Eutanazja – zbrodnia czy cywilne prawo człowieka do wyboru śmierci?

• Authors: Ozorowski Mieczysław

Title variants

EN

Euthanasia – a crime or a human right to choose death?

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Współczesne zjawisko eutanazji jest bardzo rozległe i złożone. Jest przejawem „kultury śmierci”, o czym świadczą powszechne praktyki w wielu krajach i próby jej legalizacji. W Polsce, choć eutanazja jest zakazana i karana, znaczna część społeczeństwa aprobuje jej wprowadzenie. Jednocześnie zanika powszechna świadomość, że jest to przestępstwo i zbrodnia (por. EV 66). Najważniejszy motyw eutanazji – bezsensowne cierpienie – można zrozumieć, zaakceptować i pokonać tylko w świetle wiary. Co więcej, prośba o skrócenie życia nie zawsze jest motywowana cierpieniem nie do zniesienia. Często wynika to z poczucia samotności, braku zainteresowania i współczucia oraz właściwej opieki. Proszenie o eutanazję jest więc rozpaczliwym wołaniem o pomoc i miłość. Zamiast iść na skróty, lepiej byłoby zwiększyć zaangażowanie rodziny, przyjaciół i lekarzy w opiekę paliatywną, co mogłoby usunąć przyczyny tak radykalnej decyzji, jak żądanie śmierci. Społeczna akceptacja eutanazji może poważnie obniżyć koszty opieki paliatywnej, zarówno finansowo, jak i naukowo. Receptą na to zjawisko jest raczej edukacyjny wysiłek społeczeństwa, które powinno zaakceptować zjawisko choroby, starzenia się i śmierci, aby w rodzinach i społeczeństwie było godne miejsce zarezerwowane dla osób chorych, niepełnosprawnych, starych i umierających.

EN

The contemporary phenomenon of euthanasia is very extensive and very complex. It is a manifestation of the „culture of death”, as evidenced by common practices in many countries and attempts to legalize it. In Poland, although euthanasia is forbidden and punished, a significant part of the society approves of its introduction. At the same time, the common awareness that it is a crime and a crime is fading away (EV 66). The most important motive of euthanasia, meaningless suffering, can only be understood, accepted and defeated in the light of faith. Moreover, the request to shorten the life is not always motivated by unbearable suffering. It often comes from feelings of loneliness, lack of interest and compassion, and proper care. So, asking for euthanasia is a desperate cry for help and love. Rather than cut corners, it would be better to increase the involvement of family, friends and physicians in palliative care, which could remove the causes of such a radical decision as asking to die. Public acceptance of euthanasia can seriously reduce the costs of palliative care, both financially and scientifically. The recipe for this phenomenon is rather the educational effort of society, which should accept the phenomenon of disease, aging and death, so that in families and society there should be a dignified place reserved for sick, disabled, old and dying people.

Keywords

PL

eutanazja; argumenty za eutanazją; nauka Kościoła o eutanazji

EN

euthanasia; arguments for euthanasia; the Church’s teaching on euthanasia

• Publisher: Wyższe Seminarium Misyjne Księży Sercanów
• Journal: Sympozjum
• Year: 2021
• Volume: 2(41)
• Pages: 103-117

