Sonet, cykl sonetowy i wieniec sonetów w poezji polskiej i europejskiej

• Authors: Darasz Wiktor Jarosław

Title variants

EN

A Sonnet, a sonnet cycle and a wreath of sonnets in the Polish and European literature

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

This paper is devoted to the history of a sonnet and bigger collections built of sonnets, a sonnet cycle and a wreath of sonnets, i.e. a specific cyclic work of a particular internal structure based on repeating verses within the whole. Also, a formal diversity of the sonnet form has been presented. The basic variants of the genre include: Italian and French sonnets, as well as an English sonnet in its several forms. Moreover, the rhyme schemes, which are the indicators of those variations, have been analysed, as well as metric patterns most often used in the sonnet. Another issue discussed in the paper is the sound structure in sonnets, i.e. orchestration, especially vocal harmony. Names of poets, who mostly contributed to the codification of the sonnet as a genre and popularizing this form in international literature, have been mentioned. All the ideas are illustrated with examples from the works written by the most distinguished Polish and European poets.

Keywords

PL

poezja europejska; poezja polska; sonet; cykl sonetowy; wieniec sonetów

EN

European poetry; Polish poetry; sonnet; sonnet cycle; wreath of sonnets

• Publisher: Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
• Year: 2017
• Issue: 12
• Pages: 34-50

