Zabór pruski wobec Aktu 5 listopada

• Authors: Łysoń Rafał

Title variants

EN

The Prussian Partition in the face of the Act of 5th November

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

This article is an attempt at presenting the reception by the political elites of the Prussian Partition of the so-called Act of 5th November declared in 1916 by the central powers. It proclaimed the establishment of an independent Polish state as a protectorate of the central powers. The country’s territory was to encompass the parts of the Kingdom of Poland occupied by Germany and Austria-Hungary which formerly had been incorporated into Russia. The article presents briefly the political and social situation in the Prussian Partition at the time of the outbreak of WWI. The author presents primarily the attitudes of Polish political elites from the Poznań Province to the declaration. He also presents the political situation on the German side in the Prussian Partition. The article concludes with an indication that further research is required into the Partition’s political and social issues during World War I.

Keywords

PL

Niemcy; Akt 5 listopada; zabór pruski; pierwsza wojna światowa

EN

Germany; the Act of 5th November; the Prussian Partition; World War I

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Historia Slavorum Occidentis
• Year: 2017
• Issue: 2 (13)
• Pages: 42-56

Contributors

author

Łysoń Rafał

• Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polska Akademia Nauk ul. Mielżyńskiego 27/29, 61–725 Poznań

References

• Astramowicz-Leyk T., Wiktor Kulerski (1861–1935). Polityk – wydawca-dziennikarz, Toruń 2006.
• Co będzie z nami, Gazeta Narodowa, nr 97.
• Co stanie się z Polską, Gazeta Narodowa, 1917, nr 6, 8, 10, 12.
• Craig G. A., The Politics of the Prussian Army 1640–1945, London–Oxford–New York, wyd. z 2010.
• Czapliński M., Adam Napieralski (1861–1928). Biografia polityczna, Wrocław 1974
• Czego nauczyła nas wojna, Gazeta Narodowa, nr 143.
• Dmowski R., Niemcy, Rosja a sprawa polska, Lwów 1908.
• Gazeta Narodowa, dodatek nadzwyczajny z 5 XI 1916; Kraj, 1916, nr 142.
• Grosfeld L., Polityka państw centralnych wobec sprawy polskiej w latach 1914–1918, Warszawa 1962.
• Grześ B., Kozłowski J., Kramski A., Niemcy w Poznańskiem wobec polityki germanizacyjnej 1815–1920, red. L. Trzeciakowski, Poznań 1976.
• Hauser P., Niemcy wobec sprawy polskiej październik 1918–czerwiec 1919, Poznań 1984.
• Jakie powinny być zasady konstytucji polskiej, Gazeta Narodowa, nr 174 i 175.
• Knebel J., Rząd pruski wobec sprawy polskiej, Warszawa 1961.
• Kosiński P., Prusy Zachodnie 1914 Pomorze 1920. Ludność regionu wobec przemian politycznych okresu I wojny światowej, Warszawa 2002.
• Kowal S., Społeczeństwo Wielkopolski i Pomorza Nadwiślańskiego w latach 1871–1914, Poznań 1982.
• Łysoń R., Polskie ugrupowania ugodowe w Wielkim Księstwie Poznańskim w latach 1894–1918, Warszawa 2013.
• Manifest Austrii i Niemiec, Kurier Poznański, 1916, nr 255.
• Mikietyński P., Niemiecka droga ku Mitteleuropie. Polityka II Rzeszy wobec Królestwa Polskiego (1914–1916), Kraków 2009.
• Molik W., Wielkopolska w okresie I wojny światowej. Stan i propozycje badań, [w:] Społeczeństwo polskie na ziemiach pod panowaniem pruskim w okresie I wojny światowej (1914-1918), Toruń 1996.
• Nowe Królestwo Polskie, Dziennik Poznański, 1916, nr 255.
• Realiści, Gazeta Narodowa, 1916, nr 27.
• Walczak Z., Prasa polskich orientacji politycznych zaboru pruskiego w latach pierwszej wojny światowej, Acta Universitatis Nicolai Copernici, Nauki Humanistyczno-Społeczne, z. 219, Toruń 1991.
• Watson A., Ring of Steel. Germany and Austria-Hungary in World War I, New York 2014.
• Wobec manifestu o przyszłości Królestwa Polskiego, tamże, 1916, nr 256.