Normalisation of Precariousness? Biographical Experiences of Young Workers in the Flexible Forms of Employment in Poland

• Authors: Adam Mrozowicki

Title variants

PL

Normalizacja prekaryjności? Doświadczenia biograficzne młodych pracowników zatrudnionych w ramach elastycznych form zatrudnienia

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

This article explores interpretive practices and life strategies related to the flexibilisation of employment in Poland. The socio-economic background for workers’ biographical experiences and coping patterns can be defined in terms of a shift from the socialist type of Fordism to the capitalist, neoliberal, flexible labour regime. In 2015, Poland remained the leader in the EU in terms of the share of employees with temporary contracts in total employment. Yet, despite the expansion of precarious employment, the Polish workers were, until recently, not too prone to protest. This paper explains this apparent paradox by analysing the meanings given to the changing nature of employment by workers themselves in the context of their overall biographical experiences. The empirical basis are 24 biographical narrative interviews collected within a mini-research project on non-unionised young (18-29) workers in services in the city of Wrocław, in South-Western Poland (in 2013). The analysis documents some level of “normalisation” of unstable employment among young precarious employees for whom it became an important aspect of their “taken-for-granted” assumptions related to their occupational careers. Simultaneously, the research demonstrates the biographical and social limits of “normalisation of precariousness” and suggests that the “disenchantment” with flexibility can (in some cases) contribute to greater support for various collective counter-movements (Karl Polanyi). In the article, both the normalisation and disenchantment with market flexibility are discussed with the reference to selected biographical cases.

PL

W niniejszym artykule analizie poddano praktyki interpretacyjne i strategie życiowe związane z uelastycznianiem zatrudnienia w Polsce. Społeczno-ekonomiczny kontekst pracowniczych doświadczeń biograficznych i wzorów radzenia sobie w życiu zdefiniowany być może jako przejście od socjalistycznej odmiany fordyzmu do kapitalistycznego, neoliberalnego, elastycznego reżimu pracy. W 2015 roku Polska była liderem w Unii Europejskiej pod względem udziału pracowników z umowami czasowymi w ogóle zatrudnionych. Jednak pomimo ekspansji prekaryjnego zatrudnienia, polscy pracownicy byli do niedawna niezbyt skłonni do protestów. Niniejszy artykuł wyjaśnia ten pozorny paradoks poprzez analizę znaczeń nadawanych zmieniającemu się charakterowi zatrudnienia przez samych pracowników, w kontekście ich całościowych doświadczeń biograficznych. Jego empiryczną podstawą są 24 biograficzne wywiady narracyjne zebrane w ramach niewielkiego projektu badawczego nad młodymi (18‒29), nieuzwiązkowionymi pracownikami usług we Wrocławiu (w 2013 r.). Analiza pozwoliła na udokumentowanie zjawiska „normalizacji” niestabilnego zatrudnienia wśród młodych, sprekaryzowanych pracowników, dla których stało się ono istotnym aspektem uznawanych za oczywiste założeń odnośnie ich karier zawodowych. Badanie ujawniło zarazem biograficzne i społeczne ograniczenia „normalizacji prekaryjności” i pozwoliło stwierdzić, że „odczarowanie” elastyczności może (w niektórych przypadkach) przyczyniać się do silniejszego wsparcia dla różnych zbiorowych kontrruchów (Karl Polanyi). W artykule przedyskutowano zarówno normalizację, jak i odczarowanie elastyczności rynkowej w odniesieniu do wybranych przypadków biograficznych.

