Sprawy wspólne. Rok 1968 i krytyka biurokracji w Polsce i we Francji

• Authors: Winkler Anna

Title variants

EN

Things in common. 1968 and the critique of bureaucracy in Poland and France

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

This article aims to compare the critiques of bureaucracy that emerged before and during the events of 1968 in Poland and France, where these issues gained particular significance. In Poland a systematic analysis of bureaucracy was presented in 1964 by Jacek Kuroń and Karol Modzelewski, whereas in France it was one of main focus themes for the group of intellectuals (esp. Cornelius Castoriadis) gathered around Socialisme ou barbarie review. Slogans inspired by these critiques were present and visible throughout the protests. The comparison allows to indicate some important differences, caused above others by different circumstances in which ideas were formulated and manifestations took place. Still, it allows also to grasp something that the militants from both sides of iron curtain had in common, namely – according to the main thesis of the article – the protest against the end of history, understood as a conviction about the inevitability of socialist (on the Eastern side) or capitalist (in the West) formation. Critique of bureaucracy that enabled the authors to analyze both systems at the same time undermined the false alternative between them and created a starting point for seeking the possibility of a way other than the two pursued at that time.

Keywords

EN

1968 revolt; Kuroń; Modzelewski; Castoriadis; bureaucracy

• Publisher: Księgarnia Akademicka
• Journal: Politeja : Pismo Wydziału Studiów Miedzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego
• Year: 2014
• Issue: 2(28)
• Pages: 341-357

Contributors

author

Winkler Anna

• Uniwersytet Jagielloński

References

• 1964‑2009. Modzelewski, Friszke i Koczanowicz o Liście otwartym do partii. Zapis konferencji z dnia 14 grudnia 2009 roku, red. M. Syska, Wrocław 2010.
• 1968 in Europe. A History of Protest and Activism, 1956‑1977, red. M. Klimke, J. Scharloth, New York 2008, Palgrave Macmillan Transnational History Series.
• 1968, the World Transformed, red. C. Fink, P. Gassert, D. Junker, Cambridge–New York 1998, Publications of the German Historical Institute.
• Bauman Z., Przedmowa, [w:] Wydarzenia marcowe 1968, przedm. Z. Bauman, Paryż 1969, Biblioteka „Kultury”. Dokumenty, 25.
• Blanchard D., Introducion, [w:] J. Amair [i in.], Socialisme ou barbarie. Anthologie, La Bussière 2007.
• Bénéton P., Touchard J., Les interprétations de la crise de mai‑juin 1968, „Revue française de science politique” 1970, Vol. 20, nr 3.
• Berman P., Opowieść o dwóch utopiach. Ewolucja polityczna pokolenia ’68, przeł. P. Nowakowski, Kraków 2008, Poleca Adam Michnik.
• Between Marx and Coca‑Cola. Youth Cultures in Changing European Societies, 1960‑1980, red. A. Schildt, D. Siegfried, New York 2006.
• Chaulieu P. (C. Castoriadis), Socialisme ou barbarie, „Socialisme ou barbarie” 1949, nr 1.
• Cohn‑Bendit D., Cohn‑Bendit G., Le gauchisme, remède à la maladie sénile du communisme, Paris 1968, Combat.
• Co się za tym kryje?, [w:] Wydarzenia marcowe 1968, przedm. Z. Bauman, Paryż 1969, Biblioteka „Kultury”. Dokumenty, 25.
• Debord G., Społeczeństwo spektaklu oraz Rozważania o społeczeństwie spektaklu, przeł. M. Kwaterko, Warszawa 2006, Biblioteka Myśli Współczesnej.
• Dudek A., Komunizm, [w:] B. Bankowicz, A. Dudek, J. Majchrowski, Główne nurty współczesnej polskiej myśli politycznej, t. 1, Kraków 1996, Monografie Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. Seria B, Podręczniki.
• Eisler J., Marzec 1968. Geneza, przebieg, konsekwencje, Warszawa 1991.
• Eisler J., Polski rok 1968, Warszawa 2006, Monografie – Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu, t. 22.
• Friszke A., Anatomia buntu. Kuroń, Modzelewski i komandosi, Kraków 2010.
• Gildea R., France since 1945, Oxford–New York 1996.
• Głowiński M., Marcowe gadanie. Komentarze do słów. 1966‑1971, Warszawa 1991.
• Gombin R., Les origines du gauchisme, Paris 1971.
• Góra W., Polska Ludowa 1944‑1984. Zarys dziejów politycznych, Lublin 1986.
• Jeleński K. A., Notatki o majowej rewolucji, „Kultura” 1968, nr 6.
• Jobs R. I., Youth Movements: Travel, Protest, and Europe in 1968, „The American Historical Review” 2009, Vol. 114, nr 2, [online] http://dx.doi.org/10.1086/ahr.114.2.376.
• Katsiaficas G., The Imagination of the New Left. A Global Analysis of 1968, Boston 1987.
• Kuroń J., Autobiografia, red. S. Liszka [i in.], Warszawa 2011.
• Kuroń J., Modzelewski K., List otwarty do partii, [w:] J. Kuroń, Dojrzewanie. Pisma polityczne 1964-1968, red. S. Liszka, M. Sutowski, Warszawa 2009, Pisma Jacka Kuronia, t. 1.
• Lefort C., Éléments d’une critique de la bureaucratie, Paris 1979, Collection Tel, 43.
• Martin A., La révolte des jeunes en Pologne, „Études” 1968, nr 6.
• Michnik A., Moje pokolenie, mój bunt, [w:] Rewolucja 1968. Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa 16.09.-09.11.2008, red. M. Jurkiewicz, M. Pieńkoi, Warszawa 2008.
• Michnik A., Sakrament byka, „Krytyka” 1988, nr 28‑29.
• Mieroszewski J., Ewolucja czy rewolucja?, „Kultura” 1968, nr 4.
• Paczkowski A., 1968: Marzec kontra Maj?, „Krytyka” 1988, nr 28/29.
• Perspectives du régime après les élections, „Analyses et documents” 1968, nr 156.
• Preiss P., Biurokracja totalna, Paryż 1969, Biblioteka „Kultury”, t. 179.
• Statera G., Death of a Utopia. The Development and Decline of Student Movements in Europe, New York 1975.
• Tezy do programu walki młodego pokolenia, [w:] Wydarzenia marcowe 1968, przedm. Z. Bauman, Paryż 1969, Biblioteka „Kultury”. Dokumenty, 25.
• Transnational Moments of Change. Europe 1945, 1968, 1989, red. G.‑R. Horn, P. Kenney, Lanham 2004.
• Wydarzenia marcowe 1968, przedm. Z. Bauman, Paryż 1969, Biblioteka „Kultury”. Dokumenty, 25.

Identifiers

DOI

10.12797/Politeja.11.2014.28.15