Contributors

author

Darasz Wiktor Jarosław

• Kraków

References

• Baczyńska B., 2014, Historia literatury hiszpańskiej, Warszawa.
• Baldick C., 1996, The Concise Oxford Dictionary of Literary Terms, Oxford.
• Baluch J., Gierowski P., 2016, Czesko-polski słownik terminów literackich, Kraków.
• Bregant M., 1996, Fenomen sonetnih vencev sonetnih vencev, [w:] Sonet in sonetni venec. Mednarodni simpozij v Ljubljani od 28. do 30. junija 1995, red. B. Paternu, F. Jakopin, Ljubljana, s. 437–448.
• Brukner J., Filip J., 1997, Poetický slovník, Praha.
• Červenka M., Sgallová K., 1993, Český sonet devatenáctého století, [w:] Słowiańska metryka porównawcza, V. Sonet, red. L. Pszczołowska, D. Urbańska, Warszawa.
• Cuddon J.A., 1996, The Penguin Dictionary of Literary Terms and Literary Theory. Third Edition, London.
• Darasz W.J., 2003, Mały przewodnik po wierszu polskim, Kraków.
• Darasz W.J., 2006, Harmonia wokaliczna w poezji Vladimíra Holana, „Almanach Czeski”, s. 55–58.
• Darasz Z., 1996, Sonety France Prešerna w polskich przekładach, [w:] Sonet in sonetni venec. Mednarodni simpozij v Ljubljani od 28. do 30. junija 1995, red. B. Paternu, F. Jakopin, Ljubljana, s. 337–344.
• Dominów Z. i M., 2016, Popularny słownik terminów literackich i gramatycznych, Warszawa.
• Friedrich H., 1978, Struktura nowoczesnej liryki. Od połowy XIX do połowy XX wieku, przeł. i opatrzyła wstępem E. Feliksiak, Warszawa.
• Gasparov M.L., 2012, Nástin dějin evropského verše, przeł. R. Ibrahim, Praha.
• Guty Z., 2017, Sonet w poezji polskiej po 1956 roku, Lublin.
• Ibler R., 1995, Zur zyklischen Struktur und künstlerischen Funktion von Jaroslav Seiferts Věnec sonetů, [w:] Sonet in sonetni venec. Mednarodni simpozij v Ljubljani od 28. do 30. junija, red. B. Paternu, F. Jakopin, Ljubljana, s. 257–276.
• Kantorowicz A., 1999, Vrchlický Jaroslav, [w:] Literatury zachodniosłowiańskie czasu przełomów 1890–1990, Katowice.
• Klave J.Z., 1985, Historia literatury portugalskiej. Zarys, Wrocław.
• Kujawska-Lis E., 2015, Słowa z kapelusza? – Shakespeare, Barańczak i sztuka aliteracji, [w:] „To życie tylko cieniem jest przelotnym…” Pamięci Stanisława Barańczaka, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn.
• Kulawik A., 1995, Teoria wiersza. Wydanie II – poprawione i uzupełnione, Kraków.
• Kulawik A., 1999, Poetyka. Wstęp do teorii dzieła literackiego, Kraków.
• Levý J., 1965, W sprawie ścisłych metod analizy wiersza, przeł. M.R. Mayenowa, [w:] Poetyka i matematyka, red. M.R. Mayenowa, Warszawa.
• Magnuszewski J., 1973, Historia literatury czeskiej. Zarys, Wrocław.
• Miodońska-Brookes E., Kulawik A., Tatara M., 1980, Zarys poetyki, Warszawa.
• Miszalska J., 2010, Sonet w Polsce od XVI do początków XIX wieku a przekłady z języka włoskiego, „Italica Vratislaviensia”, nr 2, s. 18–36.
• Mroczkowski P., 1981, Historia literatury angielskiej. Zarys, Wrocław.
• Niedziela Z., 1999, Jiří Orten, [w:] Literatury zachodniosłowiańskie czasu przełomów 1890–1990, Katowice.
• Novak B.A., 1997, Slovenska recepcija jambskega enajsterca in soneta, [w:] Sonet in sonetni venec. Mednarodni simpozij v Ljubljani od 28. do 30. junija 1995, red. B. Paternu, F. Jakopin, Ljubljana, s. 87–101.
• Polkowski M., 2009, Images for a Lover’s Eye: sonnets from Pieter Corneliszoon Hooft’s „Emblemata amatoria” and their European Poetic Lineage, Lublin.
• Pretnar T., 1993, Romantično tridesetletje (1818–1848) – vir slovenskega sonetizma, [w:] Słowiańska metryka porównawcza. V. Sonet, red. L. Pszczołowska, D. Urbańska, Warszawa.
• Pretnar T., 1998, Prešeren in Mickiewicz. O slovenskem in poljskem romantičnem verzu, przeł. N. Jež, M. Pavičić, Ljubljana.
• Pszczołowska L., 1993, Sonet od renesansu do Młodej Polski, [w:] Słowiańska metryka porównawcza. V. Sonet, red. L. Pszczołowska, D. Urbańska, Warszawa.
• Pszczołowska L., 1997, Wiersz polski. Zarys historyczny, Wrocław.
• Scherber P., 1996, Ist der Sonettenkranz ein Zyklus?, [w:] Sonet in sonetni venec. Mednarodni simpozij v Ljubljani od 28. do 30. junija 1995, red. B. Paternu, F. Jakopin, Ljubljana, s. 429–435.
• Sgallová K., 1996, Sonet v české literatuře národního obrození, [w:] Sonet in sonetni venec. Mednarodni simpozij v Ljubljani od 28. do 30. junija 1995, red. B. Paternu, F. Jakopin, Ljubljana, s. 251–256.
• Sierotwiński S., 1966, Słownik terminów literackich, Wrocław.
• Sławiński J., 2002, Sonet, [w:] M. Głowiński, T. Kostkiewiczowa, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński, Słownik terminów literackich, Wrocław.
• Waczków J., 1999, Nezval Vítězslav, [w:] Literatury zachodniosłowiańskie czasu przełomów 1890–1990, Katowice.
• Ważyk A., 1975, Przygody i doświadczenia, [w:] Przekład artystyczny. O sztuce tłumaczenia. Księga druga, red. S. Pollak, Wrocław.
• Wóycicki K., 1960, Forma dźwiękowa prozy polskiej i wiersza polskiego, Warszawa.
• Żaboklicki K., 2008, Historia literatury włoskiej, Warszawa.

Identifiers

DOI

10.24917/20831765.12.3