Keywords

EN

Precarious Employment; Biographical Experiences; Young People; Counter-Movement; Poland

PL

prekaryjne zatrudnienie; doświadczenia biograficzne; ludzie młodzi; kontrruch; Polska

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Przegląd Socjologii Jakościowej
• Year: 2016
• Volume: 12
• Issue: 2
• Pages: 94-112

Contributors

author

Adam Mrozowicki

• Uniwersytet Wrocławski

References

• Alheit, Peter. 1995. “Individual Modernisation: Changing Intra-Action Environments in Late Modernity.” Pp. 119-141 in Education, Culture, and Modernisation, edited by S. Pappaioannou et al. Roskilde: RUC.
• Amin, Ash. 1995. “Post-Fordism: Models, Fantasies and Phantoms of Transition.” Pp. 1-39 in Post-Fordism: A Reader, edited by A. Amin. Oxford: Blackwell Publishers.
• Archer, Margaret. 2000. Being Human. The Problem of Agency. Cambridge: Cambridge University Press.
• Archer, Margaret. 2007. Making Our Way Through the World: Human Reflexivity and Social Mobility. Cambridge: Cambridge University Press.
• Beck, Ulrich. 1992. Risk Society: Towards a New Modernity. London: Sage.
• Becker, Howard S. and James W. Carper. 1956. “The Development of Identification With an Occupation.” American Journal of Sociology 61(4):289-298.
• Blumer, Herbert. 1954. “What Is Wrong With Social Theory?” American Sociological Review 19(1):3-10.
• Bohle, Dorothea and Béla Greskovits. 2007. “Neoliberalism, Embedded Neoliberalism, and Neocorporatism: Paths Towards Transnational Capitalism in Central-Eastern Europe.” West European Politics 30(3):443-466.
• Bourdieu, Pierre. 1986. “The Forms of Capital.” Pp. 241-258 in Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education, edited by J. G. Richardson. New York: Greenwood Press.
• Castel, Robert. 2000. “The Roads to Disaffiliation: Insecure Work and Vulnerable Relationships.” International Journal of Urban and Regional Research 24(3):519-535.
• Charmaz, Kathy. 2006. Constructing Grounded Theory. A Practical Guide Through Qualitative Analysis. London: Sage.
• Czarzasty, Jan. 2010. Stosunki pracy w handlu wielkopowierzchniowym w Polsce. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
• Desperak, Iza. 2015. “Precarisation of Work in Precarious World.” Pp. 165-172 in Forum Socjologiczne, Special Issue (Number One): Social Boundaries and Meanings of Work in the 21st-Century Capitalism, edited by A. Mrozowicki, E. Kolasińska, and J. Róg-Ilnicka. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Domecka, Markieta and Adam Mrozowicki. 2013. “Linking Structural and Agential Powers: A Realist Approach to Biographies, Careers and Reflexivity.” Pp. 191-213 in Realist Biography and European Policy. An Innovative Approach to European Policy Studies, edited by. A. Mrozowicki and J. D. Turk. Leuven: Leuven University Press.
• Dörre, Klaus. 2015. “The New Landnahme: Dynamics and Limits of Financial Market Capitalism.” Pp. 11-66 in Sociology, Capitalism, Critique, edited by K. Dörre, S. Lessenich, and H. Rosa. London: Verso.
• Eurostat LFS. n.d. Retrieved April 19, 2016 (http://ec.europa.eu/eurostat/data/database).
• Federici, Silvia. n.d. “Precarious Labor. A Feminist Viewpoint.” Retrieved February 02, 2016 (https://inthemiddleofthewhirlwind.wordpress.com/precarious-labor-a-feminist-viewpoint/).
• Fenton, Steve and Esther Dermott. 2006. “Fragmented Careers? Winners and Losers in Young Adult Labour Markets.” Work Employment and Society 20(2):205-221.
• Gardawski, Juliusz. 2009. “Świat pracy a fordyzm i postfordyzm.” Pp. 52-64 in Polacy pracujący a kryzys fordyzmu, edited by J. Gardawski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Scholar”.
