Instytucja partii politycznej w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r.

• Authors: Przywora Bogusław

Title variants

EN

Institution of a political party in the Constitution of the Republic of Poland of 1997

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

EN

The study addresses the problem of to what extent and in what scope do the regulations concerning political parties, resulting from the Constitution of the Republic of Poland, determine the ordinary legislator? The analysis is made from the perspective of the triad of notions: freedom – duty – responsibility.

Keywords

EN

political party; Constitution of the Republic of Poland

• Publisher: Kancelaria Sejmu / Chancellery of the Sejm
• Journal: Przegląd Sejmowy
• Year: 2021
• Issue: 3(164)
• Pages: 87-110

Contributors

author

Przywora Bogusław

• Dr hab. Bogusław Przywora, prof. UJD Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie, Wydział Prawa i Ekonomii, Polska Jan Dlugosz University in Częstochowa, Faculty of Law and Economics, Poland [e-mail], https://orcid.org/0000-0002-8809-3971

References

• „Biuletyn XIII Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego” 1995, nr 13.
• Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej, Dz. Urz. UE.C.07.303.1.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. nr 78, poz. 483, ze zm.
• Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności sporządzona w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., zmieniona następnie Protokołami nr 3, 5 i 8 oraz uzupełniona Protokołem nr 2, Dz.U. 1993, nr 61, poz. 284.
• Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych otwarty do podpisu w Nowym Jorku dnia 19 grudnia 1966 r., Dz.U. 1977 nr 38, poz. 167.
• Postanowienie TK z dnia 16 lipca 2003 r., sygn. akt Pp 1/02.
• Postanowienie TK z dnia 24 listopada 2010 r., sygn. akt Pp 1/08.
• Postanowienie TK z dnia 6 kwietnia 2011 r., sygn. akt Pp 1/10.
• Ustawa Konstytucyjna z dnia 17 października 1992 r. o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym, Dz.U. nr 84, poz. 426.
• Ustawa z dnia 10 lutego 1976 r. o zmianie Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Dz.U. nr 5, poz. 29.
• Ustawa z dnia 29 grudnia 1989 r. o zmianie Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Dz.U. nr 75, poz. 444.
• Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych, Dz.U. nr 98, poz. 604.
• Ustawa z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym, tekst jedn. Dz.U. 2019, poz. 2393.
• Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 9 lipca 2013 r., sygn. akt 35943/10.
• Wyrok TK z dnia 21 listopada 1994 r., sygn. akt K 6/94.
• Wyrok TK z dnia 17 grudnia 1997 r., sygn. akt K 22/96.
• Wyrok TK z dnia 8 marca 2000 r., sygn. akt Pp 1/99.
• Wyrok TK z dnia 4 grudnia 2000 r., sygn. akt K 9/00.
• Wyrok TK z dnia 9 kwietnia 2002 r., sygn. akt K 21/01.
• Wyrok TK z dnia 13 grudnia 2004 r., sygn. akt K 20/04.
• Wyrok TK z dnia 20 stycznia 2010 r., sygn. akt Kp 6/09.
• Wyrok TK z dnia 14 czerwca 2011 r., sygn. akt Kp 1/11.
• Wyrok TK z dnia 2 czerwca 2015 r., sygn. akt K 1/13.
• Banaszak B., Prawo konstytucyjne, C.H.Beck, Warszawa 2015.
• Boć J., Odpowiedzialność, [w:] Administracja publiczna, red. J. Boć, Kolonia Limited, Wrocław 2004.
• Bożek M., System konstytucyjny Republiki Federalnej Niemiec, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2017.
• Bożyk S., Opozycja parlamentarna a postępowanie ustawodawcze, [w:] Konstytucjonalizm polski. Refleksje z okazji Jubileuszu 70-lecia urodzin i 45-lecia pracy naukowej Profesora Andrzeja Szmyta, red. A. Gajda, K. Grajewski, A. Rytel-Warzocha, P. Uziębło, M.W. Wiszowaty, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2020.
• Complak K., Normy pierwszego rozdziału Konstytucji RP, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2007.
• Complak K., Opozycja parlamentarna w obowiązującej i w przyszłej Konstytucji RP, „Przegląd Sejmowy” 1995, nr 2(10).
• Chmaj M., Komentarz do Konstytucji RP: art. 11, 13, Difin, Uniwersytet SWPS, Warszawa 2019.
• Chmaj M., Pojęcie i geneza partii politycznych, [w:] Teoria partii politycznych, red. M. Chmaj, W. Sokół, M. Żmigrodzki, Morpol, Lublin 2001.
• Dudek D., Państwo jako dobro wspólne a wspólnota samorządowa – tożsamość czy kolizja wartości, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2020, nr 1(53).
• Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Wolters Kluwer, Warszawa 2017.
• Glajcar R., Turska-Kawa A., Wojtasik W., Ewolucja instytucjonalna polskiej sceny partyjnej w latach 1990–2016, [w:] Leksykon polskich partii politycznych, red. R. Glajcar, A. Turska-Kawa, W. Wojtasik, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2017.
