Robotyzacja usług opiekuńczych dla seniorów jako przejaw posthumanizmu

• Authors: Majcherek Janusz
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Starzenie się populacji ludzkiej oraz spadająca dzietność i przyrost naturalny stwarzają wyzwanie związane z zapewnieniem opieki i wsparcia dla coraz liczniejszych starszych subpopulacji przez coraz mniej liczne roczniki najmłodszych. Kurczy się liczba młodszych i najbliższych członków rodziny, stanowiących główne zaplecze opiekuńcze dla najstarszych. Sektor usług opiekuńczych (Long Term Care, LTC) wkracza w kryzys. Doraźnym rozwiązaniem jest zatrudnianie imigrantów. W dłuższej perspektywie stanie się ono niepewne i niewystarczające. W ostatnim czasie dynamicznie rozwijają się technologie robotyczne, także w zakresie odpowiadającym potrzebom sektora LTC. Potencjalni końcowi ich użytkownicy reagują zaskakująco pozytywnie na testowane urządzenia. Ich upowszechnienie w sektorze LTC można uznać za przejaw posthumanizmu, który da się interpretować jako rozwinięcie i wzbogacenie humanizmu, a nie jego zaprzeczenie.

Keywords

PL

starzenie się społeczeństwa, kryzys opieki, roboty asystujące

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Akademii WSB
• Journal: EXLIBRIS Biblioteka Gerontologii Społecznej
• Year: 2023
• Volume: 1(24) /2023 Exlibis. Biblioteka Gerontologii Społecznej
• Pages: 89-102

