Wyrafinowany koncept. O miejscu [Królewny Lali] Adama Mickiewicza w historii literatury

• Authors: Ewa Szczeglacka-Pawłowska

Title variants

EN

Sophisticated Concept. The Place of Adam Mickiewicz’s [Królewna Lala] in the History of Literature

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł jest próbą określenia miejsca niedokończonego utworu Adama Mickiewicza, pochodzącego z późnego etapu twórczości poety, tytułowanego jako [Królewna Lala] w historii literatury, a tym samym w historii badań naukowych, oraz próbą naszkicowania możliwości interpretacyjnych utworu, z wykorzystaniem kategorii ironii romantycznej i idei konceptu. Finezyjny pomysł artystyczny [Królewny Lali] polega na zastosowaniu złożonych kontrastów, łączenia baśniowości z realizmem, powagi z komizmem, prostoty języka z kunsztem poetyckim, dialogu z tradycją literacką. Jest to wirtuozowski pokaz pisarza, tworzącego efekt komiczny, który bliższy jest poetyce absurdu (pure nonsense) niż komizmowi w czystej postaci. Utwór odsłania nowe brzmienie i nową jakość estetyczną, nieznaną we wcześniejszej twórczości Mickiewicza.

EN

The article attempts to define the place of Adam Mickiewicz’s unfinished work from the last stage of the poet’s artistic life, titled [Królewna Lala] [Princess Lala], in the history of literature, and thus in the history of literary research, and to outline the possible interpretations of the work using the category of Romantic irony and the idea of concept. A fine artistic idea behind [Królewna Lala] consists in using complex contrasts, combining fairy tale with realism, seriousness with comedy, simplicity of language with poetic mastery, dialogue with literary tradition. It is a virtuoso performance of the writer who creates a comic effect that is closer to the poetics of the absurd (pure nonsense) than to pure comedy. The work reveals a new aesthetic quality, unknown to Mickiewicz’s earlier works.

Keywords

PL

Adam Mickiewicz; [Królewna Lala]; poemat komiczny; baśniowość romantyczna; ironia romantyczna

EN

Adam Mickiewicz; [Królewna Lala]; comic poem; Romantic fairy-tale; Romantic irony

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Humanistyczne
• Year: 2019
• Volume: 67
• Issue: 1: Literatura polska
• Pages: 95-106

Contributors

author

Ewa Szczeglacka-Pawłowska

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Wydział Nauk Humanistycznych

References

• Borowy Wacław, O poezji Mickiewicza, Lublin 1999.
• Dernałowicz Maria, Adam Mickiewicz, Warszawa 1995.
• Kleiner Juliusz, Z Mickiewiczowskich drobiazgów: król Bobo i królewna Lala, „Pamiętnik Literacki” 1955.
• Kronika życia i twórczości Adama Mickiewicza: ostatnie lata Mickiewicza, styczeń 1850-26 listopada 1855, red. Ksenia Kostenicz, Warszawa 1978.
• Mickiewicz Adam, Dzieła, komitet redakcyjny: Zbigniew J. Nowak, Zofia Stefanowska, Czesław Zgorzelski, t. II oprac. Władysław Floryan przy współpracy Konrada Górskiego i Czesława Zgorzelskiego, Warszawa 1994, takie datowanie umieszczono pod tekstami trzech poematów.
• Sinko Tadeusz, Mickiewicz i antyk, Warszawa 1957.
• Sinko Tadeusz, O tradycjach klasycznych Adama Mickiewicza, Kraków 1923.
• Sudolski Zbigniew, Mickiewicz. Opowieść biograficzna, Warszawa 1995.
• Szczeglacka-Pawłowska Ewa, Romantyzm „brulionowy”, Warszawa 2015.
• Szmydtowa Zofia, Czynniki gawędowe w twórczości Mickiewicza, „Pamiętnik Literacki” 1948, nr 38.
• Sądy współczesnych o twórczości Słowackiego (1826-1862), zebrali i opracowali Bogdan Zakrzewski, Kazimierz Pecold i Artur Ciemnoczołowski, Wrocław–Warszawa–Kraków 1963.
• Weintraub Wiktor, Poeta i prorok: rzecz o profetyzmie Mickiewicza, Warszawa 1998.
• Wspomnienia o Adamie Mickiewiczu (opowiedziane najmłodszemu bratu) Marii Goreckiej, Kraków 1875.

Identifiers

DOI

10.18290/rh.2019.67.1-7