• Granat M., Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 1 października 2003 r. (sygn. akt III SW 152/03), „Przegląd Sejmowy” 2004, nr 5.
• Granat M., Prawo konstytucyjne. Pytania i odpowiedzi, Wolters Kluwer, Warszawa 2019.
• Granat M., Publicznoprawny status partii politycznej w świetle ustawy z 27 czerwca 1997 r., „Państwo i Prawo” 1998, nr 5.
• Granat M., Wymogi formalne wniosku do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie badania celów lub działalności partii politycznych, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2018, t. 40.
• Grzybowski M., Rząd i administracja rządowa w monarchiach skandynawskich (Dania, Norwegia, Szwecja), Abrys, Warszawa 2001.
• Jaskiernia J., Partie polityczne w systemie demokratycznym w świetle standardów Rady Europy, [w:] Prawne aspekty funkcjonowania partii politycznych w państwach Europy Środkowej i Wschodniej, red. A. Domańska, K. Skotnicki, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź 2003.
• Juchniewicz J., Status i rola opozycji parlamentarnej niemieckiego Bundestagu – zagadnienia wybrane, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2010, nr 1.
• Konstytucja Francji, tłum. W. Skrzydło, wyd. 2 uaktual., Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2005.
• Konstytucja Hiszpanii z 27 grudnia 1978 r., tłum. T. Mołdawa, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1993.
• Konstytucja Królestwa Szwecji, tłum. K. Dembiński, M. Grzybowski, wyd. 2. zm. i uaktual., Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2000.
• Konstytucja Niemiec, tłum. B. Banaszak, A. Malicka, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2008.
• Konstytucja Włoch, tłum. Z. Witkowski, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2004.
• Konstytucja Republiki Czeskiej z dnia 16 grudnia 1992 r., tłum. M. Kruk-Jarosz, <http://biblioteka.sejm.gov.pl/wp-content/uploads/2015/07/Czechy_pol_010811.pdf>.
• Konstytucja Republiki Słowackiej z dnia 1 września 1992 r., tłum. K. Skotnicki, <http://biblioteka.sejm.gov.pl/wp-content/uploads/2016/11/Slowacja_pol_010711.pdf>.
• Kruk M., Konstytucyjne zasady podstawowe – ich znaczenie prawne i katalog, [w:] Konstytucja: prawo i praktyka. Wybór studiów, red. C. Mik, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2019.
• Kryszeń G., Prokop K., Aksjologia polskiej Konstytucji, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2017.
• Kubka A., Partie polityczne i systemy partyjne Szwecji, Norwegii i Danii na przełomie XX i XXI wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2009.
• Kulig A., Partie polityczne, [w:] Prawo konstytucyjne RP, red. P. Sarnecki, C.H.Beck, Warszawa 2011.
• Kulig A., Z zagadnień prawnej instytucjonalizacji partii politycznych w Polsce (na tle porównawczym), Wydawnictwo Jak, Kraków 2013.
• Maciąg Z.A., System partyjny RFN, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1979.
• Myśliwiec M., Pozycja partii regionalnych w systemie politycznym współczesnej Hiszpanii, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2014.
• Nitecki S., Solidarność a pomoc społeczna, [w:] Państwo solidarne, red. A. Łabno, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2018.
• Nowak T., Partie polityczne w Niemczech: ogólna charakterystyka, [w:] Partie polityczne w Niemczech, red. K.A. Wojtaszczyk, Wydawnictwo Elipsa, Warszawa 2004.
• Nowicki M.A., Komentarz do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, [w:] Wokół Konwencji Europejskiej. Komentarz do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, red. M.A. Nowicki, wyd. 7, Wolters Kluwer, Warszawa 2017.
• Patyra S., Samorząd terytorialny jako czynnik wzmacniający zasadę dobra wspólnego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2018, R. 80, z. 1.
• Piechowiak M., Dobro wspólne jako fundament polskiego porządku konstytucyjnego, Biuro Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa 2012.
• Pisz M., Dyscyplina partyjna na tle konstytucyjnej koncepcji mandatu wolnego, „Przegląd Sejmowy” 2014, nr 5(124).
• Przywora B., Kontrola społeczna i społeczeństwo obywatelskie, [w:] Etyka urzędnicza i etyka służby publicznej. System prawa administracyjnego, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, C.H.Beck, Instytut Nauk Prawnych PAN, Warszawa 2016.
• Przywora B., Wzorce kontroli partii politycznych w świetle ustaleń doktryny i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego – próba oceny i podsumowania, [w:] Ustroje, tradycje i porównania. Księga Jubileuszowa dedykowana prof. dr. hab. M. Grzybowskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. P. Mikuli, A. Kulig, J. Karp, G. Kuca, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2015.