Dates

published

2023-09-30

Contributors

author

Majcherek Janusz

• Akademia WSB, WSB University

References

• Bibliografia
• Bertolini, A., & Arian, S. (2020). Towards an anthropocentric framework in the caring of frail individuals through assistive technology. W: J. Haltaufderheide, J. Hovemann & J. Vollmann (red.), Aging between participation and simulation – Ethical dimensions of socially assistive technologies in elderly care (s. 35–52). De Gruyter.
• Betlej, A. (2022). Designing robots for elderly from the perspective of potential end-users. A sociological approach. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(6), 3630.
• Botz-Bornstein, T. (2012). Critical posthumanism. Pensamiento y Cultura, 15(1), 20–30.
• DeFalco, A. (2016). Beyond prosthetic memory. Posthumanism, embodiment, and caregiving robots. Age, Culture, Humanities. An Interdisciplinary Journal, 3, 1–31.
• DeFalco, A. (2020). Towards a theory of posthuman care. Real humans and caring robots. Body & Society, 26(3), 31–60.
• Dehnert, M. (2022). Toward a critical posthumanism for social robotics. International Journal of Social Robotics, 14, 1–9.
• Dowling, E. (2022). The care crisis. What caused it and how can we end it? Verso Books.
• Drzazga, B. (2021). Identification of long-term care challenges in Europe. Social Entrepreneurship Review, 2, 7–22.
• González-González, C. S., Gil-Iranzo, R. M., Paderewski-Rodríguez, P. (2020). Human-robot interaction and sexbots. A systematic literature review. Sensors, 21(1), 216.
• Hoppe, J. A. (2020). Assistive robots in care: Expectations and perceptions of older people. W: Aging between participation and simulation – Ethical Dimensions of Socially Assistive Technologies in elderly care. De Gruyter, 139–156.
• Kipnis, E., McLeay, F., Grimes, A., de Saille, S., Potter, S. (2022). Service Robots in Long-Term Care: A Consumer-Centric View. Journal of Service Research, 25(4), 667–685.
• Locatelli, C. (2022). Rethinking „sex robots”. Gender, desire, and embodiment in posthuman sextech. Journal of Digital Social Research, 4(3), 10–33.
• Matuszczyk, K. (2019). Zatrudnienie migrantek z Polski w sektorze opieki domowej w wybranych państwach członkowskich Unii Europejskiej. Studia BAS, 4, 123–142.
• Różański, T. (2020). Samotność i osamotnienie osób starszych jako problem społeczny i edukacyjny. Roczniki Pedagogiczne, 12(4), 75–90.
• Søraa, R. A., Tøndel, G., Kharas, M. W., & Serrano, J. A. (2023). What do older adults want from social robots? A qualitative research approach to human-robot interaction (HRI) studies. International Journal of Social Robotics, 15(3), 411–424.
• Szweda-Lewandowska, Z. (2018). Rynek usług opiekuńczych – dynamicznie rozwijający się segment gospodarki. Rynek Pracy, 3 (166), 25-35.
• Terlik, M., & Mikulska, A. (2022). Niewidoczne. Opiekunki z Ukrainy zakładają związek zawodowy. Oko Press.
• Zachorowska-Mazurkiewicz, A. (2010). Kryzys opieki – jego przyczyny oraz propozycje sposobów przezwyciężania. W: A. Noworól (red.), Jakość życia a procesy zarządzania rozwojem i funkcjonowaniem organizacji publicznych (s. 295–310). Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Zawadzki, P., & Adamczyk, A. (2019). Post- i transhumanizm w kontekście wybranych zjawisk artystycznych technokultury. Avant, 10(3), 1–27.
• Zawojski, P. (2017). Posthumanizm, czyli humanizm naszych czasów. Kultura i Historia, 32, 68–76.
• Netografia
• Dubois, H., Leončikas, T., Molinuevo, D., & Wilkens, M. (2020). Long-term care workforce. Employment and working conditions. https://liser.elsevierpure.com/ws/portalfiles/ portal/ 26455455/LTC_report.pdfhttps://liser.elsevierpure.com/ws/portalfiles/portal/ 26455455/LTC_report.pdf
• Eurofound (2020). Long-term care workforce: Employment and working conditions, Publications Office of the European Union, Luxembourg. https://liser.elsevierpure.com/ ws/portalfiles/portal/26455455/LTC_report.pdf
• Eurostat (2023). Population structure and ageing. https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/ index.php?title=Population_structure_and_ageing
• Grages, G., & Pfau-Effinger, B. (2022). Gaps in the provision of long-term care across Europe. https://euroship-research.eu/publications
• GUS (2023). Starzenie się ludności Polski w świetle wyników narodowego spisu powszechnego ludności i mieszkań 2021. https://stat.gov.pl/spisy-powszechne/nsp-2021/nsp-2021-wyniki- ostateczne/starzenie-sie-ludnosci-polski-w-swietle-wynikow-narodowego-spisu-powszechnego- ludnosci-i-mieszkan-2021,3,1.html
• Louis, A. (2023). ‘Big news' is India’s population growth is below replacement level: UN expert says that's 'window of opportunity for country, South Asia Monitor, April 20. https://www.southasiamonitor.org/un-watch/big-news-indias-population-growth- -below-replacement-level-un-expert-says-thats-window
• Manhas, N. S. (2023). China’s Population Decline: A New Demographic Imbalance, March 25. https://www.researchgate.net/publication/369527898_China’s_Population_Decline_A_ New_Demographic_Imbalance
• OECD (2023). Beyond Applause? Improving Working Conditions in Long-Term Care. OECD Publishing, Paris. https://www.oecd.org/publications/beyond-applause-improving-working- conditions-in-long-term-care-27d33ab3-en.htm
• Stone Lyman (2019). A ‘New’ Normal? An Updated Look at Fertility Trends Across the Globe, Institute for Family Studies. https://ifstudies.org/blog/a-new-normal-an-updated-look-at- -fertility-trends-across-the-globe
• Worldometer (2023). Life Expectancy of the World Population. https://www.worldometers. info/demographics/life-expectancy/#countries-ranked-by-life-expectancy
• ZUS (2022). Prognoza wpływów i wydatków Funduszu Emerytalnego do 2080 roku. https://www.zus.pl/documents/10182/167761/Publikacja_Fundusz_Emerytalny_ 2023-2080.pdf/3c2c41c9-6a50-0574-4634-ee9cfa43f286?t=1674049287158

Identifiers

DOI

10.57655/EXLIBRIS_1_2023_5