Czynniki warunkujące zainteresowanie szkołami katolickimi

• Authors: Magdalena Smak

Title variants

EN

Factors influencing the growing interest in Catholic schools

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Dane na temat liczby szkół w Polsce wskazują na wzrastające zainteresowanie placówkami niepublicznymi, w tym katolickimi. Na podstawie badań jakościowych określono czynniki warunkujące to zjawisko. Szkoły katolickie wyróżniają się panującymi w nich relacjami społecznymi, a sposób pracy dydaktycznej oparty na personalizmie chrześcijańskim zapewnia indywidualne podejście do każdego ucznia. Placówki te charakteryzują się także wysokim poziomem nauczania, co sprawia, że są atrakcyjne nie tylko dla osób wierzących. Rodzice odgrywają znaczącą rolę w szkołach katolickich, są zapraszani do współdecydowania o kształcie placówki, przez co czują się partnerami, a nie petentami w szkole. Ponadto kierownictwo szkoły stara się stwarzać okazje, by rodzice uczniów poznawali się, co wspiera budowanie spójności wychowawczej między domem a szkołą. Przekazywany typ religijności bardziej skupiony jest na promowaniu wspólnotowości, pomaganiu innym niż na rygorystycznym odwoływaniu do zakazów i nakazów.

EN

The article presents the growing interest in private schools, including the Catholic ones. The qualitative research conducted shows factors influencing this phenomenon. Catholic schools offer a certain model of relations among teachers, students and parents. The method of teaching is based on Christian personalism that provides individual attention to each student. These institutions are also characterized by a high level of education, which makes them attractive not only for ‘church goers’. Parents play an important role in Catholic schools, they are invited to take part in school management, which makes them partners rather than supplicants at school. In addition, the school management is trying to create opportunities for parents to get to know each other, therefore educational consistency between home and school is built. The type of religiosity handed down is more focused on community spirit and helping others, rather than maintaining strict rules and prohibitions.

Keywords

PL

szkoły katolickie; kapitał społeczny; poziom nauczania; rodzice

EN

catholic schools; social capital; level of education; parents

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Opuscula Sociologica
• Year: 2014
• Issue: 4(10)
• Pages: 17-29

Contributors

author

Magdalena Smak

• Uniwersytet Warszawski

References

• Archer M. 1982, Introduction: Theorising about the Expansion of Educational Systems, w: The Sociology of Educational Expansion, red. M. Archer, Sage Publications, Londyn.
• Berger P. 1967, The Sacred Canopy – Elements of a Sociological Theory of Religion, Doubleday, Garden City.
• Bourdieu P., Passeron J.C. 2006, Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Casanova J. 1994, Public Religions in the Modern World, University of Chicago Press, Chicago.
• Castells M. 2007, Społeczeństwo sieci, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• CBOS 2009, Opinie Polaków o wychowaniu i roli szkół w procesie wychowawczym. Komunikat z badań, Warszawa.
• Cichosz W. 2005, Tożsamość szkoły katolickiej w świetle współczesnych dokumentów Kościoła, Biblioteka Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa.
• Coleman J., Hoffer T. 1987, Public and Private High Schools, Basic Books, Nowy Jork.
• Coleman J., Hoffer T., Gereeley A.M. 1985, Achievement Growth in Public and Catholic Schools, „Sociology of Education”, vol. 58.
• Coleman J., Hoffer T., Kilgore S. 1982, High School Achievement: Public, Catholic, and Private Schools Compared, Basic Books, Nowy Jork.
• Czetwertyńska G. 2014, Akcja społeczna „Szkoła z klasą” jako strategia zmiany szkoły polskiej, Bookmark, Warszawa.
• Davie G. 2002, Europe. The Exceptional Case. Parameters of Faith in the Modern World, Londyn.
• Edukacja małych dzieci. Raport 2010, red. A. Giza, Fundacja Komeńskiego, Warszawa.
• Dolata R. 2008, Szkoła – segregacje – nierówności, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Domański H. 2010, Nowe ogniwa nierówności edukacyjnych w Polsce, „Studia Socjologiczne” nr 1 (196).
• Federowicz M. i in. 2014, Raport o stanie edukacji, IBE, Warszawa.
• Giddens A., Beck U., Lash S. 2009, Modernizacja refleksyjna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• GUS 2013, Oświata i wychowanie w roku szkolnym 2012/2013, Warszawa.
• International Handbook of Catholic Education: Challenges for School Systems in the 21st Century 2007, red. G. Grace, J.M. O’Keefe, Springer, Dordrecht.
• Kwieciński Z. 2000, Dostępność oświaty a mobilność społeczna, Acta Universitatis Nicolai Copernici, Socjologia Wychowania, t. XIV, Toruń.
• Maj A. 2002, Szkolnictwo katolickie w III RP, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna Adam, Warszawa.
• Marody M., Giza-Poleszczuk A. 2004, Przemiany więzi społecznych. Zarys teorii zmiany społecznej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Mezglewski A. 2004, Szkolnictwo wyznaniowe w Polsce w altach 1944–1980. Studium historyczno-prawne, Katolicki Uniwersytet Lubelski, Lublin.
• Neal D. 1994, The Effect of Catholic Secondary Schooling on Educational Attaiment, Center for Study of Economy and State, Chicago.
• Palska H. 2002, Bieda i dostatek. O nowych stylach życia w Polsce końca lat dziewięćdziesiątych, Wydawnictwa IFiS PAN, Warszawa.
• Potocki A. 2007, Wychowanie religijne w polskich przemianach, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa.
• Putkiewicz E., Wiłkomirska A. 2004, Szkoły publiczne i niepubliczne: porównanie środowisk edukacyjnych, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
• Simmel G. 1975, Socjologia, PWN, Warszawa.
• Smak M. 2011, Społeczne światy szkół katolickich, w: Polska po 20 latach wolności, red. M. Bucholc, S. Mandes, T. Szawiel, J. Wawrzyniak, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Szlendak T. 2003, Zaniedbana piaskownica, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
• Zahorska M. 2002, Szkoła: między państwem, społeczeństwem a rynkiem, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa.
• Zduniak A. 2012, Szkoła katolicka – wychowanie do autonomii czy indoktrynacja?, w: Między nakazem a wyborem. Moralne dylematy małżeństw i rodzin w Polsce, red. J. Baniak, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków.