Ochrona zabytków architektury w województwie białostockim w okresie międzywojennnym

• Authors: Poskrobko Janina

Title variants

EN

THE PROTECTION OF MONUMENTS OF ARCHITECTURE IN THE INTER-WAR PERIOD IN BIAŁYSTOK VOIVODSHIP

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

EN

The problem of the protection of monuments of architecture in the inter-war period in Białystok voivodship has not been as yet the subject of any separate work. The present article gives an insight into specific features of the region and presents the history of conservation service in Białystok voivodship. Białystok voivodship, formed on August 1 , 1919, began its functioning encumbered with more difficulties than other regions of the country. That was the result of a complicated nationalistic situation and the heritage of the Russian culture weighing upon. The centuries-long collision of various ethnic groups (Poles, Ruthenians, Byelorussians, Tartars, Jews) and consistently of different cultures, religions, mixed settlements, brought about the creation of different types of building. It decided also of the pecularities of the region, grouping, next to each other, churches, chaples of Roman Catholic denomination, orthodox churches of Greek Catholic and Uniat dominations, old-believers sects, Jewish synagogues and Tartar mosques. Białystok conservation service, devoid of rich traditions and qualified staff, started its existence supported by the work of the Society for the Protection of Monuments of the Past and research studies carried out in Cracow by the Commission for the Studies on the History of Art in Poland. Its activities covered the entire voivodship, first in Łomża district and then Białystok district, and starting from 1923 — the combined district covering also the territory of Warsaw and Polesie voivodships and then the district of Warsaw voivodship. The function of conservators was in turn performed by Rev. Piotr Śledziewski, Jozef Jodkowski, dr Zygmunt Rokowski and dr Jozef Kluss.

Keywords

PL

ochrona zabytków w województwie białostockim; ochrona zabytków w okresie międzywojennym; województwo białostockie; zabytki województwa białostockiego; regiony historyczno-kulturowe białostocczyzny; białostocka służba konserwatorska; Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Przeszłości; urzędy konserwatorskie w województwie białostockim

• Publisher: Narodowy Instytut Dziedzictwa
• Journal: Ochrona Zabytków
• Year: 1989
• Issue: 1
• Pages: 13-28

Dates

published

1989

Contributors

author

Poskrobko Janina

References

• Wojewodztwo białostockie. Dane historyczne, statystyczne 1 charakterystyka. „Przegląd Kresowy” 1932, nr 1 , s. 2 .
• Wojewodztwo białostockie. Monografia geograficzno-gospodarcza. Red. J. Kostrowicki. Lublin 1967, ss. 17, 42—43;
• M. Or ł owi c z , Przewodnik ilustrowany po wojewodztwie białostockim. Białystok 1937, s. 15. ;
• B. F., Białostockie do Polski. „Dziennik Białostocki" 1919, nr 203, s. 1.
• H. M a j e с k i, Białystok w okresie II Rzeczypospolitej. Wybrane problemy. W: Studia i materiały do dziejow miasta Białegostoku. T. IV. Białystok 1985, ss. 153-156.
• M. Or ł owi c z , Przewodnik ilustrowany po wojewodztwie białostockim. Białystok 1937, ss. 15—22.
• I. Tłoczek, Dom mieszkalny na polskiej wsi. Warszawa 1985, s. 58.
• I. Tłoczek, Budownictwo ludowe Białostocczyzny, Rozdz. 9: Obiekty sakralne. Rękopis, 1972 (Biuro Badań i Dokumentacji Zabytkow w Białymstoku).
• Z. R о k o w s k i, Ogolny rzut oka na charakter zabytkow w wojewodztwie białostockim. W: Wojewodztwo białostockie. Przeszłość i zabytki. Białystok 1928, s. 10.
• M. K a ł a m a j s k a - S a e d , Katalog Zabytkow Sztuki. Wstęp. T. X, z. 11. Warszawa 1983.
• J. J o d k o w s k i, Grodno. Grodno 1922
• A. Cz aps k a , Kilka neoklasycystycznych obiektow sakralnych na terenie dawnego Podlasia. „Rocznik Białostocki". T. XII. Warszawa 1974, s. 362.
• Sprawozdanie Komisji Opieki nad Zabytkami Sztuki i Kultury przy Urzędzie Powiatu Grodzieńskiego (14 VIII 1920—1 VII 1921). Akta Urzędu Wojewodzkiego Białostockiego, sygn. 151, Archiwum Państwowe w Białymstoku.
• A. W a l i c k i , Sprawa inwentaryzacji zabytkow w dobie Krolestwa Polskiego (1827—1862). Warszawa 1931, ss. 171, 188.
• A. S z y s z k o - B o h u s z , J. C z e k i e r s k i , Kościoły gotyckie na Mazowszu : Szczepankowo, Wąsosz, Wizna, Niedźwtadna. W: Sprawozdania Komisji do Badań Historii Sztuki w Polsce. T. XV. 1896, s. 253.
• М. В e r s o h n, Kilka słow o dawniejszych bożnicach drewnianych w Polsce. W : Sprawozdania Komisji do Badań Historii Sztuki w Polsce. T. XV, 1896, s. 253.
• A. S z y s z k o - B o h u s z , Materiały do architektury bożnic w Polsce. W: Prace Komisji Historii Sztuki w Polsce. T. IV. 1927, ss. 1-15.
• Dwudziestopięciolecie działalności Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości w Warszawie 1906—1932. „Biuletyn Historii Sztuki” 1933, nr 4, ss. 246-247.
• Z. Mę c z e ńs k i , Wspomnienia z czasow powstania i działalności TOnZP w Warszawie w I. 1906-1915. „Ochrona Zabytkow” 1958, nr 3-4, s. 165.
• Wykaz obiektow zniszczonych w czasie I wojny światowej według spisu. Ochrona Zabytkow Sztuki. Red. J. Remer. T. II, 1932, s. 243.
• J. W o j c i e c h o w s k i , Historia powstania i rozwoju organizacji opieki nad zabytkami sztuki w Polsce, Ochrona Zabytkow Sztuki. Red. J. Remer. T. I, Warszawa 1930—1931, s. 8.
• S. Lorentz, Album wileńskie, Warszawa 1986, ss. 30, 132, 171-175, 192, 211.
• S t. H o p p e [орr.], J ó z e f J o d k ows k i , Polski słownik biograficzny, T. XI Warszawa—Krakow 1964—1965, ss. 258— —259;
• A. Śni eżko, Wspomnienie o Józefie Jodkowskim. „Rocznik Białostocki” 1970, T. X, ss. 495—499.
• K. G r o n i ows k i, Wstęp do inwentarza akt Urzędu Wojewodzkiego, Wydziału Komunikacyjno-Budowlanego, Oddziału Sztuki, Białystok 1956. Archiwum Państwowe w Białymstoku.
• Sprawozdanie kwartalne z działalności Oddziału Sztuki przy Urzędzie Wojewodzkim Warszawskim i Białostockim za lata 1931, 1933. Akta MWRiOP, sygn. 7107, Archiwum Akt Nowych w Warszawie.
• J. P o l l a k ówn a , Ministerstwo Sztuki i Kultury. W: Polskie życie artystyczne w I. 1915—1939. Red. A. Wojciechowski. Wrocław—Warszawa—Krakow—Gdańsk 1974, s. 548.
• J. Wo j c i e c h o w s k i , Co zrobiono w Polsce w zakresie odbudowy zabytkow sztuki w I. 1919—1929. „Ochrona Zabytkow Sztuki” 1930—1931, s. 243.

Identifiers

ISSN

0029-8247