O subiektywizacji w filmie raz jeszcze

• Authors: Kłys Tomasz

Title variants

EN

On Subjectivisation in Film Again

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W książce Podwójna perspektywa. O subiektywizacji zapośredniczonej w filmie (2019) Robert Birkholc omawia problematykę zastosowania w filmie fabularnym funkcjonalnego ekwiwalentu literackiego chwytu mowy pozornie zależnej. Temat ten autor rzutuje na tło zagadnienia subiektywizacji w filmie fabularnym, przywołując historię technik subiektywizacyjnych w historii kina i historyczny zarys tej problematyki w badaniach filmoznawczych. Ekwiwalent ten zostaje nazwany subiektywizacją zapośredniczoną. Opisanie tej kategorii jest możliwe na tle refleksji nad relacjami między perspektywą instancji narracyjnej a perspektywą postaci przedstawionej. Autor wykorzystuje przejęte z teorii literatury kategorie fokalizacji zewnętrznej i wewnętrznej. Decydująca jest kategoria fokalizacji wewnętrznej i jej podział na narratywizację, personifikację i subiektywizację. W drugiej części pracy autor demonstruje przydatność przywołanych i wypracowanych przez siebie narzędzi pojęciowych w drobiazgowych analizach pięciu filmów, których formalną dominantą jest subiektywizacja zapośredniczona.

EN

Robert Birkholc’s book Podwójna perspektywa. O subiektywizacji zapośredniczonej w filmie [The Double Perspective. On Mediated Subjectivisation in Film] (2019) is devoted to the use of a functional equivalent of the literary device of free indirect speech in narrative film. The author projects this topic onto the broader background of subjectivization in the fiction film (i.e. the different techniques of subjective narration in film history and the history of this topic in film studies). Birkholc calls this film equivalent of free indirect speech “mediated subjectivisation”. He describes this category against a reflection on the relationship between the perspective of the narrative instance and the perspective of the film character. The author uses the notions of external and internal focalization, borrowed from the theory of literature. The category of internal focalization and its differentiation into narrativisation, personification and subjectivisation is the final and decisive tool for the meticulous analyses of five films in the second part of the book; according to the author, the formal dominant of these films is the mediated subjectivisation.

Keywords

PL

narracja filmowa; subiektywizacja; fokalizacja

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2020
• Issue: 109 Przestrzeń architektoniczna w filmie
• Pages: 211-215

Contributors

author

Kłys Tomasz

References

• Birkholc, R. (2019). Podwójna perspektywa. O subiektywizacji zapośredniczonej w filmie. Kraków: Universitas.