• Pułło A., Zasada ochrony społeczeństwa obywatelskiego w systemie zasad konstytucyjnych, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2012, t. 28.
• Rakowska-Trela A., Status opozycji parlamentarnej. Uwarunkowania ustrojowe i praktyka Sejmu VII kadencji, [w:] Konstytucjonalizm polski. Refleksje z okazji Jubileuszu 70-lecia urodzin i 45-lecia pracy naukowej Profesora Andrzeja Szmyta, red. A. Gajda, K. Grajewski, A. Rytel-Warzocha, P. Uziębło, M.M. Wiszowaty, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2020.
• Rytel-Warzocha A., Rola partii politycznych w sprawowaniu władzy w państwie – prawne aspekty funkcji rządzenia, [w:] Partie polityczne w Polsce. Wybrane zagadnienia, red. A. Gajda, K. Grajewski, P. Uziębło, A. Rytel-Warzocha, M.M. Wiszowaty, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2017.
• Sarnecki P., Idea samorządności w strukturze społeczeństwa obywatelskiego, [w:] Samorządy w Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r., red. Z. Witkowski, A. Bień-Kacała, TNOiK Dom Organizatora, Toruń 2013.
• Skrzydło W., Komentarz do art. 11, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. W. Skrzydło, Wolters Kluwer, Warszawa 2013.
• Sobczak J., Gorgol A., Granat M., Ustawa o partiach politycznych. Komentarz, C.H.Beck, Warszawa 2003.
• Suchocka H., Koncepcja rządu w systemie racjonalnego podziału władzy, [w:] Zmieniać Konstytucję Rzeczypospolitej, czy nie zmieniać, red. D. Dudek, Wydawnictwo KUL, Lublin 2017.
• Sułkowski J., Komentarz do art. 11, [w:] Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek, C.H.Beck, Warszawa 2016.
• Szmyt A., Kilka uwag o aksjologii Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r., [w:] W kręgu prawa konstytucyjnego. Z okazji jubileuszu 70-lecia urodzin i 45-lecia pracy naukowej Profesora Andrzeja Szmyta, red. P. Kierończyk, Wydawnictwo Gdańskiej Szkoły Wyższej, Gdańsk 2019.
• Szmyt A., Na marginesie problematyki dyscypliny partyjnej (klubowej) w parlamencie, [w:] W kręgu prawa konstytucyjnego. Z okazji jubileuszu 70-lecia urodzin i 45-lecia pracy naukowej Profesora Andrzeja Szmyta, red. P. Kierończyk, Wydawnictwo Gdańskiej Szkoły Wyższej, Gdańsk 2019.
• Szmyt A., Partie polityczne a parlament, [w:] W kręgu prawa konstytucyjnego. Z okazji jubileuszu 70-lecia urodzin i 45-lecia pracy naukowej Profesora Andrzeja Szmyta, red. P. Kierończyk, Wydawnictwo Gdańskiej Szkoły Wyższej, Gdańsk 2019.
• Szmyt A., Partie polityczne a parlament, [w:] Założenia ustrojowe, struktura i funkcjonowanie parlamentu, red. A. Gwiżdż, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1997.
• Tuleja P., Art. 1, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Tuleja, Wolters Kluwer, Warszawa 2019.
• Tuleja P., Art. 11, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Tuleja, Wolters Kluwer, Warszawa 2019.
• Tuleja P., Art. 12, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Tuleja, Wolters Kluwer, Warszawa 2019.
• Tuleja P., Art. 13, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Tuleja, Wolters Kluwer, Warszawa 2019.
• Ustawa zasadnicza Węgier, tłum. J. Snopek, wstęp A. Sadecki, wyd. 2, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2015.
• Wojtyczek K., Granice ingerencji ustawodawczej w sferę praw człowieka w Konstytucji RP, Zakamycze, Kraków 1999.
• Wojtyczek K., Obowiązek, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz encyklopedyczny, red. W. Skrzydło, S. Grabowska, R. Grabowski, Wolters Kluwer, Warszawa 2009.
• Wróbel A., Art. 11, [w:] Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Komentarz do art. 1–18, t. 1, red. L. Garlicki, C.H.Beck, Warszawa 2010.
• Wróbel A., Art. 12, [w:] Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej. Komentarz, red. A. Wróbel, C.H.Beck, Warszawa 2020.
• Zubik M., Sokolewicz W., Komentarz do art. 11, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. L. Garlicki, M. Zubik, t. 1, wyd. 2, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2016.
• Zubik M., Sokolewicz W., Komentarz do art. 12, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. L. Garlicki, M. Zubik, t. 1, wyd. 2, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2016.
• Żmigrodzki M., Pojęcie, geneza i badania partii politycznych, [w:] Współczesne partie i systemy partyjne. Zagadnienia teorii i praktyki politycznej, red. W. Sokół, M. Żmigrodzki, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2008.

Identifiers

DOI

10.31268/PS.2021.33