• Gdula, Maciej. 2014. “Klasa średnia i doświadczenie elastyczności.” Polityka społeczna 5-6:40-45.
• Giddens, Anthony. 1984. The Constitution of Society. Outline of the Theory of Structuration. Berkeley, Los Angeles: University of California Press.
• Giddens, Anthony. 1995. Modernity and Self-Identity. Self and Society in the Late Modern Age. Cambridge: Polity Press.
• Giermanowska, Ewa. 2013. Ryzyko elastyczności czy elastyczność ryzyka. Instytucjonalna analiza kontraktów zatrudnienia. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Glaser, Barney. 1978. Theoretical Sensitivity. Advances in the Methodology of Grounded Theory. Mill Valley: Sociology Press.
• Greskovits, Béla. 1998. The Political Economy of Protest and Patience. East European and Latin American Transformation Compared. Budapest: Central European University.
• GUS. 2011. “Informacja o rozmiarach i kierunkach emigracji z Polski w latach 2004–2011.” Retrieved Februar 02, 2016 (http://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/LU_infor_o_rozm_i_kierunk_emigra_z_polski_w_latach_2004_2011.pdf).
• GUS. 2015. “Wybrane zagadnienia rynku pracy (10.12.2015).” Retrieved January 03, 2016 (http://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5474/9/3/1/wybrane_zagadnienia_rynku_pracy_2014.pdf).
• Kajta, Justyna. 2014. “Badania nad ruchem nacjonalistycznym. Ograniczenie czy wyzwanie dla socjologii publicznej?” Stan rzeczy 6:108-127.
• Kazimierska, Kaja, Andrzej Piotrowski, and Katarzyna Waniek. 2011. “Biographical Consequences of Working Abroad in the Context of European Mental Space Construction.” Przegląd Socjologiczny 60(1):139-158.
• Kiersztyn, Anna. 2012. “Analiza ekonomicznych konsekwencji zatrudnienia na czas określony dla jednostek i gospodarstw domowych.” Pp. 93-121 in Zatrudnienie na czas określony w polskiej gospodarce. Społeczne i ekonomiczne konsekwencje zjawiska, edited by M. Bednarski and K. W. Frieske. Warszawa: IPiSS.
• Kohli, Martin. 2002. “Der institutionalisierte Lebenslauf: ein Blick zurück und nach vorn.” Pp. 525-545 in Entstaatlichung und soziale Sicherheit. Verhandlunger des 31. Kongresses der Deutschen Gesellschaft für Soziologie in Leipzig 2002, edited by J. Allmendinger. Opladen: Leske + Budrich.
• Levesque, Christian and Gregor Murray. 2010. “Understanding Union Power: Resources and Capabilities for Renewing Union Capacity.” Transfer: European Review of Labour and Research 16:333-350.
• Maciejewska, Małgorzata, Adam Mrozowicki, and Agnieszka Piasna. 2016. “The Silent and Crawling Crisis: International Competition, Labour Market Reforms and Precarious Jobs in Poland.” Pp. 229-254 in Unemployment, Internal Devaluation and Labour Market Deregulation in Europe, edited by M. Myant, S. Theodoropoulou, and A. Piasna. Brussels: ETUI.
• Meardi, Guglielmo. 2012. Social Failures of EU Enlargement. A Case of Workers Voting With Their Feet. New York: Routledge.
• Mrozowicki, Adam. 2011. Coping With Social Change. Life Strategies of Workers in Poland’s New Capitalism. Leuven: Leuven University Press.
• Mrozowicki, Adam, Agata Krasowska, and Mateusz Karolak. 2015. “Stop the Junk Contracts! Young Workers and Trade Union Mobilization Against Precarious Employment in Poland.” Pp. 123-141 in Trade Unions and Young People: A Global View, edited by A. Hodder and L. Kretsos. Basingstoke: Palgrave Macmillan.
• Müller, Birgit. 2007. Disenchantment With Market Economics. East Germans and Western Capitalism. New York, Oxford: Berghahn Books.