Dates

published

2021-11-20

Contributors

author

Ozorowski Mieczysław

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

References

• Chyrowicz B., Argumentacja we współczesnych debatach bioetycznych, „Diametros” 19 (2009), s. 1-25.
• Citowicz R., Prawnokarne aspekty ochrony życia człowieka a prawo do godnej śmierci, Warszawa 2006.
• Derdziuk M., Praktyka eutanazji w Belgii jako owoc przemian społeczno-obyczajowych, „Teologia i Moralność” 2(12) (2017), s. 163-176, DOI: 10.14746/tim.2017.22.2.10.
• Fenigsen R., Eutanazja – śmierć z wyboru?, Poznań 1997.
• Góralski P., Prawne i społeczne aspekty eutanazji, Kraków 2007.
• Górnicki L., Kruszewski T., Zasadnicze przejawy ingerencji w prawa podmiotowe prywatne jednostek przez III Rzeszę, „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” 1(39) (2017), s. 45-74.
• Jakubowski T., W trosce o godność życia ludzkiego. Eutanazja, https://opoka.org.pl/biblioteka/T/TM/0107N_02.html (odczyt z dn. 14.10.2021 r.).
• Jan Paweł II, Encyklika Evangelium vitae, Rzym 1995.
• Jan Paweł II, List apostolski Salvifici doloris, Rzym 1984.
• Kaliński D., Eutanazja dla dobra Rzeszy. Tak Hitler uśmiercał Niemców, których uważał za zbyt mało wartościowych, https://ciekawostkihistoryczne.pl/2018/08/07/eutanazja-dla-dobra-rzeszy-tak-hitler-usmiercal-niemcow-ktorych-uwazal-za-zbyt-malo-wartosciowych/ (odczyt z dn. 14.10.2021 r.).
• Katechizm Kościoła katolickiego, Poznań 2002, 2276-2283.
• Kongregacja Nauki Wiary, Deklaracja o eutanazji Iura et bona, Rzym 1980, https://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/documents/rc_con_cfaith_doc_19800505_eutanasia_pl.html (odczyt z dn. 18.10.2021 r.).
• Mendelson D., Bagaric M., Assisted suicide through the prism of the right to life, „International Journal of Law and Psychiatry”, 5-6(36) (2013), s. 406-418, DOI: 10.1016/j.ijlp.2013.06.012.
• Nazar-Gutowska K., Pojęcie i rodzaje eutanazji, w: M. Mozgawa (red.), Eutanazja, Warszawa 2015, s. 13-33.
• Olejnik S., Teologia moralna, Warszawa 1990.
• Pacian J., Pacian A., Skórzyńska H., Kaczoruk M., Eutanazja – zabójstwo człowieka czy uśmierzenie bólu. Regulacje prawne wybranych państw świata, „Hygeia Public Health” 1 (49) (2014), s. 19-25.
• PAP, Eutanazja: jak reguluje ją prawo różnych krajów UE – szczegóły, https://www.rynekzdrowia.pl/Prawo/Eutanazja-jak-reguluje-ja-prawo-roznych-krajow-UE-szczegoly,162524,2.html (odczyt z dn. 14.10.2021 r.).
• Papieska Akademia Nauk, Dichiarazione circa il prolungamento artificiale della vita e l’esatta determinazione del momento della morte. Deklaracja o sztucznym przedłużaniu życia i dokładnym ustaleniu momentu śmierci, Rzym 1985.
• Papieska Rada Cor Unum, Questioni etiche relative ai malati gravi e ai morenti. Niektóre kwestie etyczne odnoszące się do ciężko chorych i umierających, Rzym 1981.
• Pawlak M., Eutanazja – definicja, kontrowersje, rodzaj, sedacja, kwestie prawne, https://www.medonet.pl/zdrowie/zdrowie-dla-kazdego,eutanazja---definicja--kontrowersje--rodzaj--sedacja--kwestie-prawne,artykul,80759595.html (odczyt z dn. 14.10.2021 r.).
• Piątek T., Chrześcijański pogląd na legalizację eutanazji, http://www.polskokatolicki.pl/RODZINA/2004_10/eutanazja.htm (odczyt z dn. 18.10.2021 r.).
• Rabiega R., Eutanazja jako problem prawny i etyczny, „Prawo Kanoniczne” 1(59) (2016), s. 161-178.
• Rojek B., Chłopowiec M., Czy eutanazja jest moralnie dopuszczalna?, http://www.nowezycie.archidiecezja.wroc.pl/stara_strona/numery/052009/10.html (odczyt z dn. 13.10.2021 r.).
• Szałata K., Refleksje po śmierci Eluany. Zbrodnia czy wybawienie?, https://www.niedziela.pl/artykul/87978/nd/Zbrodnia-czy-wybawienie (odczyt z dn. 15.10.2021 r.).
• Szawarski Z., Prawo do śmierci, https://www.tygodnikprzeglad.pl/prawo-do-smierci/ (odczyt z dn. 17.10.2021 r.).
• Szczeklik A., Kore. O chorych, chorobach i poszukiwaniu duszy medycyny, Kraków 2007.
• Szeroczyńska M., Eutanazja i wspomagane samobójstwo na świecie. Studium prawnoporównawcze, Kraków 2004.
• Truszczyński M., Eutanazja: między zabójstwem z litości a aktem samobójstwa, „Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego” 27 (2013), s. 504-517.
• Wach B., Argumenty w sporze o legalizację eutanazji i wspomaganego samobójstwa, „Analiza i Egzystencja” 42 (2018), s. 95-113, DOI: 10.18276/aie.2018.42-05.
• Zawadka J., Balicki R., Eutanazja – „prawem do śmierci”?, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 1 (2015), s. 135-158, DOI: 10.15804/ppk.2015.01.07.
• Zwoliński A., Prawo o samobójstwie, w: A. Zakręta, A. Sosnowski (red.), Servabo legem tuam in toto corde meo. Księga pamiątkowa dedykowana księdzu profesorowi Józefowi Krzywdzie CM, dyrektorowi Instytutu Prawa Kanonicznego UPJPII z okazji 70. rocznicy urodzin, Kraków 2013, s. 601-618.

Identifiers

DOI

10.4467/25443283SYM.21.021.14701