s. 24-28.
• Skrodzka A., Portret Jana Kazimierza pędzla Daniela Schulza. Portret królewski dla warszaw-skich kamedułów, w: Kameduli w Warszawie 1641-2016. 375 lat fundacji eremu na Bie-lanach, red. K. Guttmejer, A.S. Czyż, Warszawa 2016, s. 399-406.
• Staškevičienė E., Viktoras Vinikajtis (1927-1994), Puńsk 2014.
• Statkiewicz M., Freski w kościele pokamedulskim w Wigrach, Lublin 1984 (maszynopis nieopu-blikowanej dotąd pracy magisterskiej znajdujący się w Bibliotece Uniwersyteckiej Kato-lickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II).
• Wędzki A., Kultura i nauka na Suwalszczyźnie w XIX stuleciu, w: Studia i materiały do dziejów Suwalszczyzny, red. J. Antoniewicz, Białystok 1965, s. 241-282.
• Wigry, w: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 13, War-szawa 1893, s. 442-444.
• Wiśniewski J., Dzieje osadnictwa w powiecie sejneńskim od XV do XIX wieku, w: Materiały do dziejów ziemi sejneńskiej, red. J. Antoniewicz, Białystok 1963, s. 9-222.
• Wiśniewski J., Dzieje osadnictwa w powiecie suwalskim od XV do połowy XVIII wieku, w: Studia i materiały do dziejów Suwalszczyzny, red. J. Antoniewicz, Białystok 1965, s. 51-138.
• Witkowski R., Rekonstrukcje księgozbiorów trzech klasztornych bibliotek – benedyktynów
• w Lubiniu, jezuitów w Poznaniu i kamedułów w Bieniszewie (Rekonstrukce tří Řádových knižních fondů – Benediktského v Lubini, Jezuitského v Poznani a Kamaldulského v Bie-niszewu), w: Bibliotheca Antiqua 2012. Sbornik z 21. konferencje 7.-8. listopadu 2012 Olomouc, red. R. Krušinský, T. Vintrová, Ostrava 2012, s. 161-168.
• Witkowski R., Uwag kilka o eremach kamedulskich w Rzeczypospolitej szlacheckiej, w: Historia bliższa i dalsza. Polityka-Społeczeństwo-Wojskowość. Studia z historii powszechnej
• i Polski, red. S. Kowal, G. Kucharski, M. Walczak, Poznań-Kalisz 2001, s. 161-225.
• Zakony męskie w Polsce w 1772 roku, red. L. Bieńkowski, J. Kłoczowski, Z. Sułowski, Lublin 1972, tab. 34, mapa XIX.
• Zarewicz L., Zakon Kamedułów. Jego fundacye i dziejowe wspomnienia w Polsce i Litwie, Kraków 1871.
• Żmudziński J., Portrety fundatorów oraz „vera effigies” św. Jozafata Kuncewicza w zakrystii kościoła kamedułów na Bielanach w Krakowie, w: Kameduli w Warszawie 1641-2016. 375 lat fundacji eremu na Bielanach, red. K. Guttmejer, A. S. Czyż, Warszawa 2016,
• s. 377-398.
• Historia kompleksu wigierskiego – Eremus Insulae Vigrensis, http://wane.wigry.pro/historia-kompleksu-wigierskiego.html?showall=1 (dostęp: 28.04.2018).
• Historia Sanktuarium Matki Bożej Studzieniczańskiej – Matki Kościoła, http://www. sanktu-ariumstudzieniczna.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=94&Itemid=97 (dostęp: 27.04.2018).