• Pawlicka, Aleksandra. 2015. “Gniew prekariatu. Interview with Agata Bielik-Robson.” Newsweek online. Retrieved February 02, 2016 (http://www.newsweek.pl/co-wybory-mowia-o-polakach-rozmowa-z-agata-bielik-robson,artykuly,364100,1,z.html).
• Polanyi, Karl. 2001. The Great Transformation. The Political and Economic Origins of Our Time. Boston: Beacon Press.
• Poławski, Paweł. 2012 “Precarious Generation on the Polish Labour Market.” Polityka Społeczna (English Edition) 1:15-22.
• Rodgers, Gerry. 1989. “Precarious Jobs in Western Europe. The State of the Debate.” Pp. 1-16 in Precarious Jobs in Labour Market Regulation. The Growth of Atypical Employment in Western Europe, edited by G. Rodgers and J. Rodgers. Geneva: International Institute for Labour Studies.
• Róg-Ilnicka, Joanna. 2015. “‘Career by Choice’ or ‘Career by Chance.’ The Determinants of Flexible Professional Biographies.” Pp. 213-223 in Forum Socjologiczne, Special Issue (Number One): Social Boundaries and Meanings of Work in the 21st-Century Capitalism, edited by A. Mrozowicki, E. Kolasińska, and J. Róg-Ilnicka. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Rychard, Andrzej. 2002. “Polityka i społeczeństwo w Polsce: ewolucja porządku instytucjonalnego.” Pp.147-171 in Utracona dynamika? O niedojrzałości polskiej demokracji, edited by E. Mokrzycki, A. Rychard, and A. Zybertowicz. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Schütze, Fritz. 1983. “Biographieforschung und narratives Interview.” Neue Praxis 3:283-293.
• Schütze, Fritz. 2005. “Cognitive Figures of Autobiographical Extempore Narration.” Pp. 289-338 in Biographical Research Methods, edited by R. Miller. Sage Publications.
• Scott, W. Richard. 2008. Institutions and Organisations. Ideas and Interest. London: Sage.
• Sennett, Richard. 1998. The Corrosion of Character: The Personal Consequences of Work in the New Capitalism. New York: Norton.
• Silver, Beverly. 2003. Forces of Labor: Workers’ Movements and Globalisation Since 1870. Cambridge: Cambridge University Press.
• Sowa, Jan. 2010. “Prekariat ‒ proletariat epoki globalizacji.” Pp. 100-132 in Robotnicy opuszczają miejsca pracy, edited by J. Sokołowska. Łódź: Muzeum Sztuki w Łodzi.
• Sowa, Jan. 2012. “An Unexpected Twist of Ideology: Neoliberalism and the Collapse of the Soviet Bloc.” Praktyka Teoretyczna 5:153-180.
• Standing, Guy. 2011. The Precariat. The New Dangerous Class. London: Bloomsbury Academic.
• Strzelecki, Jan. 2012. “Postfordowska narracja o pracy i jej klasowe odmiany.” Pp. 87-116 in Style życia i porządek klasowy w Polsce, edited by M. Gdula and P. Sadura. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe “Scholar.”
• Sztompka, Piotr. 2004. “The Trauma of Social Change.” Pp. 155-195 in Cultural Trauma and Collective Identity, edited by J.C. Alexander et al. Berkeley: University of California Press.
• Trappmann, Vera. 2011. “Precarious Employment in Poland – A Legacy of Transition or an Effect of European Integration? Overview of the Labour Market in Poland.” EMECON 1:1-22.
• Van Daele, Kurt. 2014. “Strikes in Europe.” Retrieved October 11, 2015 (http://www.etui.org/Topics/Trade-union-renewal-and-mobilisation/Strikes-in-Europe-version-2.0-December-2014).
• Weeks, Kathy. 2011. The Problem With Work. Feminism, Marxism, Antiwork Politics and Postwork Imaginaries. Durham, London: Duke University Press.
• Wildanger, Piotr. 2015. “Prekariat zagłosował na Kukiza?” Blog Liberté! Retrieved February 02, 2016 (http://www.tokfm.pl/blogi/liberte/2015/05/piotr_wildanger_prekariat_zaglosowal_na_kukiza_/1).